Kiến tạo cửa ngõ hàng không miền Bắc hiện đại bậc nhất
Ngày 8-11, vòng trình bày Cuộc thi tuyển Thiết kế kiến trúc Nhà ga hành khách Cảng hàng không Quốc tế Gia Bình (CHKQT Gia Bình) diễn ra tại Sofitel Legend Metropole Hà Nội với sự tham dự của ba công ty kiến trúc hàng đầu thế giới: Skidmore, Owings & Merrill LLP (SOM – Hoa Kỳ), Nikken Sekkei Ltd. (Nhật Bản) và Gensler (Hoa Kỳ). Đây đều là những tên tuổi gắn với thiết kế các nhà ga đạt chuẩn 5 sao Skytrax như Incheon, Haneda và Changi.
Cuộc thi tổ chức theo hình thức thi tuyển quốc tế nhằm chọn phương án tối ưu cho Nhà ga hành khách CHKQT Gia Bình, với quy trình thuyết trình trực tiếp, đánh giá độc lập, bỏ phiếu kín và công bố minh bạch, tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật và chuẩn mực chuyên môn về kiến trúc – quy hoạch – xây dựng.
Phương án được chấm điểm bởi Hội đồng Giám khảo gồm các chuyên gia hàng đầu trong nước và quốc tế về kiến trúc, quy hoạch, hàng không và phát triển hạ tầng, như GS. Richard De Neufville (MIT), KTS. Moshe Safdie (tác giả Marina Bay Sands, Jewel Changi Airport), KTS. Cristiano Ceccato de Sabata (Zaha Hadid Architects), KTS. Laurence Liauw (SPADA, Hong Kong) và ông Trevor Carnahoff (Jacobs, Australia).
Bên cạnh các chuyên gia quốc tế, hội đồng còn có đại diện Bộ Công an, Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng Bắc Ninh và lãnh đạo Masterise Group, bảo đảm cuộc thi tuân thủ đầy đủ quy chế pháp luật và các nguyên tắc chuyên môn quốc tế trong lĩnh vực kiến trúc, quy hoạch và phát triển hạ tầng.
Kiến trúc nhà ga hành khách: Kết hợp bản sắc Việt Nam và chuẩn mực quốc tế
Trong không khí làm việc tập trung và chuyên nghiệp, ba đơn vị dự thi đã mang đến những ý tưởng giàu bản sắc, thể hiện sự nghiên cứu kỹ lưỡng về hiện trạng khu vực và tầm nhìn dài hạn của ngành hàng không Việt Nam.
Theo định hướng “thông minh – xanh – bền vững”, các phương án thiết kế đều lấy văn hóa và cảnh quan Việt Nam làm cảm hứng, đặt con người ở vị trí trung tâm nhằm tối ưu trải nghiệm hành khách, đồng thời đảm bảo tính khả thi và bền vững trong vận hành.
Nhiều giải pháp nổi bật được giới chuyên môn đánh giá cao như: thu hồi và tái sử dụng nước mưa, tối ưu ánh sáng tự nhiên qua giếng trời, thông gió tự nhiên ban đêm, sử dụng vật liệu thân thiện môi trường như gỗ, đất nung và tích hợp pin mặt trời trên mái nhà ga.
Những đề xuất này cho thấy tâm huyết và năng lực sáng tạo của các đội thi quốc tế trong việc hình thành một sân bay tích hợp toàn diện – nơi kiến trúc, kỹ thuật và trải nghiệm hành khách được kết nối hài hòa, vừa tôn vinh bản sắc Việt Nam vừa hướng tới chuẩn mực mới cho mô hình sân bay xanh và thông minh.
Ông Jordan Pierce, Kiến trúc sư cấp cao của Skidmore, Owings & Merrill (SOM), chia sẻ: “Ngay từ giai đoạn đầu, chúng tôi mong muốn tạo nên một công trình chạm đến cảm xúc của người Việt, lấy cảm hứng từ cảnh quan thiên nhiên và đặc biệt là yếu tố nước – biểu tượng văn hóa của dân tộc. Từ đó hình thành ý tưởng ‘Nhà ga của những khu vườn thủy sinh’, nơi mỗi hành trình gắn liền với thiên nhiên và bản sắc Việt Nam”.
