Hai cô gái này, J.J.Jan và Kră Jan Loen, sinh trưởng trong một gia đình nghèo Cin K'ho dưới chân núi Lang Biang (Lâm Đồng), tôi gặp từ 24 năm trước khi các em chỉ sáu, bảy tuổi. Các em mồ côi cha, người mẹ một nách năm con nhỏ sau tai nạn sụp hầm thiếc của chồng.
J.J.Jan (đội vương miện) và Kră Jan Loen.
Những đứa trẻ nheo nhóc thiếu học; cơm cháo với rau, muối hằng ngày. Có người mai mối cho con làm con nuôi người nước ngoài để nhận số tiền lớn, người mẹ đều từ chối.
Lúc khó khăn nhất, chị buộc phải gửi hai bé gái này vào làng SOS Đà Lạt để chúng được đi học, không phải bữa đói bữa no.
Bé gái J.J.Jan có lúc thương mẹ quá đã thốt lên: "Mẹ ơi, mẹ bán con đi, có tiền mẹ đỡ khổ!".
Cuộc sống thay đổi, kinh tế phát triển, bản Lác xưa dần đủ cái ăn, cái mặc, đời sống dân làng khấm khá lên. Nơi đây cũng sản sinh ra các ca sĩ, nghệ sĩ múa -cồng chiêng và hoa hậu.
Hai cô bé được gửi vào làng SOS xưa đều tốt nghiệp đại học và trung cấp du lịch, làm việc tại TP.HCM.
J.J.Jan từng đoạt danh hiệu Hoa hậu sơn cước tại cuộc thi Hoa hậu Các dân tộc Việt Nam 2007. Còn Kră Jan Loen từng đoạt giải Hát hay nhất tại cuộc thi Hoa hậu Các dân tộc Việt Nam 2011.
Hiện cả hai cô đã lập gia đình và sống hạnh phúc ở nước ngoài.
Gặp lại gia đình họ, tôi rất vui. Vui vì các em không chỉ là hoa khôi, hoa hậu mà vì họ đã vượt khó, thoát nghèo, nỗ lực đi lên bằng con đường học tập, lao động.
Mừng nhất là các em sống hạnh phúc, được yêu thương, trân trọng!
Sáng nay, tôi đọc được những dòng trên Facebook của J.J.Jan mà thấy ấm lòng.
J.J.Jan viết: "Ta nói mỗi lần về Vietnam là hứng thú vì gặp gia đình, bạn bè và được... ăn mắm tôm cà pháo thoải mái. Nhưng nhiều vấn đề gặp lại... vẫn cảm giác thấy tủi thân. Biết thân biết phận, xuất thân từ một bản nhỏ trên LangBiang, từ những kinh nghiệm sống bị kỳ thị và thiếu tình thương của những người thân từ nhỏ đến nay nên luôn trân trọng, sống ko cao ngạo, gởi yêu thương và cố gắng làm người xung quanh vui...".
