Ngày 18-6, Trung tâm bảo tồn động vật hoang dã tại Việt Nam (Save Vietnam’s Wildlife - SVW) phối hợp với Vườn quốc gia Cúc Phương công bố sự kiện sinh sản thành công 10 cá thể Cầy vằn con.
Đây là thành công lớn nhất từ trước đến nay trong việc sinh sản, bảo tồn loài Cầy vằn. Đồng thời, đây cũng là một tiền đề quan trọng, đem lại hy vọng tái phục hồi quần thể Cầy vằn ngoài tự nhiên.
Cầy vằn có tên khoa học là Chrotogale owstoni. Đây là loài thú ăn thịt nhỏ, đẹp và có giá trị sinh thái cao, tuy nhiên lại cực kỳ quý hiếm ngoài tự nhiên. Cầy vằn nằm trong nhóm nguy cấp của Sách đỏ IUCN năm 2016, được xếp vào danh sách loài nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ và danh sách IB của Nghị định 84/2021/NĐ-CP.
Cầy vằn còn là một trong những loài có phạm vi phân bố nhỏ nhất trong nhóm thú ăn thịt nhỏ ở châu Á; chỉ được tìm thấy ở Việt Nam, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào và một phần rất nhỏ ở miền Nam Trung Quốc.
Quần thể Cầy vằn trong tự nhiên đang bị suy giảm nghiêm trọng do tình trạng săn bắt và buôn bán trái phép làm thực phẩm và thú cưng. Việc bảo vệ và phục hồi Cầy vằn đã trở thành một ưu tiên quan trọng trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học ở Việt Nam và trên thế giới.
Năm 2019, SVW đã phối hợp với IUCN, Cục Lâm nghiệp và các chuyên gia trong và ngoài nước để tổ chức hội thảo và đề xuất chiến lược bảo tồn Cầy vằn 2019 - 2029, đánh dấu việc xây dựng chiến lược bảo tồn đầu tiên trên thế giới cho loài vật này.
Chiến lược đặt tầm nhìn đến năm 2050 và đề ra 4 mục tiêu cụ thể trong 10 năm tới. Trong đó có mục tiêu "Xây dựng một quần thể ngoại vi khoẻ mạnh, đa dạng về gen; ngăn chặn nguy cơ tuyệt chủng và cung cấp động vật đủ tiêu chuẩn tái phục hồi quần thể ngoài tự nhiên".
Năm 2023, Vườn quốc gia Cúc Phương, tỉnh Ninh Bình đã xây dựng khu sinh sản bảo tồn rộng 1,3ha cho Cầy vằn.
Ông Lê Trọng Đạt - Phó giám đốc Trung tâm cứu hộ, bảo tồn và phát triển sinh vật Vườn quốc gia Cúc Phương, cho biết mục tiêu của đơn vị này là sinh sản thành công, duy trì sự ổn định của ít nhất 50 cá thể Cầy vằn và bắt đầu tái phục hồi quần thể để tái thả về tự nhiên.
“Việc sinh sản thành công 10 cá thể Cầy vằn con từ 4 cặp ghép đôi đã thể hiện định hướng đúng đắn khi xây dựng riêng một khu vực dành cho sinh sản bảo tồn loài. Đồng thời, thành công này cũng chứng minh được kinh nghiệm, kiến thức và sự chuyên nghiệp của đội ngũ đã tạo ra kỳ tích này” - ông Đạt đánh giá.