Các phương án dự thi được Hội đồng Giám khảo đánh giá theo bộ tiêu chí toàn diện về tính khả thi, sáng tạo, bền vững, cùng sự hài hòa giữa bản sắc văn hóa, công năng và thẩm mỹ. Tất cả phải đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế về thiết kế và vận hành cảng hàng không hiện đại. Quy trình chấm chọn diễn ra minh bạch, dựa trên phân tích độc lập và đối thoại chuyên môn trực tiếp, bảo đảm chất lượng từng quyết định.
Ông Laurence Liauw, Giám đốc điều hành Sparta (Hồng Kông) - Phó Chủ tịch Hội đồng Giám khảo nhận định: “Đây là thời điểm thích hợp để Hà Nội phát triển một cảng hàng không mới - một dự án mang ý nghĩa chiến lược, góp phần mở rộng vị thế của Việt Nam trên bản đồ du lịch và hàng không toàn cầu.
Trong quá trình chấm thi, Hội đồng giám khảo đã thảo luận kỹ lưỡng về từng phương án, đánh giá trên các tiêu chí từ giá trị kỹ thuật, tầm nhìn ý tưởng đến sự phù hợp với bối cảnh văn hóa Việt Nam. Nguyên tắc quan trọng nhất là tối ưu trải nghiệm hành khách, để mỗi người khi đến hay rời Cảng hàng không quốc tế Gia Bình đều có những trải nghiệm tốt nhất”.
CHKQT Gia Bình: Biểu tượng sức mạnh mới trên bản đồ quốc tế
Là cửa ngõ hàng không miền Bắc, trung tâm trung chuyển hành khách – hàng hóa và cơ sở MRO của khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, CHKQT Gia Bình tạo động lực tăng trưởng cho vùng Thủ đô, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia về logistics, công nghệ cao và thương mại dịch vụ, góp phần xây dựng nền tảng phát triển dài hạn.
Được quy hoạch theo tiêu chuẩn kỹ thuật cấp 4F của ICAO và hướng tới chuẩn dịch vụ 5 sao Skytrax, CHKQT Gia Bình là công trình hạ tầng trọng điểm quốc gia, mang ý nghĩa chiến lược về kinh tế, an ninh – quốc phòng và đối ngoại.
Dự kiến khai thác 30 triệu hành khách và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm vào 2030, tăng lên 50 triệu hành khách và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm vào 2050, sân bay hướng tới sánh ngang các trung tâm hàng không lớn như Changi, Incheon hay Suvarnabhumi, trở thành điểm kết nối giao thương mới của Việt Nam.
Song song với mục tiêu kỹ thuật, CHKQT Gia Bình được định hướng thành biểu tượng hạ tầng xanh – thông minh – bền vững, từ quy hoạch không gian, vật liệu xây dựng đến công nghệ vận hành, ưu tiên tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.
Cuộc thi Thiết kế kiến trúc Nhà ga hành khách được tổ chức ở quy mô quốc tế, thể hiện tầm vóc chiến lược của dự án và cam kết của Masterise Group trong việc huy động nguồn lực, công nghệ và trí tuệ toàn cầu để phát triển hạ tầng quốc gia theo hướng bền vững, chuẩn mực và giàu bản sắc Việt Nam.
Hội đồng Giám khảo Cuộc thi tuyển Kiến trúc Nhà ga Hành khách Cảng hàng không Quốc tế Gia Bình bao gồm các chuyên gia quốc tế
● GS. Richard De Neufville - Viện Công nghệ Massachusetts (MIT, Hoa Kỳ), Chủ tịch Hội đồng Giám khảo
● KTS. Moshe Safdie - Kiến trúc sư, nhà quy hoạch đô thị tại Safdie Architects
● KTS. Cristiano Ceccato de Sabata - Giám đốc Zaha Hadid Architects (Anh)
● KTS. Laurence Liauw - Giám đốc Điều hành SPADA (Hong Kong), Phó Giáo sư thỉnh giảng, Khoa Kiến trúc, Đại học Hồng Kông
● Ông Trevor Carnahoff - Giám đốc Chương trình & Trưởng nhóm Giải pháp Thị trường Khu vực Châu Á, Jacobs