Mức giảm trừ gia cảnh hiện đã lạc hậu với cuộc sống, không đủ đáp ứng chi tiêu cơ bản. Vì vậy, cần nâng mức giảm trừ gia cảnh kịp thời để tháo gỡ khó khăn cho người nộp thuế, đáp ứng nguyện vọng của đông đảo người dân.
Hiện nay, giảm trừ gia cảnh tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho bản thân người nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng và giảm trừ mỗi người phụ thuộc 4,4 triệu đồng/tháng, được áp dụng từ tháng 7-2020. Mức giảm trừ gia cảnh này đang được đánh giá là lạc hậu, bất cập trong tính thuế TNCN, khi chi tiêu và cuộc sống ngày càng đắt đỏ.
Do đó, tại nghị quyết phiên họp thường kỳ đầu năm 2024 được Văn phòng Chính phủ ban hành, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh trong tính thuế TNCN để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho đời sống của người dân.
Chia sẻ với báo giới bên hành lang Quốc hội cuối năm 2023, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cũng thừa nhận mức giảm trừ gia cảnh tính thuế TNCN hiện thấp so với cuộc sống tại các đô thị và sẽ tăng mức này khi sửa Luật Thuế TNCN. Bởi vì hầu hết mặt hàng tiêu dùng, dịch vụ đều tăng khoảng 20%-30% từ sau dịch COVID-19, khiến chi phí sinh hoạt của người dân đội lên.
Theo Numbeo, trang phân tích dữ liệu về chỉ số chi phí sinh hoạt, chất lượng cuộc sống toàn thế giới, Việt Nam có chỉ số chi phí sinh hoạt cao xếp thứ 26 trong 44 quốc gia thuộc khu vực châu Á. Ví dụ chi phí sinh hoạt gia đình gồm bốn người ở TP.HCM có thể lên tới 43 triệu đồng mỗi tháng.
Trong khi theo quy định hiện nay mức giảm trừ gia cảnh cho gia đình bốn người (gồm cha, mẹ và hai con) tổng cộng chỉ 30,8 triệu đồng/tháng, thấp hơn nhiều so với con số chi phí sinh hoạt của trang dữ liệu trên.
Tuy nhiên, nếu đợi sửa luật theo đúng trình tự chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Chính phủ thì dự kiến sẽ trình Quốc hội cho ý kiến sửa đổi Luật Thuế TNCN tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10-2025) và thông qua tại kỳ họp thứ 11 (tháng 5-2026).
Luật Thuế TNCN ảnh hưởng đến toàn dân, vì vậy nếu để đến thời điểm trên mới sửa là quá chậm trễ, khiến người dân càng thêm khó khăn. Cần nhớ rằng khi người dân phải sống chắt bóp, tằn tiện hơn thì thị trường tiêu dùng sụt giảm sức mua, kéo theo sản xuất, kinh doanh nhiều lĩnh vực của nền kinh tế bị ảnh hưởng. Từ đó, ảnh hưởng lớn đến tốc độ tăng trưởng của kinh tế đất nước, giảm nguồn thu ngân sách nhà nước.
Do vậy, Bộ Tài chính, Quốc hội cần lắng nghe ý kiến của người dân, nâng mức giảm trừ gia cảnh thuế TNCN cho phù hợp với thực tế cuộc sống, giảm bớt gánh nặng cho người dân. Thuế TNCN mang tính cấp bách, tác động đến toàn dân, cần được ưu tiên điều chỉnh càng sớm càng tốt.
