Quân đội Ukraine nói nước này không thể đối phó bom thông minh dẫn đường của Nga và cần máy bay chiến đấu cũng như hệ thống phòng không tầm xa để hạ gục những máy bay thả loại bom này, theo trang tin Business Insider.
 |
Bom lượn Drel của Nga. Ảnh: Military Watch Magazine |
Theo các chuyên gia quân sự, hơn một năm xung đột Nga-Ukraine nổ ra, các chiến tuyến phần lớn là tĩnh, nhưng điều đó có thể thay đổi nếu một bên giành được lợi thế trên không. Chuyên gia cho rằng tên lửa đất đối không và sức mạnh trên không sẽ mang lại cho Ukraine khả năng phòng thủ chắc chắn hơn và tấn công mạnh mẽ hơn.
Ukraine thừa nhận không thể đối phó bom lượn của Nga
Trung tướng không quân Mỹ David Deptula đã về hưu, người từng lên kế hoạch cho chiến dịch không quân Bão táp Sa mạc và chỉ đạo hoạt động không quân trong các cuộc xung đột sau này, nói rằng: “Sức mạnh trên không là lợi thế bất đối xứng duy nhất có thể phá vỡ thế bế tắc hiện nay, và về cơ bản cũng là cách duy nhất mang lại cho Ukraine lợi thế quyết định trước Nga”.
Ông Yurii Ihnat, người phát ngôn Không quân Ukraine tại cuộc họp báo hôm 2-5 cho biết Kiev đang đối mặt một thách thức lớn – đó là những quả bom lượn dẫn đường mà máy bay Nga có thể thả ở tầm xa nhằm né hệ thống phòng thủ của Ukraine.
Ông Ihnat nói rằng việc Nga sử dụng bom hàng không dẫn đường dọc biên giới và dọc theo rìa phía trước của khu vực chiến đấu diễn ra hằng ngày. Ông cáo buộc Nga phóng 20-200 quả bom dẫn đường mỗi ngày và loại bom này có thể bay xa tới 70 km.
 |
Máy bay tiếp nhiên liệu trên không Ilyushin Il-78 và máy bay ném bom chiến thuật Su-34 của Nga tập dượt chuẩn bị cho lễ duyệt binh Ngày chiến thắng năm 2015 tại Moscow. Ảnh: by Host photo agency / RIA Novosti/Getty Images |
“Chúng tôi không thể chống lại loại bom này. Hệ thống phòng không của chúng tôi không hiệu quả để chống lại những quả bom này. Tuy nhiên, chúng tôi có thể tìm cách hạ gục các máy bay Su-34 mang loại bom đó” – ông Ihnat cho biết.
Ông Ian Williams, chuyên gia phòng thủ tên lửa và an ninh quốc tế tại Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu quốc tế (CSIS) trụ sở tại Washington DC, nói rằng chiến lược của Nga là cho máy bay bay tầm thấp để tránh bị radar phát hiện, sau đó leo dốc lên độ cao nhất định để thả bom và nhanh chóng rời khỏi vùng nguy hiểm.
“Bom dẫn đường là vấn đề nan giải với hệ thống phòng không vì chúng có thời gian bay ngắn và thường có rất ít tín hiệu hồng ngoại” – ông nói.
Ukraine cần gì để đối phó bom lượn của Nga?
Cũng trong cuộc họp báo hôm 2-5, ông Ihnat nói bom lượn của Nga là mối đe dọa cần phải có cách đáp trả khẩn cấp, đồng thời nhấn mạnh Ukraine cần thêm vũ khí, đặc biệt là máy bay chiến đấu và hệ thống phòng không từ các nước phương Tây để đối phó chiến thuật này của Nga.
“Chúng tôi cần gì để đối phó chúng? Mọi người đều biết câu trả lời. Chúng tôi cần một bàn tay nối dài để tiếp cận đối phương ở khoảng cách xa hơn những gì chúng tôi có thể hiện nay. Hệ thống phòng không có khoảng cách xa nhất mà chúng tôi có hiện nay là S-300, nhưng đó lại là vũ khí thời Liên Xô” – ông Ihnat nói.
