Cổng Pháp luật quốc gia (https://phapluat.gov.vn) đã trở thành kênh thông tin hữu ích cho cán bộ và người dân tại cơ sở. Cán bộ phường, xã chủ động tra cứu quy định mới để phục vụ tiếp dân, giải quyết thủ tục hành chính; người dân tự tìm hiểu về đất đai, hộ tịch, bảo hiểm, thuế… giúp nâng cao hiểu biết pháp luật.
Chủ động tra cứu, tiết kiệm thời gian
Chị Lê Trịnh Khánh Linh (23 tuổi; ngụ phường Gia Định, TP.HCM) đến Trung tâm Hành chính công phường Gia Định làm thủ tục công chứng sơ yếu lý lịch để đi xin việc.
Tranh thủ thời gian chờ, chị Linh cũng dùng điện thoại truy cập Cổng Pháp luật quốc gia để tìm hiểu Luật Công chứng 2014 và Nghị định 23/2015, qua đó phân biệt rõ sự khác nhau giữa công chứng và chứng thực, cũng như giá trị pháp lý của từng loại giấy tờ.
“Lúc đầu tôi cũng hơi bối rối vì không rõ giấy tờ của mình cần công chứng hay chứng thực. Nhưng khi vào Cổng Pháp luật quốc gia, tôi tìm được ngay điều khoản giải thích rõ ràng, kèm ví dụ cụ thể. Chỉ mất vài phút đọc, tôi đã biết phải chuẩn bị ra sao. Cảm giác rất yên tâm vì mình nắm chắc quy định trước khi nộp hồ sơ” - chị Linh chia sẻ.
Chị Linh cho biết trước đây chị thường phải hỏi trực tiếp cán bộ hoặc tìm trên mạng nhưng thông tin không phải lúc nào cũng chính xác. Khi vào Cổng Pháp luật quốc gia, các văn bản được đăng tải đầy đủ, chính thống, có thể đọc ngay bản gốc và nắm rõ quy định cần thiết. Nhờ vậy, người dân hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình, chuẩn bị hồ sơ đúng yêu cầu, tiết kiệm nhiều thời gian.
Ở Trung tâm Hành chính công xã An Nhơn Tây, TP.HCM, ông Nguyễn Văn Hưng (52 tuổi, ngụ xã An Nhơn Tây) chia sẻ ông đến đây để công chứng hợp đồng nhà đất.
Khi biết về Cổng Pháp luật quốc gia, ông đã thử sử dụng tính năng AI. “Chỉ cần gõ câu hỏi, tôi nhận được câu trả lời kèm điều khoản pháp luật liên quan. Cảm giác như có một ‘trợ lý pháp lý’ luôn sẵn sàng hỗ trợ” – ông Hưng nói.
Theo ông Hưng, điểm hay là AI giải thích ngắn gọn, dễ hiểu, giúp tiết kiệm thời gian tìm đọc văn bản dài. Anh cho rằng Cổng nên bổ sung thêm các video hướng dẫn và mở rộng chủ đề gần gũi với giới trẻ… thì sẽ thu hút nhiều bạn trẻ chủ động tìm hiểu pháp luật hơn.
Đưa Cổng Pháp luật Quốc gia đến gần dân
Ông Võ Văn Sĩ, Phó Giám đốc Trung tâm Hành chính công phường Gia Định, cho biết UBND phường phối hợp MTTQ, các đoàn thể, phòng chuyên môn và khu phố tuyên truyền Cổng Pháp luật quốc gia qua nhiều hình thức: Niêm yết tại trụ sở, hướng dẫn tại họp khu phố, đăng tải trên fanpage, chia sẻ đường dẫn và lồng ghép giới thiệu trong các buổi sinh hoạt đoàn thể.
Đồng thời, việc tích hợp AI vào Cổng Pháp luật quốc gia giúp người dân tra cứu và tiếp cận quy định pháp luật nhanh chóng, chính xác, góp phần giảm tải cho bộ phận tiếp công dân. Qua ghi nhận ban đầu, tính năng này được đánh giá cao nhờ phản hồi nhanh, dễ hiểu; song với tình huống phức tạp, người dân vẫn nên liên hệ cơ quan chức năng, đồng thời cần thêm hướng dẫn cho người lớn tuổi hoặc ít sử dụng công nghệ.
“Trung tâm hành chính công phường đã bố trí chuyên viên, sinh viên tình nguyện hỗ trợ người cao tuổi, người chưa rành công nghệ tra cứu pháp luật; đồng thời trang bị máy tính kết nối internet miễn phí tại trung tâm. Các đoàn thể như Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên cũng tham gia hướng dẫn kỹ năng công nghệ cơ bản cho người dân” – ông Sĩ thông tin.
