Bắt đầu xử đại án gây thiệt hại tại Agribank hơn 2.400 tỉ đồng

Vụ án này là một trong tám đại án được Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng yêu cầu xét xử sơ thẩm trước Đại hội Đảng lần thứ XII.

Trong số 18 bị cáo của vụ án có 13 người từng là cán bộ của Agribank, bốn công chức hải quan và một bị cáo nguyên là giám đốc doanh nghiệp. Các bị cáo bị truy tố về các tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Phiên tòa do Thẩm phán Nguyễn Thị Xuân Thu làm chủ tọa,  dự kiến kéo dài 10 ngày (đến 31-12-2015).

Theo cáo trạng,  nhóm các đối tượng người nước ngoài liên quan đến Công ty CP Enzo Việt, Liên doanh Lifepro Việt Nam đã có hành vi lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Bị hại của vụ án là Agribank, với tổng số tiền bị lừa đảo lên tới trên 2.400 tỉ đồng.

Cụ thể, Công ty Liên doanh Lifepro Việt Nam có năm đối tượng người nước ngoài mang quốc tịch Trung Quốc, Canada và Ý. Tiền thân của liên doanh này là Công ty CP Enzo Việt. Sau khi chuyển đổi thành Liên doanh Lifepro, dự án Dệt - Nhuộm - May của CTCP Enzo Việt cũng được chuyển đổi thành dự án Luxfashion.

Quá trình hoạt động, CTCP Enzo Việt có vay vốn tại Agribank. Sau khi chuyển thành Liên doanh Lifepro Việt Nam, pháp nhân này tiếp tục vay vốn tại Agribank với tổng số dư nợ lên tới hàng ngàn tỉ đồng.

Kết quả điều tra cho thấy hồ sơ vay vốn của Liên doanh Lifepro Việt Nam có nhiều vi phạm, nhóm các đối tượng nước ngoài đã tự tạo lập hồ sơ vay vốn mua máy móc, thiết bị, nguyên phụ liệu và chuyển nhượng sáu thương hiệu thời trang để được nâng hạn mức cho vay. Trên cơ sở đó, các đối tượng đã lập hợp đồng chuyển nhượng sáu thương hiệu không có thật để vay vốn ngân hàng rồi chiếm đoạt. Đồng thời chỉ đạo đồng bọn kê khai khống số lượng vải, hóa chất, máy móc thiết bị nhập khẩu trong dự án Luxfashion để chiếm đoạt tiền vay. Ngân hàng đã giải ngân hơn 2.000 tỉ đồng. Chưa kể, các bị can còn chiếm đoạt tiền vay của CTCP LifeproViệt Nam, CTCP Vietmade do Lê Minh Hiếu làm chủ doanh nghiệp đứng tên vay theo hợp đồng liên kết với CTCP Enzo Việt. Thực tế, CTCP Enzo Việt chuyển tiền nhưng không nhập nguyên liệu về, còn dư nợ hơn 400 tỉ đồng không có tài sản bảo đảm tại Agribank - Chi nhánh Nam Hà Nội.

Tổng số tiền đã chiếm đoạt được xác định là 2.425 tỉ đồng.

Hiện các bị can này đã bỏ trốn trước khi vụ án bị phát hiện và Cơ quan CSĐT Bộ công an đã ra lệnh truy nã nhưng đến nay chưa có kết quả.

Ở hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, ở giai đoạn CTCP Enzo Việt, các đối tượng có vay vốn tại Agribank - Chi nhánh Nam Hà Nội đến nay còn dư nợ hơn 800 tỉ đồng nhưng không trả được hết nợ gốc và lãi, gây thiệt hại 71 tỉ đồng.

Cơ quan điều tra xác định các cán bộ, lãnh đạo Agribank vi phạm các quy định cho vay đối với các tổ chức tín dụng, Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, đã thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, dẫn đến các đối tượng lừa đảo số tiền lớn của Agribank.

Bị cáo đầu vụ, Phạm Thị Bích Lương (ảnh chụp qua màn hình). Ảnh: Đức Minh 

Theo đó, Phạm Thị Bích Lương (nguyên giám đốc Agribank Chi nhánh Nam Hà Nội) đã ký đề nghị Hội đồng quản trị Agribank Việt Nam nâng quyền phán quyết cho vay ký hợp đồng thế chấp, phê duyệt cho vay, giải ngân các khoản mà chi nhánh cho vay đối với Liên doanh Lifepro Việt Nam, CTCP Vietmade, CTCP Lifepro Việt Nam.

Phạm Thị Bích Lương đã chỉ đạo lập hồ sơ nâng quyền phán quyết không có căn cứ không thẩm định mà chỉ dựa trên thông tin do doanh nghiệp cung cấp. Chỉ đạo và trực tiếp tham gia quá trình thẩm định, giải ngân đối với Liên doanh Lifepro nhưng cố tình bỏ qua các điều kiện giải ngân theo quy định của Agriabank…

Đáng chú ý, Phạm Thanh Tân (nguyên tổng giám đốc Agribank) bị truy tố hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Phạm Thanh Tân đã ký cho Chi nhánh Nam Hà Nội vay ngoài kế hoạch 75 triệu USD từ tiền của Hội sở Ngân hàng Nông nghiệp Việt Nam.

Kiều Trọng Tuyến (nguyên phó tổng giám đốc Agribank) bị truy tố hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Kiều Trọng Tuyến đã ký trình HĐQT Agribank phê duyệt nâng quyền phán quyết cho Chi nhánh Nam Hà Nội cho vay bổ sung vốn lưu động 164,5 tỉ đồng đối với CTCP Enzo Việt, gây ra thiệt hại là 71 tỉ đồng.

Sau khi Phạm Thanh Tân được điều động sang công tác khác, Kiều Trọng Tuyến thay thế và Chi nhánh Nam Hà Nội vẫn tiếp tục giải ngân hơn 332 tỉ đồng cho Liên doanh Lifepro và bị chiếm đoạt 301 tỉ đồng. Là người phụ trách, thực hiện trách nhiệm tổng giám đốc nhưng sau khi tiếp nhận, ông Tuyến không kiểm tra, chỉ đạo gì đối với Chi nhánh Nam Hà Nội nên có một phần trách nhiệm trong việc để xảy ra thất thoát số tiền trên.

Bị cáo Phạm Thanh Tân (nguyên tổng giám đốc Agribank). Ảnh: Đức Minh 

Ngoài ra, trong quá trình giải quyết cho vay đối với CTCP Enzo Việt, Công ty CP Lifepro Việt Nam, Phạm Thị Bích Lương và Chử Thị Kim Hiền khai đã nhận từ đối tượng nước ngoài 898.00 USD để chi phí.

Trong hai tháng 3 và 4-2011, Phạm Thị Bích Lương đã năm lần đưa tiền cho Phạm Thanh Tân, tổng cộng 310.000 USD (tương đương hơn 6 tỉ đồng). Tân khai nhận khoản tiền này, đến nay gia đình đã nộp khắc phục 2,1 tỉ đồng.

Chử Thị Kim Hiền thừa nhận hưởng 50.000 USD, ngoài ra số tiền này cũng được chi biếu một số quan chức khác của Agribank. Cáo trạng nhận định những người này được nhận tiền dưới dạng quà biếu sau khi công việc đã được giải quyết hoặc không chứng minh được việc nhận tiền đó gắn liền với động cơ vụ lợi, cố ý làm trái công vụ nên không đủ căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ”. Hành vi liên quan của các bị cáo trong vụ án đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng quy định tại Điều 179 BLHS.