Theo GS Sean McFate của ĐH Georgetown (Mỹ), nhiều người tránh gọi “tổ chức lính đánh thuê” và gọi những đối tượng này bằng những từ khác như nhà thầu quân sự tư nhân (PMC), công ty quân sự tư nhân, công ty an ninh tư nhân, tập đoàn quân sự tư nhân, bên cung cấp dịch vụ quân sự, nhà thầu chiến dịch...
Tuy nhiên, GS. McFate cho rằng cơ sở nào đủ năng lực trở thành “nhà thầu quân sự tư nhân”thì cũng có thể làm việc như một trụ sở “lính đánh thuê”, tức là cung cấp dịch vụ lính đánh thuê cho các bên cần.
Sau đây là những công ty quân sự tư nhân có cung cấp nhân lực chiến đấu hoặc bảo vệ an ninh, trật tự.
Wagner
Công ty quân sự tư nhân Wagner có trụ sở tại Nga, hoạt động ở hơn 30 quốc gia và có hai trại huấn luyện ở Nga.
Wagner cung cấp nhiều dịch vụ, từ huấn luyện an ninh, tư vấn chính trị và quân sự, thu thập thông tin tình báo, hoạt động gây ảnh hưởng đến hoạt động chiến đấu, theo trang VOX.
 |
Xe tăng của lực lượng Wagner ở trên đường phố TP Rostov-on-Don, tỉnh Rostov (Nga) vào ngày 24-6 trong cuộc nổi loạn kéo dài 36 tiếng. Ảnh: REUTERS |
Hoạt động nổi bật nhất của Wagner là ở Ukraine. Năm 2014, tập đoàn đã giúp huấn luyện, tổ chức và trang bị vũ khí cho các lực lượng dân quân do Nga hậu thuẫn đang chiến đấu giành quyền kiểm soát vùng Donbass (gồm các tỉnh Luhansk, Donetsk) ở miền đông Ukraine.
Trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine bắt đầu từ tháng 2-2022, Wagner là lực lượng chính cố thủ ở TP Bakmut ở tỉnh Donetsk. Đây là chiến trường khốc liệt và giao tranh kéo dài nhất trong cuộc chiến.
Theo trang web tuyển dụng của Wagner, mức lương theo hợp đồng của lính Wagner là 240.000 rup/tháng (khoảng 63 triệu đồng/tháng) và có thưởng lớn nếu có thành tựu.
Theo một báo cáo năm 2021 của Trung tâm Nghiên cứu và Chiến lược Quốc tế (CSIS), ngoài Ukraine, Wagner hiện diện ở nhiều khu vực Trung Đông, châu Âu, châu Á, châu Mỹ Latinh và đặc biệt là châu Phi. Wagner đã hoạt động khá mạnh ở những nơi như Libya, Cộng hòa Trung Phi, Sudan và Mali.
G4S
Với hơn 625.000 nhân viên, Tập đoàn đa quốc gia G4S có trụ sở chính tại Anh hiện là công ty quân sự tư nhân lớn nhất thế giới, theo trang Business Insider.
Tập đoàn hoạt động ở hơn 125 quốc gia và có quy mô gấp 3 lần quân đội Anh. Ngoài những hoạt động kinh doanh thông thường như cung cấp dịch vụ an ninh cho sân bay, ngân hàng, tuần tra, nhà tù, thì G4S cũng có mặt ở những điểm nóng địa chính trị trên toàn thế giới, chẳng hạn như Iraq.
Ở những nơi nguy hiểm nhất của châu Phi và Nam Mỹ, tập đoàn này thường cung cấp cho các cơ quan chính phủ và các công ty tư nhân lực lượng an ninh được trang bị vũ trang hạng nặng, rà phá bom mìn, tình báo quân sự và đào tạo quân sự.
Unity Resources Group
Unity Resources Group là công ty quân sự tư nhân Úc với hơn 1.200 nhân viên, hoạt động ở nhiều khu vực trên khắp châu Phi, châu Mỹ, Trung Á và châu Âu và nổi tiếng nhất là hoạt động bảo vệ đại sứ quán Úc ở Baghdad (Iraq), theo Business Insider.
