Theo giới kinh doanh cây kiểng, khác với lan đột biến, thị trường kiểng lá mà tiêu biểu là monstera (trầu bà Nam Mỹ) có sàn giao dịch thế giới. Đây là nơi mua bán, trao đổi giữa các khách hàng và đối tác của nhiều quốc gia, do đó tính thương mại của kiểng lá cao hơn nhiều so với lan đột biến.
Cây kiểng đột biến trở về giá trị thực
Ông Trung Anh, chủ nhà vườn The Leaf (TP.HCM) chuyên nhân giống và kinh doanh cây kiểng lá, cho biết: Khoảng hơn một năm trước, thị trường cây kiểng lá bỗng lên cơn sốt mạnh, nổi lên với các dòng trầu bà Nam Mỹ đột biến với giá bán có khi lên đến nửa tỉ hoặc vài tỉ đồng một lá. Nhưng giờ đây thị trường đã ổn định trở lại, không còn sốt giá và giá trị loại kiểng này đã về mức giá thật.
 |
Khách tham quan tại nhà vườn nuôi cấy dòng kiểng lá monstera đột biến. Ảnh: THU HÀ |
Đơn cử, trước đây các dòng kiểng lá cao cấp được nhiều người săn lùng như hồng hạc đột biến hay mint, mỗi lá có thể bán với giá 100-500 triệu đồng, thậm chí cả tỉ đồng thì giờ đây dao động quanh mức 50-100 triệu đồng.
Với các dòng đột biến khác như aurea, albo… một năm được bán với giá từ 6 triệu đồng/lá, nay giảm còn khoảng 1,5-2 triệu đồng. Tương tự, dòng monstera Thai constellation trước đây khoảng 10-50 triệu đồng/cây thì nay giảm còn 2,5-5 triệu đồng/cây.
Ông Phạm Ngọc Hùng, nhà đồng sáng lập Công ty TNHH Thương mại Xanh Xanh Urban Forest, đơn vị chuyên nghiên cứu, trồng và xuất khẩu dòng kiểng lá đột biến, thừa nhận thị trường kiểng lá, đặc biệt là dòng monstera đã quay về đúng “quỹ đạo” với mức giá ngang bằng các nước khác trong khu vực. “Nhu cầu tiêu thụ trong nước riêng với dòng kiểng lá như monstera đang có dấu hiệu phục hồi với nhóm cây hiếm mức trung bình” - vị giám đốc này cho biết.
Ông Hùng cũng nhận xét thị trường kiểng lá tại Việt Nam còn khá non trẻ, chưa định hình rõ ràng về xu hướng, đa phần chịu tác động bởi các xu hướng chơi cây kiểng của thế giới. Hơn nữa, nhu cầu kiểng lá của Việt Nam còn nhỏ so với nhu cầu các nước láng giềng và trên thế giới. Tuy nhiên, cũng chính vì điều này mà thị trường kiểng lá quý hiếm tại Việt Nam vẫn còn rất nhiều tiềm năng cho phát triển sản xuất, kinh doanh.
“Hiện nay, ngoài các dòng monstera thì phải kể đến các dòng cây kiểng lá khác đang có giá thương mại tốt và nhu cầu săn đón cao như philodendron florida beauty, p. pink princess; p. white wizard, p. white knight, alocasia gageana aurea; a. polly var…” - ông Hùng thông tin thêm.
Tiềm năng xuất ngoại còn lớn
Hoạt động trong lĩnh vực kiểng lá gần sáu năm nay, chị Kim Liên, chủ một nhà vườn tại Lâm Đồng, đánh giá các dòng cây kiểng lá như monstera, dương xỉ, lá môn màu hay dòng anthurium, cây dola… được ưa chuộng. Lý do vì chúng giúp làm đẹp không gian ở, thanh lọc môi trường, tạo mùi hương đặc trưng. Điều này giúp kiểng lá có một thị phần nhất định.