Ông Sĩ kiến nghị để khai thác Cổng hiệu quả, cần bổ sung tài liệu hướng dẫn đơn giản, minh họa bằng hình ảnh hoặc video; cải thiện tốc độ truy cập và giao diện trên di động; cung cấp đường dây nóng hoặc hỗ trợ trực tuyến về kỹ thuật; tổ chức tập huấn cho cán bộ cơ sở để cập nhật tính năng mới.
Về tính năng AI pháp luật được tích hợp trên Cổng Pháp luật Quốc gia, bà Lê Ngọc Sương, Chủ tịch UBND xã An Nhơn Tây, TP.HCM cho rằng đây là xu hướng tất yếu, giúp rút ngắn thời gian tìm kiếm và tiếp cận quy định pháp luật.
“AI không chỉ trả lời nhanh, mà còn có thể phân tích, đánh giá và hướng dẫn sâu hơn, giúp người dân và doanh nghiệp dễ hiểu, dễ áp dụng”, bà nói.
UBND xã hiện đại hóa Trung tâm hành chính công, trang bị máy tính, hệ thống lấy số thứ tự, dịch vụ công trực tuyến và bố trí cán bộ hỗ trợ người cao tuổi, người chưa rành công nghệ tra cứu thông tin. “Người lớn tuổi sẽ được hướng dẫn từ nhập liệu đến tra cứu dữ liệu”, bà Sương cho biết.
Để Cổng Pháp luật quốc gia vận hành hiệu quả hơn, bà Sương kiến nghị mở rộng phạm vi AI pháp luật sang các lĩnh vực như khiếu nại, tố cáo, chính sách trẻ em… “Cổng pháp luật quốc gia là công cụ hữu ích. Nếu cải tiến thêm, chắc chắn sẽ trở thành trợ thủ đắc lực cho cả người dân lẫn chính quyền cơ sở”, bà Sương bày tỏ.
Khi cán bộ và người dân cùng chủ động tiếp cận pháp luật
Tôi thường xuyên sử dụng Cổng Pháp luật quốc gia để tìm hiểu các quy định pháp luật, đặc biệt là lĩnh vực đất đai. Đây là lĩnh vực có tính pháp lý cao, liên quan đến nhiều loại giấy tờ và thủ tục khác nhau, nếu không nắm rõ quy định rất dễ xảy ra sai sót hoặc mất nhiều thời gian xử lý hồ sơ.
Cổng cung cấp hệ thống văn bản đầy đủ, chính thống và cập nhật thường xuyên, giúp tôi dễ dàng tra cứu điều khoản, mẫu biểu hay hướng dẫn chi tiết. Nhờ đó, khi người dân đến làm thủ tục, tôi có thể giải thích ngay căn cứ pháp luật, đối chiếu từng bước quy trình để họ hiểu rõ lý do và yêu cầu của từng loại giấy tờ. Điều này không chỉ rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ mà còn giúp người dân yên tâm vì biết thông tin mình nhận được là chính xác và hợp pháp.
Trong quá trình tiếp dân, tôi cũng thường mở trực tiếp Cổng Pháp luật quốc gia để hướng dẫn họ cách tự tra cứu. Ví dụ, với các trường hợp xin cấp sổ hồng, chuyển nhượng đất hoặc giải quyết tranh chấp, tôi chỉ cho người dân cách gõ từ khóa, tìm đúng văn bản và đối chiếu với trường hợp của mình. Khi tự đọc và hiểu được quy định, người dân sẽ chủ động hơn, tránh tình trạng phải đi lại nhiều lần. Tôi thấy đây là một công cụ rất hữu ích, vừa hỗ trợ cán bộ trong công việc, vừa tạo điều kiện để người dân tiếp cận pháp luật một cách dễ dàng, minh bạch và tiết kiệm thời gian.
Chị Dương Lý Thiên Thanh, cán bộ Trung tâm Hành chính công phường Gia Định, TP.HCM.
Ngày 1-6, Cổng Pháp luật quốc gia (https://phapluat.gov.vn/) chính thức khai trưởng, do Bộ Tư pháp chủ trì vận hành hoạt động.
Cổng Pháp luật quốc gia là kênh thông tin cung cấp cơ bản đầy đủ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, giới thiệu văn bản pháp luật mới, là "cẩm nang pháp lý" trực tuyến; tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp về văn bản quy phạm pháp luật; ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để hỗ trợ, giải đáp các vấn đề về pháp luật; lấy ý kiến người dân và doanh nghiệp về dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; hỗ trợ pháp lý doanh nghiệp; trợ giúp pháp lý...
Việc tích hợp các chức năng cốt lõi trên cùng một nền tảng sẽ tạo ra một hệ sinh thái pháp lý toàn diện, thân thiện và hiệu quả, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người dân và doanh nghiệp trong kỷ nguyên số.