Ít nhất là từ năm 2006, Úc đã thuê các công ty an ninh tư nhân bảo vệ đại sứ quán Úc ở những quốc gia nguy hiểm nhất thế giới. Lý do Bộ Ngoại giao Thương mại Úc không có bộ phận an ninh vũ trang nội bộ để bảo vệ nhân viên.
Theo thông tin do đài ABC đưa hồi năm 2010, hợp đồng giữa Unity Resources Group với chính phủ Úc trị giá 9 triệu USD và công ty đã tuyển dụng, cựu chiến binh từ Úc, Mỹ, Anh và Chile để phục vụ cho nhiệm vụ này.
Trước năm 2014, nhân viên của Unity Resources Group phụ trách an ninh tại đại sứ quán Úc ở Iraq có nhiệm vụ quản lý các vệ sĩ địa phương ở cổng trước, điều hành các đội bảo vệ yếu nhân và giám sát, đảm bảo an toàn cho những nhà phân tích tình báo tư nhân để họ an tâm làm việc và báo cáo cho chính phủ Úc.
Ngoài Iraq, công ty đã hỗ trợ đảm bảo an ninh trong các cuộc bầu cử quốc hội ở Lebanon và giúp sơ tán các công ty dầu mỏ tư nhân khỏi các khu vực khủng hoảng ở Bahrain - một quốc gia ở Trung Đông.
Academi
Academi là công ty quân sự tư nhân Mỹ, do cựu sĩ quan SEAL của Hải quân Mỹ Erik Prince thành lập vào năm 1996.
Lúc mới thành lập, công ty này tên là Blackwater và sau đó đổi tên hai lần, lần thứ nhất thành Xe Services vào năm 2009 và lần thứ hai thành Academi vào năm 2011.
 |
| Nhân viên của Blackwater hộ tống quan chức người Mỹ Paul Bremer khi ông đến TP Ramadi (Iraq) vào tháng 3-2004. Ảnh: REUTERS |
Academi điều hành một cơ sở huấn luyện rộng khoảng hơn 2.830 ha, nằm sâu trong vùng hoang dã ỡ bang North Carolina (Mỹ). Đây là một trong những cơ sở huấn luyện quân sự tư nhân lớn và phức tạp nhất trên thế giới.
Theo cuốn sách “Blackwater: Sự trỗi dậy của đội quân đánh thuê mạnh nhất thế giới” xuất bản năm 2007, công ty lúc đó đã có đội quân gồm 20.000 lính, 20 máy bay, một đội xe bọc thép và chó nghiệp vụ. Hầu hết lực lượng này đã được chuyển đến Iraq và Afghanistan theo hợp đồng của chính phủ Mỹ.
Quy mô của Academi dường như đã thu hẹp lại sau một số vụ xả súng oan uổng và những tranh cãi khác ở Iraq, bao gồm hối lộ chính phủ Iraq để mua sự ủng hộ, làm tổn hại đến các hợp đồng quan trọng giữa công ty này với chính phủ Mỹ.
Ngoài Trung Đông, Academi được thuê để bảo vệ đường phố TP New Orleans (Mỹ) sau cơn bão Katrina hồi năm 2005. Công ty cũng đã bảo vệ các hệ thống phòng thủ tên lửa của Nhật và hỗ trợ cuộc chiến chống ma túy trên toàn thế giới.
Defion Internacional
Defion Internacional là công ty quân sự tư nhân có trụ sở chính tại Peru và các văn phòng tại Dubai, Iraq, Philippines và Sri Lanka.
Công ty tuyển dụng và đào tạo vệ sĩ, lái xe, bảo vệ và chuyên gia hậu cần từ một số quốc gia đang phát triển.
Có một giai đoạn công ty này có hơn 1.000 tay súng người Mỹ Latinh ở Trung Đông sẵn sàng để cho thuê, dù không rõ tổng số lính mà công ty này có là bao nhiêu vì công ty không công khai thông tin này.
