Đây là ba bộ có tiến độ giải ngân “chậm nhất toàn quốc”, theo đánh giá của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ.
Không thiếu tiền nhưng chậm giải ngân
Kế hoạch đầu tư công trung hạn bố trí cho ba bộ là 44.000 tỉ đồng, trong đó Bộ Y tế được giao 32.000 tỉ đồng, Bộ GD&ĐT 8.000 tỉ đồng và Bộ VH-TT&DL 3.500 tỉ đồng. Riêng năm 2018, Bộ Y tế phải giải ngân 5.260 tỉ đồng, Bộ VH-TT&DL 337 tỉ đồng và Bộ GD&ĐT hơn 1.300 tỉ đồng.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ.
Tuy nhiên, hết tháng 4-2018, Bộ Y tế mới giải ngân được 1,36%, Bộ VH-TT&DL 6,28%, Bộ GD&ĐT 17%. Riêng vốn nước ngoài, cả ba bộ chưa giải ngân được đồng nào.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ dẫn chứng, các dự án BV Bạch Mai Cơ sở 2 và BV Việt-Đức Cơ sở 2 (ở Hà Nam) đã dừng thi công 18 tháng nay. “Đây là một trong những điển hình yếu kém trong đầu tư xây dựng, mặc dù rất bức thiết, bệnh viện thì quá tải, người bệnh thì khổ sở. Nhà nước tập trung toàn lực vào đây, không thiếu tiền nhưng dự án này giải ngân rất chậm, không có công nhân làm việc” - Phó Thủ tướng nói.
Ông Vương Đình Huệ sau đó yêu cầu các bộ nêu rõ nguyên nhân trong tổ chức thực hiện các giải pháp đầu tư xây dựng? Chỉ rõ trách nhiệm của Chính phủ hay là của bộ trưởng, thứ trưởng phụ trách lĩnh vực trong tổ chức thực hiện, thanh tra, giám sát dự án; cam kết giải pháp thực hiện, không phải họp xong để đấy.
Bộ Y tế nhận trách nhiệm
Giải trình sau đó, Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Lê Tuấn cho hay đầu năm 2014, Thủ tướng Chính phủ cho phép Bộ Y tế chỉ định thầu xây dựng Cơ sở 2 của hai bệnh viện tuyến trung ương nhưng Bộ Y tế tiến hành đấu thầu rộng rãi lựa chọn các nhà thầu.
Tới ngày 10-5, dự án BV Bạch Mai Cơ sở 2 đã giải ngân được gần 77% và đang gặp vướng mắc ở quy định về thiết kế phải có dự toán; sau khi có thiết kế và dự toán mới được phê duyệt giải ngân qua kho bạc. Còn BV Việt-Đức Cơ sở 2 mới giải ngân đạt 56%.
“Tới nay tiến độ đầu tư xây dựng đã chậm 18 tháng và Bộ Y tế đã xin Thủ tướng kéo dài dự án tới hết năm 2019 sẽ hoàn thành thanh quyết toán. Quý III này sẽ đấu thầu trang thiết bị” - ông Tuấn nói về hai dự án chậm tiến độ.
Đại diện kho bạc nhà nước cho biết dự án BV Bạch Mai Cơ sở 2 giải ngân được 1.066 tỉ đồng và dự án BV Việt-Đức Cơ sở 2 mới giải ngân được 1.095 tỉ đồng (thấp hơn nhiều số liệu của Bộ Y tế).
“Về trách nhiệm trong chậm trễ giải ngân, Bộ Y tế xin nhận trách nhiệm với Chính phủ” - ông Phạm Lê Tuấn thừa nhận.
Xin dự án bằng được nhưng không chịu làm
Ngoài hai dự án bệnh viện trên, Bộ Y tế còn tám dự án sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ, trong đó có ba dự án chưa phê duyệt chủ trương đầu tư là BV Nhi Cơ sở 2, BV Phụ sản Trung ương Cơ sở 2 và BV K.
Thứ trưởng Nguyễn Thế Phương cho biết nếu tới ngày 31-10-2018, Bộ Y tế chưa phê duyệt xong chủ trương đầu tư cho ba dự án trên, Bộ KH&ĐT sẽ kiến nghị Thủ tướng cắt vốn kế hoạch để thực hiện ba dự án này để điều chuyển sang các dự án khác.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ sau đó yêu cầu hủy dự toán trong kế hoạch trung hạn và thu hồi vốn giao với ba dự án BV Nhi Cơ sở 2, BV Phụ sản Trung ương Cơ sở 2 và BV K nếu tới ngày 31-10-2018 Bộ Y tế chưa phê duyệt xong chủ trương đầu tư.
“Có tình trạng lúc lập kế hoạch đầu tư công trung hạn, các bộ, ngành xin cho bằng được dự án của mình nhưng lúc làm thì không chịu làm” - Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phàn nàn.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Ban cán sự đảng ba bộ tổ chức kiểm điểm, xác định rõ các nguyên nhân chủ quan thuộc về các bộ, xác định trách nhiệm của bộ trưởng, người đứng đầu ở các cấp, các cơ quan, tổ chức liên quan khi để giao vốn và giải ngân vốn đầu tư chậm, làm lãng phí nguồn lực đầu tư công, giảm hiệu quả đầu tư công, không đáp ứng kịp thời nhu cầu phát triển y tế, giáo dục, văn hóa.
Đồng thời Ban cán sự đảng các bộ đề ra giải pháp căn cơ, cụ thể, đi kèm với thanh tra, kiểm tra nội bộ, giám sát đánh giá kết quả để đẩy nhanh tiến độ đầu tư công trong phạm vi của bộ được giao.
Riêng đối với Bộ Y tế, Phó Thủ tướng yêu cầu năm dự án sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ đã được phê duyệt kế hoạch đầu tư thì phải sớm hoàn thiện đấu thầu chọn nhà thầu để triển khai ngay trong quý II-2018, không được chậm hơn.
