TAND tỉnh Khánh Hòa vừa tuyên hủy bản án sơ thẩm ngày 18-7-2017 của TAND TP Nha Trang vụ án dân sự tranh chấp thừa kế tài sản với lý do có vi phạm trong đánh giá chứng cứ. TAND tỉnh cũng tuyên chuyển hồ sơ cho Tòa Dân sự TAND tỉnh thụ lý, giải quyết theo thủ tục sơ thẩm.
Theo hồ sơ, tháng 10-2015, bà NTL (52 tuổi, ngụ phường Lộc Thọ, TP Nha Trang, Khánh Hòa) khởi kiện hai người anh ruột, yêu cầu tòa án chia di sản thừa kế theo di chúc của mẹ bà theo quy định pháp luật. Trong vụ kiện này có sáu người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là những anh chị em trong gia đình bà L., trong đó có ông NVQ đang định cư tại Mỹ.
Vụ án được TAND TP Nha Trang thụ lý tháng 12-2015. Ngày 20-9-2016, tòa này có quyết định chuyển vụ án đến TAND tỉnh Khánh Hòa để giải quyết theo thẩm quyền. Lý do là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là ông Q. đang định cư tại Mỹ. Theo TAND TP Nha Trang, đây là trường hợp đương sự ở nước ngoài thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND tỉnh.
Quang cảnh phiên tòa phúc thẩm hủy án sơ thẩm. Ảnh: TL
Đến ngày 19-10-2016, TAND tỉnh ra thông báo thụ lý vụ án để xét xử sơ thẩm. Căn cứ để thụ lý vụ án là quyết định chuyển vụ án của TAND TP Nha Trang. Tuy nhiên, ngay trong ngày thụ lý vụ án, TAND tỉnh lại ra quyết định chuyển ngược vụ án đến TAND TP Nha Trang để giải quyết theo thẩm quyền. Theo quyết định chuyển, lý do chuyển là ông Q. có giấy ủy quyền lập ngày 12-12-2015 ủy quyền cho bà NTKT tham gia tố tụng tại TAND TP Nha Trang. TAND tỉnh cho rằng không xác định yếu tố nước ngoài trong trường hợp này để cho rằng vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND tỉnh.
Đến ngày 26-10-2016, TAND TP Nha Trang ra thông báo thụ lý lại vụ kiện trên và mở phiên xử sơ thẩm hồi tháng 7-2017. Bản án sơ thẩm này bị đương sự kháng cáo.
Tại phiên xử phúc thẩm mới đây, ông Q. lại có giấy ủy quyền cho con trai đang ở TP Nha Trang tham gia tố tụng theo giấy ủy quyền lập ngày 19-3.
Tại tòa, luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bà L. cho rằng tòa án cấp sơ thẩm đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng khi giải quyết vụ án không đúng thẩm quyền. Lý do là vụ án có yếu tố nước ngoài vì có một đương sự định cư ở nước ngoài.
Cụ thể, ngày 11-12-2015, TAND TP Nha Trang thụ lý vụ kiện tranh chấp thừa kế tài sản khi người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là ông Q. đã định cư tại Mỹ. Đến ngày hôm sau, ông Q. mới có giấy ủy quyền cho bà NTKT. “Theo quy định hiện hành, khi đương sự đã định cư ở nước ngoài thì hộ khẩu, chứng minh nhân dân không còn giá trị pháp lý. Do đó, việc sử dụng hộ khẩu, chứng minh sau thời gian đã xuất cảnh là vi phạm các quy định hành chính” - luật sư phân tích.
Theo luật sư, quyết định chuyển vụ án của TAND tỉnh và việc TAND TP Nha Trang nhận thụ lý lại để xét xử sơ thẩm vụ án này là vi phạm nghiêm trọng về thẩm quyền giải quyết theo quy định của BLTTDS 2015. Từ đó, phía nguyên đơn đề nghị HĐXX phúc thẩm tuyên hủy bản án sơ thẩm, giao hồ sơ cho TAND tỉnh giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm.
Sau khi hủy án, HĐXX phúc thẩm tuyên hủy bản án sơ thẩm nhưng không phải vì lý do tòa sơ thẩm vi phạm nghiêm trọng tố tụng mà là vì có sai lầm trong đánh giá chứng cứ. HĐXX cho rằng việc TAND TP Nha Trang thụ lý, giải quyết vụ án dân sự trên là đúng thẩm quyền theo quy định. Vì ông Q. đã ủy quyền cho người khác đang ở Việt Nam tham gia tố tụng.
Tuy nhiên, sau khi hủy bản án sơ thẩm, TAND tỉnh không chuyển hồ sơ cho TAND TP Nha Trang xử sơ thẩm lại mà chuyển cho Tòa Dân sự TAND tỉnh thụ lý.