Cũng theo ông Ihnat, Ukraine hiện giờ sở hữu một số thiết bị phương Tây có thể nhắm mục tiêu đối phương ở khoảng cách 150 km, đề cập các khẩu đội Patriot mà Ukraine mới nhận gần đây từ Mỹ và các đối tác ở châu Âu. Tuy nhiên, ông cho hay những hệ thống này phù hợp về tầm bắn nhưng hạn chế về số lượng.
 |
Tiêm kích F-16 Fighting Falcon. Ảnh: US Air Force |
Nói về tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất – loại máy bay Kiev từ lâu muốn có được nhưng Washington đến nay vẫn từ chối cung cấp, ông Ihnat nói F-16 có thể đối phó hiệu quả lực lượng hàng không Nga dọc theo rìa khu vực chiến sự.
Dù vậy, theo ông John Venable – cựu phi công lái F-16 và chuyên gia tại tổ chức Heritage Foundation cho rằng các hệ thống phòng không đã được Nga triển khai là một trở ngại khó vượt qua đối với máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư này. Ông cho rằng những chiếc F-16 sẽ hoàn toàn bị áp đảo trong môi trường rủi ro cao do thiếu đặc tính tàng hình.
Trong khi đó, một số chuyên gia khác cho rằng các chiến đấu cơ như F-16 của Mỹ là phương tiện chiến đấu quan trọng giúp Ukraine có lợi thế trên không và giúp nước này phá vỡ thế bế tắc trong cuộc chiến giành quyền kiểm soát bầu trời.
Công cụ thích hợp đối phó Su-34
Không bình luận cụ thể về F-16, chuyên gia Williams nói máy bay chiến đấu được trang bị tên lửa không đối không tầm xa sẽ giúp ích cho Ukraine. Ông lưu ý chúng có thể nhìn rõ đường chân trời và chặn máy bay Nga trước khi đối phương có thể vào trong phạm vi ném bom.
Ông Justin Bronk, chuyên gia về không quân tại Viện Các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) cho rằng máy bay chiến đấu của phương Tây chắc chắn sẽ tăng cường khả năng sống sót cũng như khả năng sát thương trên không của Không quân Ukraine.
Trong khi đó, ông Deptula nói cách tốt nhất để đối phó việc các máy bay chiến đấu của Nga ném bom là tiêu diệt những chiếc Su-34, và cách tốt nhất là loại bỏ chúng trước khi chúng cất cánh.
 |
Hệ thống phòng không Patriot của Mỹ. Ảnh: Axel Heimken/dpa |
“Từ góc độ quân sự, loại bỏ mọi yếu tố chính trị, cách hiệu quả nhất để đối phó mối đe dọa đó là hạ gục máy bay tấn công khi chúng ở dưới mặt đất. Nhưng nếu không thể thực hiện được điều đó thì cần phải tiêu diệt những máy bay đó trên không” – ông Deptula nói.
Ông nói tiếp: “Các hiệu quả nhất để làm điều đó là sử dụng máy bay chiến đấu có hệ thống vũ khí với tầm bắn thích hợp”. Ông Deptula đồng thời nhấn mạnh đây là một lý do để cung cấp F-16 cho Ukraine.
Mùa hè năm ngoái, ông Bronk lập luận rằng dù F-16 phù hợp về mặt chính trị và hậu cần nhưng có thể không hiệu quả bằng tiêm kích Gripen của Thụy Điển – loại máy bay phù hợp hơn nhìn từ quan điểm hoạt động do thiết kế, bộ tác chiến điện tử bên trong, dễ bảo trì và có thể sử dụng tên lửa không đối không ngoài tầm nhìn Meteor.
Theo ông, dù cho đó là F-16, F/A-18, Gripen hay Rafale, chúng đều có sẵn với số lượng lớn ở châu Âu hiện nay. Vấn đề chỉ là liệu Mỹ có sẵn sàng hỗ trợ máy bay chiến đấu cho Ukraine hay không.
