Hiếm có khi nào trong lịch sử vài chục năm trở lại đây, người dân phải chịu nhiều loại thuế, phí đến như vậy. Tuy nhiên, việc thu phí có khả thi hay không lại là chuyện khác.
Không bàn nữa về tính hợp lý của loại phí và phương thức thu phí này, riêng việc đánh phí vào thời điểm khó khăn này đối với rất nhiều người đã gây ra tâm lý phản ứng tiêu cực trong xã hội. Bởi cho dù họ có chấp nhận nộp thì không ít người chẳng đào đâu ra tiền mà nộp. Mỗi tháng họ đã chết dở nhiều lần với các hóa đơn điện, nước và các thông báo hoãn trả lương rồi.
Bi kịch sẽ xảy ra với chính quyền cấp xã. Họ là những người trực tiếp thực hiện các chính sách, với đồng lương và trợ cấp còm cõi, nếu ai thích “màu mè” thì cũng chỉ được chấm và mút nhưng lại trực tiếp hứng chịu cơn thịnh nộ của người dân. Đơn giản, họ là người phải gõ cửa từng nhà để thu phí. Kịch bản xấu nhất với họ sẽ xảy ra khi không thu đủ phí, bởi không những phải ăn chửi từ người dân mà còn bị cấp trên khiển trách vì không hoàn thành nhiệm vụ. Trên đe dưới búa, dễ hiểu họ không mặn mà gì với quy định này.
Đó là chưa kể Bộ Tài chính đã làm một cái việc trái khoáy là phân công công việc đến tận... thôn. Xưa nay thôn, xóm, tổ dân phố là các thiết chế tự quản của người dân. Tuy nhiên, chính quyền luôn luôn có xu hướng nắm và sai khiến các thiết chế này để dễ bề thực hiện các chính sách. Chuyện thu phí tưởng đơn giản lại làm bộc lộ ra đủ các vấn đề về tư duy quản lý. Mâu thuẫn trong quản lý cũng đã tích lũy đủ để chính quyền và các thiết chế tự quản ở địa phương nhận thức lại về mối quan hệ giữa họ với chính quyền các cấp cao hơn.
Tận thế giả và tận thế thật
Nhiều người đã đón chờ “ngày tận thế” hơn hai năm nay, khi thông tin về bộ lịch Maya được loan tải và đặc biệt sau bộ phim bom tấn 2012. Cho đến giờ người ta đã biết chắc đó là điều nhảm nhí.
Mặc dù vậy, bên cạnh hiện tượng “ngày tận thế” cũng có nhiều chuyện buồn cười. Trong chuyến thăm Việt Nam cách đây hai tuần, Tổng Giám đốc NASA Charles Bolden đã không dưới hai lần phải trả lời về việc ông có tin “ngày tận thế” hay không. Điều đáng ngạc nhiên là những câu hỏi đệ nhất nhảm nhí này không đến từ những người bình dân mê tín, mà đến từ các nhà khoa học và học sinh của trường chuyên hàng đầu Việt Nam. Trong khi đó, NASA cũng đã rất nhiều lần công bố bằng cả video lẫn bài viết trên website của họ rằng không có “ngày tận thế” vào 21-12-2012. Những câu hỏi như thế này là biểu hiện yếu kém đến mức khó hiểu.
HOÀNG THƯ