TAND TP Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) vừa xét xử vụ án hành chính giữa người khởi kiện là bà Bùi Thị Hồng Vân (43 tuổi, ngụ phường Ea Tam, TP Buôn Ma Thuột) và người bị kiện là chủ tịch UBND phường Ea Tam.
Bị xử phạt hành chính và cưỡng chế tháo dỡ
Theo trình bày của bà Vân, năm 2009 bà có mua của em trai một lô đất rộng 175 m2 tại đường Trần Quý Cáp, TP Buôn Ma Thuột. Vì gia đình đông người nhưng chưa có nhà ở nên năm 2014 bà vay mượn tiền để xây dựng nhà trên diện tích 92 m2.
“Tại thời điểm tôi xây nhà để ở, do đất thuộc quy hoạch khu dân cư, gia đình tôi chưa có nhà ở nên UBND phường Ea Tam không lập biên bản vi phạm” - bà Vân nói.
 |
Hiện trường nơi căn nhà của bà Vân bị cưỡng chế. Ảnh: HUY TRƯỜNG |
Sau đó, bà Vân làm hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở đô thị. Đến tháng 11-2016, UBND phường Ea Tam xác minh thực địa, ghi nhận đất đã có nhà ở 92 m2. Đất thuộc quy hoạch sử dụng đất ở theo quyết định của UBND tỉnh Đắk Lắk về phê duyệt quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020.
Năm 2016, để thực hiện dự án đường chiến lược Mai Thị Lựu, chính quyền đo vẽ hồ sơ kỹ thuật thửa đất. Sau khi bị thu hồi, giải tỏa phần công trình phụ để phục vụ dự án nói trên thì diện tích nhà bà Vân chỉ còn 65 m2.
Sau khi bị giải tỏa để phục vụ dự án làm đường, bà Vân sửa chữa nhà. Trong quá trình sửa chữa, bà cơi nới thêm 39,4 m2. Ngày 1-8-2019, UBND phường Ea Tam đến kiểm tra, lập biên bản. Năm ngày sau, chính quyền địa phương ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính (VPHC) đối với bà Vân 1,5 triệu đồng do đã cơi nới 39,4 m2.
Đến ngày 30-10-2019, UBND phường Ea Tam đã ban hành quyết định về việc cưỡng chế thi hành quyết định VPHC đối với bà Vân. Đồng thời, UBND phường đã có tờ trình lên UBND TP Buôn Ma Thuột đề nghị hỗ trợ phương tiện để cưỡng chế. Sau nhiều lần gia hạn, ngày 20-3-2020 chính quyền đã tiến hành cưỡng chế tháo dỡ nhà của bà Vân.
Chủ tịch phường phải bồi thường 202 triệu đồng
Theo bà Vân, vào thời điểm tiến hành cưỡng chế, bà đang đi khám bệnh ở TP.HCM. “Đoàn cưỡng chế không chỉ tháo dỡ phần công trình vi phạm như quyết định là 39,4 m2 mà còn phá dỡ cả căn nhà tôi làm từ năm 2014 không bị lập biên bản. Việc ban hành quyết định cưỡng chế và hành vi hành chính tổ chức cưỡng chế của chủ tịch UBND phường Ea Tam là trái quy định pháp luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích của tôi” - bà Vân nói.
Từ đó, bà Vân đã khởi kiện chủ tịch UBND phường Ea Tam, yêu cầu tòa tuyên hủy quyết định cưỡng chế ngày 30-10-2019; tuyên hành vi hành chính của chủ tịch UBND phường Ea Tam về việc đã tổ chức thực hiện cưỡng chế vào ngày 20-3-2020 đối với phần nhà đất của bà đang sử dụng là sai quy định pháp luật. Đồng thời, bà Vân yêu cầu được bồi thường 450 triệu đồng.
Theo HĐXX, biên bản xử phạt VPHC đã xác định hành vi xây dựng công trình nhà ở trái phép với diện tích 39,4 m2. Tuy nhiên, khi cưỡng chế, hội đồng cưỡng chế đã tiến hành cưỡng chế căn nhà với diện tích hơn 86 m2. Như vậy, diện tích cưỡng chế vượt quá là hơn 47 m2. Việc này là sai quy định.
Việc người bị kiện cho rằng đã lập nhiều biên bản kiểm tra, biên bản làm việc, yêu cầu bà Vân dừng thi công và tháo dỡ phần vi phạm nhưng bà Vân không chấp hành, do đó phải cưỡng chế tháo dỡ toàn bộ diện tích vi phạm chứ không chỉ phá dỡ phần vi phạm 39,4 m2 là không có căn cứ.
Ngoài ra, sau khi ban hành quyết định xử phạt VPHC, bà Vân tiếp tục có hành vi vi phạm nhưng UBND phường Ea Tam không tiến hành lập biên bản VPHC mới mà chỉ lập biên bản kiểm tra hiện trạng công trình và thực hiện cưỡng chế toàn bộ công trình là không đúng quy định.
Từ các lý do trên, tòa chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của bà Vân, tuyên hành vi của chủ tịch UBND phường Ea Tam cưỡng chế phá dỡ đối với phần diện tích vượt quá là trái luật.
Ngoài ra, HĐXX tuyên buộc chủ tịch UBND phường Ea Tam phải bồi thường cho bà Vân hơn 202 triệu đồng đối với phần diện tích cưỡng chế vượt quá.
Không có căn cứ hủy quyết định cưỡng chế
Theo HĐXX, bà Vân chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hành vi xây dựng cơi nới 39,4 m2 là vi phạm. Do đó, UBND phường Ea Tam lập biên bản VPHC, ra quyết định xử phạt hành chính là có căn cứ, đúng pháp luật.
Bà Vân đã tự giác chấp hành việc nộp phạt VPHC 1,5 triệu đồng nhưng không tự khắc phục hậu quả là khôi phục hiện trạng đất trước khi vi phạm. Do vậy, UBND phường Ea Tam ban hành cưỡng chế ngày 30-10-2019 là đúng theo quy định. Từ đó, HĐXX nhận thấy yêu cầu tuyên hủy quyết định cưỡng chế của UBND phường Ea Tam đối với bà Vân là không có căn cứ.
