Thí điểm cán bộ làm việc tại nhà: Đánh giá bằng sản phẩm

Mới đây, UBND TP.HCM đã giao Viện Nghiên cứu phát triển xây dựng dự thảo đề án nền công vụ TP.HCM hoạt động hiệu lực, hiệu quả giai đoạn 2024-2030. Một trong những đề xuất tại đề án là thí điểm cơ chế cho phép cán bộ làm việc tại nhà với những vị trí việc làm không tiếp xúc với dân nếu đáp ứng được các yêu cầu cụ thể.

Đây được xem là ý tưởng đột phá trong việc đẩy mạnh cải cách chế độ công vụ, công tác cán bộ của chính quyền TP.

Thí điểm các vị trí nghiên cứu, tham mưu

Khi tiếp cận cơ chế cho phép cán bộ làm việc tại nhà, cần nhận thức rõ về cơ sở tiền đề cho đề xuất này.

Trước tiên, phải kể đến thành tựu của cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0 với những công nghệ đột phá như Internet of thing, bigdata, icloud, AI, blockchain… đã tạo ra những nền tảng công nghệ cho hoạt động này diễn ra.

Các công nghệ này cho phép cán bộ có thể làm việc tại bất kỳ nơi nào khi có đủ điều kiện về cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Vì vậy làm việc từ xa hay làm việc tại nhà là một ý tưởng phù hợp với xu thế cũng như bối cảnh chuyển đổi số hiện nay.

Chúng ta cũng cần xét đến tính khả thi của các vị trí việc làm mang tính chất chuyên môn và không trực tiếp tiếp xúc khi giải quyết công việc với người dân, tổ chức tại trụ sở đơn vị. Có thể ưu tiên thí điểm ở các vị trí liên quan nghiên cứu, tham mưu xây dựng đề án, chương trình, kế hoạch, tổng hợp hay thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn tham mưu trong quản lý hành chính nhà nước, các công việc mang tính sáng tạo, nghệ thuật...

Có thể thấy ưu điểm lớn nhất của cơ chế này là tạo ra sự linh hoạt trong hoạt động của nền công vụ, phù hợp với xu thế phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, giúp cán bộ có không gian sáng tạo, nâng cao hiệu suất làm việc, đồng thời giảm tải các sức ép về cơ sở vật chất hạ tầng, giao thông…

Tuy nhiên, một số bất cập cần phải được xem xét, tính toán đó là tính kỷ luật trong lao động, yêu cầu về điều kiện làm việc và kiểm soát kết quả thực hiện nhiệm vụ với những vị trí được thí điểm.

Khoán kết quả bằng sản phẩm cụ thể

Có thể thấy đây là một cách làm mới, cần được ủng hộ triển khai thí điểm. Quá trình thí điểm tại TP.HCM sẽ là cơ hội đánh giá, nghiên cứu để quyết định cơ chế triển khai phù hợp cho cả các địa phương khác trên cả nước.

Tuy nhiên, các cơ quan được giao xây dựng đề án này cũng cần lưu ý, nghiên cứu phân tích, đánh giá kỹ lưỡng tính chất, yêu cầu các vị trí công việc theo đề án vị trí việc làm đã phê duyệt và tình hình thực tiễn tại các đơn vị để đề xuất thí điểm các vị trí làm việc tại nhà hiệu quả. Cùng với đó là xây dựng cơ chế giao nhiệm vụ và khoán kết quả với những trường hợp thí điểm làm việc tại nhà, có chế độ báo cáo kết quả, tiến độ kịp thời về tình hình nhiệm vụ được giao dựa trên sản phẩm cụ thể.

Việc đánh giá này phải được thực hiện dựa trên các tiêu chí chính xác, cụ thể gắn với đánh giá hằng tháng, quý, cuối năm và cơ chế hưởng thu nhập tăng thêm theo Nghị quyết 98.

Khi thí điểm cơ chế, TP cũng cần xác định tỉ lệ thời gian làm việc tại nhà phù hợp với tổng thời gian làm việc của vị trí việc làm được thí điểm. Trong đó, khuyến nghị chỉ áp dụng với mức tối đa là 50% tổng thời gian làm việc với cán bộ hành chính và không quá 70% thời gian với các vị trí liên quan đến sự sáng tạo, nghệ thuật, nghiên cứu. Từ đó tạo ra sự hài hòa trong hoạt động công vụ, chủ động giải quyết các công việc tại trụ sở đơn vị và đảm bảo sự gắn kết tại nơi làm việc.

Thiết nghĩ, đột phá trong cách nghĩ, cách làm; chính xác, cụ thể trong nghiên cứu, phân tích và đánh giá tác động từ lý luận đến thực tiễn nền công vụ là một yêu cầu đang đặt ra trong bối cảnh của TP.HCM hiện nay để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ đề ra. Đặc biệt việc thí điểm cơ chế cho phép cán bộ làm việc tại nhà sẽ tạo ra một luồng gió mới trong môi trường công vụ của Việt Nam.