Bộ Công Thương đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Nghị định về cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu. Điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu chỉ được tiêu dùng tại chỗ, nghiêm cấm bán điện cho tổ chức, cá nhân khác.
Với loại hình không đấu nối hệ thống điện quốc gia thì được ưu tiên phát triển không giới hạn công suất. Với loại hình có đấu nối hệ thống điện quốc gia thì các cơ quan, tổ chức, cá nhân được quyền phát hoặc không phát sản lượng điện dư (nếu có) vào hệ thống điện, đơn vị điện lực ghi nhận sản lượng điện với giá 0 đồng và không được thanh toán.
Không mâu thuẫn
Tại hội thảo lấy ý kiến góp ý cho dự thảo nghị định chiều 24-4, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nói rõ thêm: Hai chính sách về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn (cơ chế DPPA) và chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu hoàn toàn thống nhất, không mâu thuẫn.
Bộ trưởng cho hay, nếu bỏ cụm từ "tự sản tự tiêu" sẽ làm thay đổi hoàn toàn bản chất, không tuân thủ các quy định của pháp luật và quy hoạch, kế hoạch phát triển điện vừa được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Bộ trưởng đề nghị các cơ quan truyền thông truyền tải đúng thông điệp về bản chất khái niệm “mặt trời áp mái tự sản, tự tiêu” để xã hội hiểu, chia sẻ và cùng thực hiện đúng các quy định của pháp luật.
Việc này nhằm phát triển các nguồn điện hài hòa theo quy hoạch điện đã được phê duyệt trong từng giai đoạn, không gây thêm áp lực cho hệ thống truyền tải và phân phối, góp phần giảm căng thẳng trong cung ứng điện.
“Trong bối cảnh điều kiện của hệ thống truyền tải và phân phối, cân bằng cơ cấu nguồn, biện pháp chống phát ngược và giải pháp mua với giá 0 đồng trong trường hợp phát lên lưới điện quốc gia là phù hợp, ngăn chặn được hiện tượng trục lợi chính sách.
Những cơ chế khuyến khích loại hình điện mặt trời áp mái tự sản tự tiêu là bước đột phá trong nỗ lực tháo gỡ các rào cản pháp lý cho phát triển nguồn điện trong bối cảnh một số quy định pháp luật chuyên ngành chưa theo kịp thực tiễn” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho hay.
Lo ngại không thu hút được người dân và doanh nghiệp
Trước đó, khi góp ý kiến cho dự thảo, một số ý kiến lo ngại việc quy định người dân được làm hệ thống điện mặt trời, nối với lưới điện quốc gia để bán sản lượng điện dư thừa nhưng với giá 0 đồng sẽ không thu hút người dân và doanh nghiệp tham gia.
Bởi đặc thù điện mặt trời là phát điện vào thời gian ban ngày và thay đổi theo bức xạ từng thời điểm. Điều này dẫn đến việc thừa hoặc thiếu điện trong quá trình sử dụng năng lượng mặt trời. Nếu không thể bán điện dư thừa hoặc khấu trừ vào tổng sản lượng sử dụng dẫn đến không hiệu quả khi đầu tư hệ thống năng lượng mặt trời.
Với các cơ sở sản xuất, để có thể xuất khẩu hàng hóa đòi hỏi sử dụng năng lượng sạch với tỉ lệ nhất định. Trong khi nhiều doanh nghiệp không đủ khả năng, năng lực đầu tư, vận hành hệ thống năng lượng mặt trời, cần có đối tác thực hiện để đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Tuy nhiên, dự thảo Nghị định không cho phép phát sinh quan hệ thương mại trong việc đầu tư hệ thống điện mặt trời mái nhà gây nhiều khó khăn cho việc phát triển loại hình năng lượng sạch này, đặc biệt tại các khu chế xuất, khu công nghiệp, vốn là những khu vực có phụ tải lớn, hoạt động liên tục.
