Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ozone (thuộc Công ước Vienna về bảo vệ tầng ozone) được ký kết năm 1987 tại Montreal, Canada. Tháng 12-1994, phiên họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đã ra Nghị quyết số 49/114, lấy ngày 16-9 hằng năm là Ngày Quốc tế bảo vệ tầng ozone.
Tháng 1-1994, Việt Nam chính thức gia nhập Công ước Vienna về bảo vệ tầng ozone và Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ozone. Trong 24 năm qua, Việt Nam đã chủ động, tích cực tham gia thực hiện Nghị định thư Montreal, bảo vệ tầng ozone và đạt nhiều kết quả, được cộng đồng quốc tế ghi nhận.
Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành. Ảnh: dcc.gov.vn
Cụ thể, Việt Nam đã loại trừ hoàn toàn tiêu thụ các chất CFC, Halon và CTC từ ngày 1-1-2010; loại trừ hoàn toàn tiêu thụ HCFC-141b nguyên chất sử dụng trong sản xuất xốp từ ngày 1-1-2015. Qua đó, chúng ta đã đáp ứng nghĩa vụ loại trừ 10% mức tiêu thụ cơ sở các chất HCFC... Việt Nam đang triển khai “Kế hoạch quản lý loại trừ các chất HCFC” (giai đoạn 2) nhằm loại trừ 35% mức tiêu thụ cơ sở. Đối với chất Methyl Bromide, đã cấm sử dụng cho các ứng dụng ngoài mục đích kiểm dịch hàng xuất khẩu ở Việt Nam kể từ ngày 1-1-2015.
Các đại biểu chủ trì phiên tọa đàm. Ảnh: dcc.gov.vn
“Tôi kêu gọi các cấp, các ngành, các địa phương và cộng đồng dân cư, chúng ta hãy cùng nhau thực hiện khẩu hiệu hành động của Ban Thư ký Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầngozoneđối với Ngày quốc tế về bảo vệ tầng ozone năm nay…” - Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành nói.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, bà Tina Birmpili, thư ký điều hành, Ban Thư ký Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ozone, nhấn mạnh những kết quả, thành tựu đã đạt được nhờ có cam kết phối hợp của các bên thuộc Nghị định thư Montreal, bao gồm Việt Nam.
Bà Tina Birmpili, thư ký điều hành, Ban Thư ký Nghị định thư Montreal, phát biểu tại buổi lễ.
“Nhiều chất làm suy giảm tầng ozone trong bầu khí quyển đã được loại trừ và các dự đoán khoa học cho thấy tầng ozone sẽ hoàn nguyên ở mức như năm 1980 vào năm 2060. Đến năm 2030, có thể ngăn chặn được 2 triệu ca ung thư da mỗi năm, ngăn ngừa được hàng triệu ca đục thủy tinh thể và ngăn ngừa phát thải hơn 135 triệu tấn CO2 tương đương từ năm 1990 đến năm 2010 khi hầu hết các chất làm suy giảm tầng ozone bị loại trừ, đóng góp quan trọng vào giảm nhẹ biến đổi khí hậu...” - bà Tina Birmpili chia sẻ.
Bà Tina Birmpili khẳng định tính đến nay Việt Nam đã đóng góp vào sự thành công của Nghị định thư Montreal, đã loại trừ tiêu thụ 800 tấn ODP các chất làm suy giảm tầng ozone. Quỹ Đa phương thi hành Nghị định thư Montreal cũng đã cung cấp hơn 18.000.000 USD hỗ trợ loại trừ các chất làm suy giảm tầng ozone.
Tại khóa họp lần thứ 28 của các bên tham gia Nghị định thư Montreal vào tháng 10-2016 diễn ra tại Kigali, Cộng hòa Ruanda, các nước đã thông qua Bản sửa đổi, bổ sung Kigali để kiểm soát và loại trừ các chất HFC. Các chất HFC không phải là chất làm suy giảm tầng ozone. Tuy nhiên, đây là những chất có tiềm năng cao gây nóng lên toàn cầu. Các chất HFC được sử dụng trong lĩnh vực sản xuất thiết bị lạnh, điều hòa không khí ô tô, PCCC. Theo nội dung Bản sửa đổi, bổ sung Kigali, các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam, sẽ bắt đầu loại trừ các chất HFC từ năm 2029 và chỉ còn 20% lượng tiêu thụ ở mức cơ sở được sử dụng từ năm 2045 trở đi.
“… Chúng tôi mong muốn Chính phủ Việt Nam dẫn đầu bằng cách phê chuẩn Bản sửa đổi, bổ sung Kigali và khuyến khích các nước khác trong khu vực và trên thế giới cũng làm như vậy” - bà Tina Birmpili chia sẻ.
Về phía Việt Nam, Thứ trưởng Lê Công Thành cho biết Việt Nam bằng nguồn lực trong nước sẽ cắt giảm 8% tổng lượng phát thải khí nhà kính so với kịch bản phát triển như thông thường và mức đóng góp có thể được tăng lên tới 25% khi nhận được hỗ trợ của quốc tế. Thứ trưởng Thành khẳng định: Trong điều kiện của một nước đang phát triển và chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu, Việt Nam đã và đang thể hiện nỗ lực cao nhất của quốc gia trong hoạt động bảo vệ tầng ozone, góp phần giảm nhẹ biến đổi khí hậu toàn cầu nhằm thực hiện mục tiêu của Nghị định thư Montreal và Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu. Chính phủ Việt Nam đã bày tỏ quan điểm ủng hộ việc loại trừ các chất HFC trong khuôn khổ Nghị định thư Montreal và sẽ sớm phê chuẩn Bản sửa đổi, bổ sung Kigali. (Tổng hợp và theo www.dcc.gov.vn)
Hưởng ứng lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế bảo vệ tầng ozone, Sở TN&MT TP.HCM cũng đã phát động đợt tuyên truyền rộng khắp tại TP. Cụ thể, Sở TN&MT TP.HCM yêu cầu Phòng Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu triển khai treo băng rôn tuyên truyền về hoạt động bảo vệ tầng Ozone với nội dung “Giữ cho hành tinh luôn mát lành: Nỗ lực bảo vệ tầng Ozone và khí hậu của chúng ta”. |