Đặc biệt, cùng với việc nhân giống thủ công và kinh doanh ở thị trường trong nước, chị Liên cho biết chị còn bán trên các sàn thương mại điện tử, hội nhóm mạng xã hội. Với việc tận dụng tốt các kênh này, không chỉ thị trường trong nước mà khách hàng nước ngoài như Indonesia, Thái Lan, Campuchia… đều có thể mua sản phẩm mà nhà vườn đang ươm trồng. “Đây thực sự là cơ hội kinh doanh tốt, nhất là bán cho người tiêu dùng ngoài nước” - chị Liên chia sẻ.
Còn dưới góc độ doanh nghiệp, ông Phạm Ngọc Hùng nhận định Việt Nam hoàn toàn có thể là nơi cung cấp tốt cây kiểng lá cho thị trường thế giới bởi yếu tố nhân giống, khí hậu, nhân lực, thanh khoản... đều tốt. Kiểng lá đang là thú chơi tại nhiều nước chứ không riêng gì Việt Nam và nó là một ngành kiếm tiền khá tốt.
Thêm vào đó, hiện nay nhờ vào phương pháp nuôi cấy mô đã giúp tạo ra lượng cây giống lớn trong thời gian ngắn. Điều này làm giảm thiểu sự khan hiếm của một số dòng cây kiểng lá trên thị trường. Từ đó giúp cho giá cả không có nhiều biến động, điều mà ở phương pháp truyền thống chưa làm được.
Đồng quan điểm, ông Hoàng Anh, Trưởng Phòng kinh doanh phụ trách mảng xuất khẩu của Công ty Xanh Xanh Urban Forest, nhìn nhận: Mô hình nuôi cấy mô thực sự đang đem lại hiệu quả cao trong việc nhân giống cây kiểng lá quý hiếm. Hiện công ty đang có những đơn hàng đặt hàng với số lượng 5.000-6.000 cây, doanh thu ước tính lên tới hơn 1 tỉ đồng một đơn hàng.
“Kim ngạch xuất khẩu sang Thái Lan, Mỹ, Hà Lan, Pháp… chiếm đến 80%-90% doanh số mỗi tháng. Ngoài các thị trường trên, chúng tôi đang hướng tới những quốc gia khác như Úc, Hàn Quốc” - ông Hoàng Anh nói.
Ông Hoàng Anh thông tin thêm hiện nay nhu cầu tiêu thụ dòng cảnh lá monstera, philodendron và alocasia (họ ráy) tại thị trường Mỹ, EU, Đông Nam Á đang rất cao. Nó mở ra nhiều cơ hội xuất khẩu cho các nhà vườn, doanh nghiệp trong việc nghiên cứu nhân giống các dòng cảnh lá nói trên. Thực tế kiểng lá quý hiếm, đột biến đang đem lại thu nhập khủng cho nhiều người tại Thái Lan, Singapore và nhiều nước khác.
Tuy nhiên, xuất khẩu kiểng lá của Việt Nam vẫn tồn tại một số khó khăn như vấn đề logistics hay các tiêu chuẩn nhập khẩu cây kiểng ở từng nước khác nhau, do đó doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ thị trường khi bắt đầu xuất khẩu.•
Nhân giống kiểng lá quý kiếm
TS Nguyễn Thiên Quang, Khoa công nghệ sinh học Trường ĐH Quốc tế (ĐH Quốc gia TP.HCM), cho rằng việc sử dụng công nghệ nuôi cấy mô vào cây kiểng lá rất có ý nghĩa vì giúp tăng hệ số nhân giống, giúp các nhà vườn nhân giống nhanh những cây thuộc loại khan hiếm, kịp thời cung cấp cho thị trường.
Ngoài ra, việc nuôi cấy mô có thể giúp giá thành kiểng lá giảm xuống và nhờ đó nhiều đối tượng đều có thể tiếp cận vẻ đẹp của nó.
“So với phương thức giâm - chiết truyền thống thì nuôi cấy mô ngoài việc nhân giống nhanh còn tạo ra được một hệ thống cây trong ống nghiệm. Chính những cây này sẽ tạo tiền đề phát triển giống kiểng mới, đẹp hơn và độc đáo hơn dựa trên đột biến” - TS Quang phân tích.
Do đó, theo TS Quang, việc đầu tư phát triển mô hình trồng các loại kiểng lá đang là hướng đi mà nhiều nhà vườn quan tâm và mang lại tiềm năng phát triển tốt.
