Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, Thủ tướng Phạm Minh Chính và phu nhân sẽ tham dự Hội nghị Cấp cao Đặc biệt kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - Australia, thăm chính thức Australia và thăm chính thức New Zealand từ ngày 5 đến 11-3 theo lời mời của Thủ tướng Australia Anthony Albanese và Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon.
Hội nghị Cấp cao Đặc biệt kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN - Australia có chủ đề “Đối tác cho tương lai”, được tổ chức trong bối cảnh quan hệ hợp tác giữa ASEAN và Australia diễn ra năng động trên nhiều lĩnh vực.
Đây là dịp để hai bên rà soát quan hệ 50 năm qua và trao đổi các biện pháp nhằm thúc đẩy quan hệ phát triển thực chất, hiệu quả, phù hợp khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện đã thiết lập vào năm 2021.
Trong khuôn khổ Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ tham dự các phiên họp chính và có một số hoạt động đối ngoại quan trọng khác.
Australia là một trong những đối tác đầu tiên lập quan hệ đối thoại với ASEAN năm 1974; hai bên nâng quan hệ lên Đối tác chiến lược năm 2014 và Đối tác chiến lược toàn diện (CSP) năm 2021. Australia tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác tại khu vực Đông Nam Á (TAC) năm 2005.
Quan hệ ASEAN - Australia được thúc đẩy qua nhiều cơ chế, bao gồm các cuộc họp thường niên cấp Lãnh đạo, Bộ trưởng Ngoại giao, quan chức cao cấp (SOM), và Ủy ban Hợp tác chung (JCC).
Ngoài ra, hai bên còn có nhiều cơ chế đối thoại cấp Bộ trưởng, SOM, và cấp làm việc trong các lĩnh vực chuyên ngành như quốc phòng, phòng chống khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia, kinh tế, lâm nghiệp…
Kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - Australia năm 2023 đạt 13,8 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 5,2 tỷ USD và nhập khẩu đạt 8,5 tỷ USD (giảm lần lượt 12%; 5,3% và 15,7% so với cùng kỳ năm 2022).
Năm 2022 đạt 15,7 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt 5,55 tỷ USD, nhập khẩu đạt 10,14 tỷ USD (tăng lần lượt 26,7%; 26,2%; 27,3% so với năm 2021).
Quan hệ Việt Nam - Australia phát triển sâu rộng
Hiện Australia là đối tác thương mại lớn thứ 7 của Việt Nam và Việt Nam là đối tác lớn thứ 10 của Australia. Phía Australia đã nhập khẩu quả vải, xoài, thanh long, nhãn, tôm đông lạnh của Việt Nam; Việt Nam đang thúc đẩy Australia cho phép nhập khẩu chanh leo, bưởi.
Việt Nam đã mở cửa nhập khẩu từ Australia đối với 6 loại quả, gồm: cam, quýt, cherry, nho, đào và xuân đào.
Tính đến hết tháng 12-2023, Australia có 621 dự án đầu tư với tổng vốn đầu tư hơn 2 tỷ USD, đứng thứ 20/143 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam, tập trung ở các lĩnh vực chế biến, chế tạo, dịch vụ lưu trú, y tế, trợ giúp xã hội và nông, lâm, thủy sản.
Việt Nam có 92 dự án đầu tư sang Australia với tổng vốn đầu tư là 552,7 triệu USD, đứng thứ 11/80, chủ yếu trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp, bán buôn bán lẻ, chế biến chế tạo (riêng năm 2020, ta đầu tư sang Australia 101,8 triệu USD, chiếm 17,2% FDI của Việt Nam).
Tiêu biểu là các dự án của tập đoàn TH 135 triệu USD, tập đoàn An Viên 18 triệu USD ở Bắc Australia; tập đoàn Vinfast 20 triệu USD ở Melbourne; VietJet ký thỏa thuận đầu tư hạ tầng sân bay ở Melbourne và đang xúc tiến mở đường bay trực tiếp với các thành phố lớn của Australia (Sydney, Melbourne, Perth…).
Thương mại Việt Nam - New Zealand tăng trưởng đều đặn
Việt Nam và New Zealand lập quan hệ ngoại giao năm 1975, thiết lập quan hệ Đối tác Toàn diện năm 2009 và nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược năm 2020.
Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 14 của New Zealand. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng đều, năm 2023 đạt 1,3 tỷ USD.
Tính đến tháng 11-2023, New Zealand có 52 dự án đầu tư với tổng số vốn 208,35 triệu USD tại Việt Nam, tập trung nhiều nhất tại lĩnh vực kinh doanh bất động sản, giáo dục và đào tạo, công nghiệp chế biến chế tạo, nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản; hoạt động hành chính và dịch vụ hỗ trợ; xây dựng.
New Zealand dành cho Việt Nam nguồn ODA ổn định và tăng dần. New Zealand cam kết dành cho Việt Nam 26,7 triệu NZD ODA không hoàn lại cho giai đoạn 1-7-2021 - 30-7-2024 tập trung vào các lĩnh vực nông nghiệp, thích ứng với biến đổi khí hậu, giáo dục, ứng phó đại dịch Covid-19.
Cộng đồng người Việt Nam tại New Zealand có khoảng 11.000 người.