Ba đại sứ phân tích lý do doanh nghiệp toàn cầu dành sự quan tâm đặc biệt đến Việt Nam

Tại bàn tròn với chủ đề: “Ba thập niên quan hệ Việt-Mỹ: Đối tác và câu chuyện lòng tin thương mại” do báo Vietnamnet tổ chức mới đây, các vị khách mời đã phân tích về những yếu tố làm nên thành công của quan hệ Việt – Mỹ, nỗ lực và chiến lược thông minh của Việt Nam trong đàm phán thuế quan thời gian qua.

Ba vị khách mời của chương trình là nguyên Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ Phạm Quang Vinh cùng hai vị nguyên Đại sứ Mỹ tại Việt Nam: ông Daniel Kritenbrink và ông Ted Osius. Đây là ba nhà ngoại giao kỳ cựu, những người đã góp phần tạo dựng, gìn giữ cầu nối giữa Hà Nội và Washington suốt ba thập niên vừa qua.

Thành công ngoại giao mang đến thành tựu kinh tế

Đại sứ Phạm Quang Vinh cho rằng nhìn lại chiều dài lịch sử 30 năm qua, cốt lõi, trụ cột nhất trong quan hệ chung giữa Việt Nam và Mỹ, trong đó có thương mại, là câu chuyện lòng tin và chia sẻ lợi ích hai bên. Dù trải qua rất nhiều thăng trầm, nhưng chính việc ngày càng chia sẻ lợi ích, ngày càng tăng cường xây dựng lòng tin đã tạo đà cho quan hệ song phương và giúp mối quan hệ ấy vượt qua rất nhiều thách thức.

30 năm bình thường hóa quan hệ Việt Nam và Mỹ cũng song hành với sự đổi mới và hội nhập quốc tế của Việt Nam. Việt Nam mở cửa, cải cách trong nước, mở rộng kinh tế, tăng cường vai trò của người dân, hội nhập nhiều hơn với thế giới... từ đó tạo ra năng lực mới cho Việt Nam về mặt kinh tế, cũng như thương mại để có thể hợp tác nhiều hơn, đầy đủ hơn và có sức cạnh tranh hơn trên trường thế giới cũng như trong hoạt động thương mại với Mỹ.

Còn nguyên Đại sứ Mỹ tại Việt Nam - ông Daniel Kritenbrink - cho rằng cần đặc biệt ghi nhận nỗ lực của các nhà lãnh đạo Việt Nam và cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, những người đã làm rất tốt công việc của mình, bao gồm cả việc thu hút đầu tư nước ngoài — một phần lớn đến từ Mỹ.

Việt Nam đã tham gia sâu vào các chuỗi cung ứng, từ các chuỗi cung ứng đơn giản như dệt may, nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản, đến các chuỗi cung ứng then chốt, tiến tới chuỗi cung ứng công nghệ cao liên quan đến chất bán dẫn. Những thành tựu của Việt Nam thực sự là đáng kinh ngạc. Đây chính là lý do tại sao Việt Nam hiện đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu.

Theo ông Daniel Kritenbrink, các chính sách hội nhập của Việt Nam vào hệ thống quốc tế có liên hệ trực tiếp với chính sách Đổi Mới và chính sách bình thường hóa quan hệ với Mỹ.

Ông Daniel Kritenbrink rất tự hào rằng hoạt động thương mại giữa Mỹ và Việt Nam đã đóng góp rất lớn vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam, giúp nâng cao vai trò quan trọng của Việt Nam trong các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Nhà đầu tư ngoại đặc biệt đánh giá cao môi trường vĩ mô, chính sách của Việt Nam

Trong vai trò Phó Chủ tịch cấp cao kiêm Tổng Giám đốc điều hành khu vực Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (tổ chức đại diện cho khoảng 184 công ty lớn nhất đang hoạt động trong khu vực Đông Nam Á với phần lớn là các công ty đến từ Mỹ), nguyên Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius nói mối quan tâm hàng đầu của tổ chức này chính là Việt Nam.

