Thoát tội nhờ truy nã sai?

Mới đây (24-6), VKSND TP Vinh (Nghệ An) đã hoàn tất cáo trạng truy tố và chuyển hồ sang TAND cùng cấp đề nghị xét xử Trần Ngọc Huề phạm tội cố ý gây thương tích. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng trường hợp của Huề phải được coi là hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

Kéo nhau đi đánh ghen

Vụ cố ý gây thương tích có bốn người tham gia, gồm Lân, Hiển, Quỳnh và Huề. Phát hiện em dâu (tên X.) có quan hệ với người đàn ông khác trong lúc chồng đang ở nước ngoài, Lân nhiều lần khuyên can nhưng X. vẫn không nghe. Bực tức, Lân đã rủ Huề, Quỳnh, Hiển đi đánh tình nhân của X. để dằn mặt.

Tối ngày 4-4-1997, Lân chở Hiển (đã lận sẵn con dao nhọn) và Quỳnh đến nơi chị X. đang ở nhưng không thấy ai nên cả nhóm kéo về quán nước nơi Huề đang ngồi đợi. Đến 23 giờ cùng ngày, Huề chở Hiển, Quỳnh quay trở lại nhà X., Huề đứng ngoài, Hiển và Quỳnh vào nhà thấy người tình của X. từ trong nhà đi ra. Hiển dùng dao đâm anh ta ba nhát, X. chạy ra cũng bị Hiển đâm nhiều nhát… Chị X. từ chối giám định, còn người tình chị bị thương tật 19%.

Anh Trần Ngọc Huề đang chứng minh mình không hề trốn tránh pháp luật. Ảnh: HT

Hai ngày sau, Lân ra công an đầu thú, Quỳnh bị công an bắt giữ, Hiển bỏ trốn đến tháng 2-1998 bị bắt theo lệnh truy nã.

Nhân thân một đằng, truy nã một nẻo

Đối với Huề, ngày 27-5-1997, Trưởng phòng Hình sự Công an TP Vinh ra quyết định truy nã. Tuy nhiên, quyết định truy nã lại ghi nơi thường trú của bị can là xã Nam Cường, huyện Nam Đàn, Nghệ An (trong khi Huề có hộ khẩu thường trú tại phường Lê Lợi, TP Vinh, Nghệ An). Phần cha mẹ bị can quyết định cũng ghi sai, thay vì con ông Trần H., con bà Lê Thị N. thì lại ghi con ông Trần Văn H., con bà Hoàng Thị Lục.

Chính vì sự sai sót này nên sau khi xảy ra vụ án, anh Huề vẫn sinh sống bình thường tại phường Lê Lợi và làm việc tại Công ty Xây lắp điện Nghệ An. Đến năm 2005, anh được công ty cho nghỉ theo chế độ. Cũng trong năm 2005, anh Huề còn vô tư đến Công an TP Vinh để làm thủ tục cấp đổi CMND vì hết hạn. Nói chung, trong suốt thời gian từ khi xảy ra vụ đánh ghen cho đến khi nhận được cuộc điện thoại thông báo mình đang bị… truy nã (tháng 12-2012), anh Huề không hề biết mình đang bị truy nã. Bà con chòm xóm, chính quyền địa phương nơi anh cư trú cũng không biết công dân Trần Ngọc Huề bị truy nã vì phạm tội.

Sau khi bị phát hiện, Huề bị truy tố theo khoản 2 Điều 104 BLHS (khung hình phạt từ hai đến bảy năm tù).

Đã hết thời hiệu truy cứu

Theo quy định, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội phạm nghiêm trọng (có mức hình phạt cao nhất đến bảy năm tù) là 10 năm (Điều 23 BLHS). Tuy nhiên, nếu người phạm tội cố tình trốn tránh và đã có lệnh truy nã thì thời hiệu đó không được tính.

Vấn đề đặt ra là Huề không trốn tránh, lệnh truy nã lại sai về nhân thân của anh ta, vậy anh ta có được tính thời hiệu trong trường hợp này? Bởi nếu được tính thì anh ta đương nhiên không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nói nôm na là thoát tội (do tội phạm anh ta gây ra thuộc trường hợp nghiêm trọng, từ khi xảy ra vụ án đến nay đã hơn 10 năm nên đã hết thời hiệu truy cứu).

Theo luật sư Lê Quang Y, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai, từ khi vụ việc đánh ghen xảy ra, anh Huề vẫn làm ăn, sinh sống bình thường tại địa phương nơi có hộ khẩu thường trú, năm 2005 anh còn đi đổi CMND, chứng tỏ anh không hề trốn tránh. Mặt khác, quyết định truy nã lại ghi nhầm nơi thường trú của bị can, sai cả tên cha lẫn tên mẹ bị can. Vì vậy, lấy gì làm căn cứ để khẳng định lệnh đó là truy nã anh Huề? “Theo tôi, trường hợp này thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự anh Huề đã hết” - luật sư Y nói.

Đồng tình, luật sư Huỳnh Kim Nga (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng quyết định truy nã nói trên không có giá trị. “Bởi với nội dung truy nã như vậy chúng ta hiểu là lệnh này đang truy nã một người nào khác chứ không phải truy nã anh Huề. Anh Huề không trốn tránh, quyết định truy nã sai nghiêm trọng thì cơ quan tiến hành tố tụng không thể vin vào lệnh truy nã này để không tính thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự cho anh Huề”.

HỒNG TÚ