Do một nhân viên làm cùng nghỉ việc nên công ty bắt tôi ký xác nhận khoản nợ của cô ấy cộng với số tiền đền bốn chai rượu do tôi làm bể là hơn 11 triệu đồng. Mặc dù tôi chỉ đồng ý đền tiền làm bể bốn chai rượu nhưng công ty ép buộc tôi phải ký giấy nhận tất cả khoản nợ trên và sau đó công ty giữ chiếc xe máy của tôi để trừ nợ. Tôi làm việc hơn năm tháng nhưng không được ký hợp đồng lao động và nay công ty cho nghỉ việc mà không trả lương. Vậy tôi phải khiếu nại ở đâu để được giải quyết quyền lợi của mình?
Phạm Quyên Quế Vy (phamquyenquevy@...)
Luật sư NGUYỄN THẾ THÔNG trả lời: Điều 32, 60, 89 Bộ luật Lao động quy định sau khi kết thúc thời gian thử việc (nếu có), đạt yêu cầu thì người sử dụng lao động phải nhận người lao động (NLĐ) vào làm việc chính thức và phải ký hợp đồng lao động. Thời gian thử việc không được quá 60 ngày đối với lao động chuyên môn kỹ thuật cao và không quá 30 ngày đối với lao động khác. Như vậy việc công ty không ký hợp đồng lao động với bạn là vi phạm pháp luật.
Trong khi làm việc, nếu NLĐ làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại cho tài sản của doanh nghiệp thì phải bồi thường thiệt hại, nếu gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất thì phải bồi thường nhiều nhất ba tháng lương và bị khấu trừ dần vào lương (nhưng cũng không được khấu trừ quá 30% tiền lương hằng tháng). Trong thời hạn bảy ngày kể từ ngày chấm dứt quan hệ lao động, hai bên có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản có liên quan đến quyền lợi của mỗi bên; trường hợp đặc biệt có thể kéo dài nhưng không được quá 30 ngày.
Việc công ty yêu cầu NLĐ ký nhận nợ rồi chiếm giữ tài sản của người này nhằm để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ là hành vi bất hợp pháp do đã xâm phạm nghiêm trọng quyền tài sản của chủ sở hữu. Mặc dù bạn đã ký xác nhận nợ nhưng do đây là quan hệ lao động nên bạn vẫn có thể yêu cầu làm rõ khoản tiền này hình thành từ khoản nghĩa vụ nào: bồi thường thiệt hại (do bản thân gây ra hay phải gánh chịu thay cho người khác), phạt vi phạm…
Căn cứ vào Điều 169 Bộ luật Dân sự; Điều 33, 35 Bộ luật Tố tụng dân sự, bạn có thể khởi kiện vụ án đến TAND quận 1 (nơi công ty đặt trụ sở) để được bảo vệ quyền lợi lao động và đòi lại chiếc xe máy bị chiếm giữ nêu trên.
KIM PHỤNG ghi