Bình Chánh: Nhiều nhà, đất bị thu hồi nhưng bồi thường giá 0 đồng

Nhiều tháng nay, hơn 50 hộ dân ở ấp 4, xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, TP.HCM đứng ngồi không yên vì họ đang đứng trước nguy cơ gần như mất trắng tài sản là căn nhà duy nhất.

Cụ thể, nhà, đất của hơn 50 hộ dân này sắp bị giải tỏa để thực hiện Dự án xây dựng kè chống sạt lở bờ tả thượng lưu cầu Xóm Củi (dự án).

Người dân phản ánh giá bồi thường khi thu hồi nhà, đất rất thấp, có những trường hợp cả căn nhà bị giải tỏa chỉ được bồi thường giá 0 đồng; có trường hợp đất được đóng thuế là loại đất ở nhưng chỉ được bồi thường giá đất nông nghiệp,…

Mua nhà giấy tay, bồi thường giá 0 đồng

Nằm sâu bên trong một con hẻm trên đường Phạm Hùng, thuộc xã Bình Hưng có hơn 50 căn nhà đang chờ giải tỏa để thực hiện dự án.

Thay vì chuẩn bị tìm nơi ở mới để bàn giao mặt bằng, người dân nơi đây không biết sẽ đi đâu về đâu vì giá bồi thường chỉ vài trăm triệu đồng, có những hộ không được bồi thường đồng nào.

Anh Bạch Duy Phong, một người dân thuộc diện giải tỏa trắng của dự án, cho biết năm 2016, gia đình anh mua nhà và về đây sinh sống đến nay. Dù căn nhà được mua bằng giấy tờ tay nhưng tại thời điểm mua, khu này đã hình thành khu dân cư, đường xá, điện, nước đã hoàn thiện và người dân về đây sinh sống rất đông.

Dù biết khu đất này nằm trong quy hoạch nhưng anh cùng nhiều người khác nghĩ rằng đã mấy chục năm chưa dự án nào được thực hiện. Hơn thế, nhà đất được đóng thuế hàng năm là loại đất ở, nhà cũng được hình thành từ 20 năm trước nếu có thực hiện dự án cũng được bồi thường hợp lý.

Năm 2017, gia đình anh biết được khu vực này nằm trong dự án. Năm 2022, huyện đưa giá bồi thường chưa đến 5 triệu đồng/m², loại đất nông nghiệp.

“Căn nhà của tôi được đóng thuế là đất ở đô thị có biên lai thu tiền của cơ quan thuế. Thế nhưng giá bồi thường lại là giá đất nông nghiệp. Với căn nhà một trệt, một lầu có diện tích đất ở gần 40m² mà chỉ bồi thường chưa đến 200 triệu đồng và không được bố trí tái định cư. Với mức bồi thường như hiện nay cả gia đình tôi không thể mua nhà được ở đâu để tiếp tục sinh sống”- anh Phong than thở.

Một trường hợp khác, hộ nhà Phan Kim Lan, ngụ tại C2/25I3, ấp 4, xã Bình Hưng cũng đang phải đứng trước tình cảnh khi biết đi về đâu khi bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án.

Bà Lan cho biết: Gia đình bà mua nhà bằng giấy tờ tay từ năm 2016. Trước đó, căn nhà đã được bán quá nhiều đời chủ và đã được xây dựng từ rất lâu. Tuy nhiên, khi xác định thời điểm hình thành để bồi thường cho người dân, chính quyền địa phương lại xác định nhà xây sau năm 2006. Với mốc thời gian này, căn nhà của bà có giá bồi thường 0 đồng và cũng không được hỗ trợ di dời,…

Ngoài bà Lan, tại khu vực cũng có nhiều hộ rơi vào hoàn cảnh tương tự - tức không nhận được bồi thường, hỗ trợ khi giải tỏa, bàn giao mặt bằng. Tại đây, cũng có những hộ giá bồi thường, hỗ trợ cũng chỉ vài chục triệu đồng hoặc vài trăm nghìn đồng.

Với chính sách bồi thường như hiện nay, người dân sẽ rất khó ổn định cuộc sống khi về nơi ở mới.

Bồi thường tùy vào thời điểm xây dựng, sử dụng nhà đất

Liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ tại dự án, trao đổi với PV, ông Trần Ngọc Vũ, Phó Ban bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Bình Chánh, cho biết việc xác định thời điểm, nguồn gốc xây dựng nhà, vật kiến trúc để áp giá bồi thường, hỗ trợ dựa trên căn cứ theo phiếu xác nhận của UBND xã Bình Hưng.

Cũng theo ông Vũ, việc bồi thường nhà và vật kiến trúc trên đất sẽ được thực hiện như sau:

Đối với nhà và vật kiến trúc có giấy tờ hợp pháp, hợp lệ sẽ được bồi thường, hỗ trợ bằng 100% giá trị xây dựng theo quy định.

Đối với nhà, công trình phục vụ sinh hoạt không có giấy tờ hợp pháp, hợp lệ sẽ bồi thường, hỗ trợ với các mức giá khác nhau.

Cụ thể, trường hợp xây dựng trước ngày 1-7-2006 và xây trên đất đủ điều kiện bồi thường đất ở cùng với điều kiện tại thời điểm xây dựng chưa có quy hoạch, không vi phạm hành lang bảo vệ các công trình hạ tầng… thì được bồi thường bằng 100% giá trị xây dựng.

Trường hợp trường hợp xây dựng trước ngày 1-7-2006 trên đất mà không đủ điều kiện bồi thường về đất ở và tùy vào điều kiện với mốc thời gian xây dựng cụ thể mà sẽ được bồi thường, hỗ trợ với mức bồi thường từ 80% đến 30% giá trị xây dựng.

Trường hợp xây dựng nhà, vật kiến trúc từ 1-7-2006 trở về sau sẽ không được bồi thường, hỗ trợ và người có công trình xây dựng trái phép phải tự tháo dỡ hoặc phải chịu chi phí khi cơ quan chức năng của nhà nước thực hiện phá dỡ.

Ông Vũ cho biết thêm, đối với chính sách hỗ trợ đối với các trường hợp lấn, chiếm sử dụng đất sẽ được hỗ trợ như sau:

Về đất ở và đất nông nghiệp sẽ có ba mốc thời gian để xác định mức bồi thường hỗ trợ.

Mốc thời gian từ trước ngày 15-10-1993, từ 15-10-1993 đến ngày 1-7-2004 và từ ngày 1-7-2004 trở về sau. Theo đó, nếu người dân sử dụng đất từ trước 15-10-1993 đến 1-7-2004 sẽ được bồi thường, hỗ trợ với các mức bồi thường theo quy định. Tuy nhiên, các trường hợp lấn chiếm đất từ ngày 1-7-2004 trở về sau không được bồi thường, hỗ trợ về đất.