Trại giam Cái Tàu thuộc Bộ Công an, tọa lạc tại xã Khánh An, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau. Năm 2009, tỉnh này giao hơn 1.400 ha không thu tiền sử dụng đất, mục đích phục vụ an ninh nhưng sau đó, trại đã đưa số diện tích này vào “hợp tác” gần hết.
Sửa hợp đồng người tiền nhiệm
Năm 2012, Đại tá Lê Quốc Phấn, giám thị trại giam Cái Tàu, đã ký hợp đồng hợp tác trồng rừng keo lai với một số doanh nghiệp và cá nhân trên diện tích hơn 1.000 ha đất lâm nghiệp của đơn vị. Nội dung hợp đồng thể hiện trại giam Cái Tàu và các đối tác cùng hợp tác trồng rừng ăn chia. Hình thức hợp tác: Trại giam Cái Tàu trồng, chăm sóc và khai thác rừng, còn các đối tác bỏ vốn đầu tư lên liếp, mua cây giống, phân bón. Tỉ lệ ăn chia trên lãi ròng sau mỗi chu kỳ năm năm là 80% cho các đối tác, 20% phía trại giam hưởng.
Hợp đồng ghi rõ có thời hạn năm chu kỳ trồng rừng, tức 25 năm.
Đến năm 2017, chu kỳ khai thác rừng đầu tiên đã đến, lúc này Thượng tá Phan Văn Hái về nhậm chức giám thị thay Đại tá Lê Quốc Phấn. Thượng tá Hái đã đề nghị thay đổi nội dung các hợp đồng của người tiền nhiệm.
Trong thông báo vào tháng 7-2017, Thượng tá Hái nêu: Thời hạn hợp đồng ứng với một chu kỳ là năm năm, đơn vị không đầu tư bất kỳ chi phí nào, các đối tác phải trả cho đơn vị 5 triệu đồng/ha/năm x năm năm là 25 triệu đồng/năm năm/chu kỳ và thanh toán dứt điểm trước khi khai thác.
Hiệu quả trồng rừng thấp lại bị thu tiền 25 triệu đồng/ha/năm năm nên nhiều đối tác với trại giam Cái Tàu kêu lỗ. Ảnh: CH
Hợp tác không đúng
Từ tháng 8-2018, chúng tôi đã liên lạc nhiều lần để làm rõ việc ông Hái “hợp tác” để khai thác đất rừng được giao cho trại giam nhưng ông báo bận cho đến nay.
Sau đó, tháng 11-2018, sau khi kết hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, Sở TN&MT tỉnh Cà Mau có báo cáo đến UBND tỉnh này về tình hình sử dụng đất của trại giam Cái Tàu.
Theo báo cáo này, trại đang hợp đồng liên doanh, liên kết trồng rừng keo lai với các đối tác, diện tích 1.240 ha và “các đối tác phải trả cho trại giam 5 triệu đồng/ha/năm”. Sở kết luận việc trại giam không trực tiếp sản xuất mà hợp đồng liên doanh, liên kết như vậy là không phù hợp theo Luật Đất đai về quản lý, sử dụng đất an ninh, quốc phòng.
Từ đó, Sở đề nghị UBND tỉnh Cà Mau thông báo cho trại giam Cái Tàu chấm dứt hợp đồng với các đối tác, trực tiếp sử dụng đất an ninh đúng theo quy định. Nếu sau 12 tháng, trại không thực hiện thì UBND tỉnh sẽ thu hồi…
Trả lời Pháp Luật TP.HCM, ông Trịnh Văn Lên, Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Cà Mau, khẳng định: Theo quy định tại khoản 2 Điều 173 Luật Đất đai năm 2013, tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất không có quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng, cho, cho thuê quyền sử dụng đất, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, không được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất.
Theo một nguồn tin, việc “hợp tác” nêu trên là một cách cho thuê trá hình nên tỉnh đang triển khai các hoạt động quản lý nhà nước theo thẩm quyền với diện tích đất đã giao.
