Tôi cho rằng theo lý thông thường, cha mẹ ông Long mất năm 1997 thì đến năm 2007, ông Long đã hết thời hiệu khởi kiện về chia thừa kế. Riêng Nghị quyết 02 hướng dẫn “trường hợp trong thời hạn 10 năm kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn 10 năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế”. Do vậy khi muốn chia tài sản chung, ông Long phải có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc các đồng thừa kế đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia. Lúc đó tòa mới có thể thụ lý vụ án chia tài sản chung. Hiện ông Long không có sự thừa nhận này.
Riêng tôi cho rằng trong vụ này chưa hết thời hiệu. Hiện vụ án đã qua thủ tục phúc thẩm nên quyết định đã có hiệu lực pháp luật, ông Long chỉ còn cách xin kháng nghị giám đốc thẩm theo hướng hủy cả quyết định sơ thẩm lẫn phúc thẩm để tiếp tục bảo vệ quyền lợi.
Điều 158 Bộ luật Dân sự quy định: 1. Thời hiệu hưởng quyền dân sự, miễn trừ nghĩa vụ dân sự có tính liên tục từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc; nếu có sự kiện làm gián đoạn thì thời hiệu phải được tính lại từ đầu, sau khi sự kiện làm gián đoạn chấm dứt. 2. Thời hiệu được hưởng quyền dân sự, miễn trừ nghĩa vụ dân sự bị gián đoạn khi có sự giải quyết của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với quyền, nghĩa vụ dân sự đang được áp dụng thời hiệu…
Trong vụ kiện trên, sự kiện làm gián đoạn là sự giải quyết của cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi các đồng thừa kế của ông Long đi kê khai di sản và tặng cho tài sản vào năm 2002. Sự kiện gián đoạn này chấm dứt khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận cho em ông Long (bà Lan) vào năm 2008. Do đó thời hiệu phải được tính lại từ đầu, nghĩa là bắt đầu lại từ năm 2008. Tính từ mốc này, ông Long có quyền khởi kiện chia di sản thừa kế đến năm 2018. Do đó năm 2012, ông Long kiện là vẫn còn thời hiệu, tòa án không thể đình chỉ vụ án với lý do hết thời hiệu.
Luật sư LÊ VĂN TỰ LẬP, Đoàn Luật sư TP.HCM