Theo ông Ted Osius, các doanh nghiệp Mỹ quan tâm đến môi trường đầu tư Việt Nam bắt đầu từ những năm 2000, khi Việt Nam tìm cách hội nhập, gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và tham gia vào nền kinh tế toàn cầu.

Đặc biệt, các chỉ số kinh tế bắt đầu tăng mạnh vào năm 2008 nhờ vào những quyết định của chính phủ Việt Nam.

Từ đó, 184 tập đoàn Mỹ đã bắt đầu nhận thấy cơ hội tại Việt Nam, nơi có Chính phủ nhanh chóng tháo gỡ các điểm nghẽn, sẵn sàng đưa ra các chính sách ưu đãi, thân thiện với doanh nghiệp.

Trong thực tế, đầu tư luôn luôn đi sau thương mại, và các con số đầu tư đã tăng vọt không chỉ từ các công ty Mỹ, mà còn từ châu Âu, Nhật Bản, Trung Quốc từ khoảng năm 2008 và tiếp tục tăng trưởng đến nay.

Ông Ted Osius cho rằng ngoài môi trường rất cởi mở mà chính phủ Việt Nam đã tạo ra, còn một yếu tố rất quan trọng khác: Người dân Việt Nam làm việc chăm chỉ. Không người dân ở bất kỳ quốc gia nào làm việc chăm chỉ hơn thế và điều mà các công ty nhận ra khi đến Việt Nam là họ tìm thấy một lực lượng lao động có động lực cao, với năng lực ngày càng được cải thiện.

Chiến lược thông minh của Việt Nam trong phản ứng với thuế quan

Nói về quá trình đàm phán thuế quan của Việt Nam, ông Ted Osius nhấn mạnh: “Điều khiến tôi rất ấn tượng là phản ứng nhanh chóng của phía Việt Nam. Tôi đã tiếp nhiều phái đoàn Việt Nam tại Washington và thấy rõ điều này. Tổng Bí thư Tô Lâm đã gọi điện cho Tổng thống Trump ngay sau ngày 2-4, khi mức thuế đối ứng được công bố. Ngay sau đó, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã có chuyến thăm làm việc với Bộ Tài chính, Bộ Công thương Mỹ và Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ".

Ông Ted Osius cũng đánh giá đây là một chiến lược rất thông minh – chủ động đi trước, không chờ đàm phán bế tắc rồi mới phản ứng, mà phải đi trước một bước.

"Đây là một phản ứng rất nhanh nhạy trước một tuyên bố đầy bất ngờ”, ông nói thêm.

Còn theo Đại sứ Daniel Kritenbrink, Việt Nam đang xử lý xuất sắc một tình huống vô cùng phức tạp. Ngay từ đầu, Việt Nam, như một số quốc gia khác, phải cân nhắc liệu có nên hành động sớm để nắm lợi thế đi trước hay không, nên quyết đoán và chủ động làm việc với chính quyền Trump, hay nên chờ đợi và quan sát.

Đại sứ Daniel Kritenbrink hoàn toàn đồng ý với Đại sứ Osius rằng Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các nhà ngoại giao Việt Nam đã thể hiện năng lực lãnh đạo và sự can đảm to lớn với lựa chọn đúng đắn của mình.

Đại sứ Daniel Kritenbrink cho rằng vẫn còn rất nhiều việc phải làm. Nhưng điều cốt lõi là trong một tình huống chưa từng có tiền lệ, khi chính quyền Trump sử dụng thuế quan như một công cụ đàm phán thương mại công khai, Việt Nam đã phản ứng một cách hiệu quả, chủ động, và giờ đây đã đạt được kết quả với Mỹ.

Theo ông, điều này có thể mang tới lợi ích cho cả hai quốc gia, thực sự nên ghi nhận và đánh giá cao những gì Việt Nam đã làm được.