“Tất cả người dân có nhà trên kênh rạch dù không đủ điều kiện để bồi thường vẫn phải đảm bảo cho họ có nơi ở mới, không còn ô nhiễm và điều kiện sống cũng tốt hơn hoặc ít nhất là bằng nơi ở cũ”. Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng chỉ đạo UBND quận 8 cùng các sở, ngành sau chuyến khảo sát thực địa về tình hình nhà ở trên và ven kênh rạch sáng 23-5.
Gần 14.000 tỉ di dời hơn 6.000 hộ dân
Ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Chủ tịch UBND quận 8, cho biết quận hiện có hơn 9.500 căn nhà trên và ven kênh rạch. Điều kiện sống của người dân rất khó khăn, tình hình ô nhiễm môi trường tại các kênh rạch ở quận đang ngày càng trầm trọng. Người dân cũng mong muốn sớm được di dời đến một nơi ở mới tốt hơn.
Theo ông Vũ, trước mắt quận tập trung chỉnh trang đô thị, di dời hơn 5.300 hộ dân có nhà lụp xụp hai bên bờ Kênh Đôi. Hai phương án quận 8 đưa ra để thực hiện dự án này là hoặc sẽ di dời, giải tỏa, chỉnh trang toàn bộ hoặc một nửa số hộ dân nói trên.
Với phương án di dời toàn bộ thì kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng dự kiến gần 14.000 tỉ đồng. Theo quận 8, phương án này sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao, giải quyết được tình trạng ô nhiễm môi trường, cải tạo hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Đồng thời tạo quỹ đất xây dựng mảng xanh, xây dựng cảnh quan đô thị văn minh và phục vụ cho nhu cầu vui chơi, giải trí của người dân.
Còn phương án 2, tuy kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng nhẹ hơn (hết gần 4.000 tỉ đồng) nhưng sau đó Nhà nước sẽ phải tiếp tục giải tỏa thì sẽ rất khó khăn. Hơn nữa, hiệu quả của dự án chỉ được phần hạ tầng dọc theo tuyến kênh tính từ mép bờ cao vào 10 m, chủ yếu là làm bờ kè và tuyến giao thông dọc kênh.
Quận 8 kiến nghị TP điều chỉnh hành lang bảo vệ kênh rạch chỉ 10 m thay vì 30 m như hiện nay tại một số khu vực dọc kênh rạch để xây dựng các cụm dân cư thấp tầng thay vì chỉ quy hoạch làm công viên cây xanh để kêu gọi đầu tư. Đặc biệt, điều chỉnh quy hoạch hành lang Kênh Đôi hợp lý để hình thành các tuyến kè song song, tạo các tuyến giao thông dọc kênh, thực hiện các dự án phát triển đô thị, nhà ở, công viên cây xanh.
Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng tặng quà và động viên gia đình anh Đào Tiến Dũng (quận 8) ủng hộ chủ trương di dời nhà ven Kênh Tẻ của TP trong thời gian tới. Ảnh: HOÀNG GIANG
Nghĩ đến dân sống trong ô nhiễm để thực hiện
Sau chuyến khảo sát nhà ở dọc kênh rạch, Bí thư Đinh La Thăng khẳng định dự án này rất cấp thiết và phải làm ngay. “Một TP sống tốt không thể còn nhà dân ở lụp xụp trên kênh rạch với môi trường ô nhiễm trầm trọng, điều kiện sống hạn chế như hiện nay” - ông Thăng nói.
Ông cũng nhấn mạnh người dân đa phần đều đồng tình đến nơi ở mới. Vấn đề là Nhà nước phải xây nhà để cho dân có chỗ ở và nơi ở mới phải tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ.
Bí thư Thăng chỉ đạo cần tách riêng việc di dời, giải phóng mặt bằng đồng thời với việc khai thác quỹ đất sạch thành một dự án. Con số 14.000 tỉ đồng là rất lớn nhưng có thể làm được và hoàn thành dự án nếu có cách làm nhanh và sáng tạo. Cách làm mà ông Thăng nói là quận chỉ đấu thầu, còn giao cho doanh nghiệp làm hẳn, vừa nhanh vừa không phải tăng nợ công (vì nếu TP làm thì sẽ phải vay vốn). Nguồn vốn sẽ do doanh nghiệp bỏ ra và được khai thác quỹ đất sạch sau khi giải phóng mặt bằng, phần còn thiếu thì Nhà nước sẽ bỏ ra để làm.
“Tôi đề nghị tư duy và cách làm như vậy để có thể làm nhanh trong khoảng bốn năm. Điều quan trọng là phải nghĩ đến người dân đang sống trong ô nhiễm để làm. Vì mình làm việc này là để nâng cao chất lượng sống của người dân, chỉnh trang đô thị, giảm ô nhiễm môi trường, ùn tắc giao thông và ngập nước. Toàn chương trình đột phá cả…” - ông Thăng nói.
Không để quy định lạc hậu kìm hãm phát triển Quận 8 và các sở, ngành cũng cho biết hiện nay Quyết định 150 của UBND TP ban hành năm 2004 quy định về hành lang bảo vệ sông, kênh rạch trên địa bàn TP đã không còn phù hợp. Do trói buộc trong hành lang trên thì không được xây dựng nên quận 8 và nhiều nơi khác không khai thác được quỹ đất dọc theo sông, kênh rạch. Bí thư Thăng cho rằng TP có nhiều tiềm năng lợi thế phát triển kinh tế từ sông, kênh rạch nhưng lâu nay bị trói buộc trong những quy định do chính mình đặt ra nên không thể nào phát triển được. “Quyết định 150 đã quá lạc hậu, cản trở phát triển du lịch, giao thông, chỉnh trang đô thị. Hãy sửa đổi Quyết định 150 ngay, việc sửa đổi quyết định này của chúng ta là quá chậm, quá lâu. Quyết định này đã lạc hậu, kìm hãm sự phát triển, sức sáng tạo cũng như tiềm năng lợi thế của TP mà cứ để mãi” - ông Thăng thẳng thắn. Đồng thời ông cho biết hiện nay đa số sông, kênh rạch đã có bờ kè, không lo sạt lở nữa. Cần khai thác triệt để đất trong hành lang cho các dịch vụ như công viên, các quán cà phê… Ông Lê Văn Khoa, Phó Chủ tịch UBND TP, cho biết TP đang triển khai rà soát để sửa đổi Quyết định 150. Tinh thần của TP là sửa đổi toàn bộ quyết định này để “giải thoát” cho hành lang sông, kênh rạch trên toàn TP chứ không chỉ riêng quận 8. Dự kiến cuối tháng này sẽ hoàn thành. Sở Tài chính TP.HCM cho biết trong 200 triệu đôla Ngân hàng Thế giới giải ngân giai đoạn 2017-2019 sẽ ưu tiên để cho các dự án giải tỏa, di dời nhà ven và trên kênh rạch quận 8. |