Niềm vui được nhân lên gấp bội khi những tên tuổi gạo cội của nền nghệ thuật sân khấu nước nhà như soạn giả Viễn Châu, các nghệ sĩ Kim Cương, Bạch Tuyết, Ngọc Giàu, Lệ Thủy đã được đặc cách trao tặng danh hiệu cao quý - NSND - dù xét theo quy chế phong tặng danh hiệu, họ không có đủ những chiếc huy chương để đủ tiêu chuẩn xem xét việc phong tặng.
Vui là vui như thế nhưng xét ra công chúng và nghệ sĩ còn không ít nỗi buồn bởi việc phong tặng danh hiệu cho nghệ sĩ còn lắm chuyện nhiêu khê, ngậm ngùi. Soạn giả Viễn Châu, các nghệ sĩ Kim Cương, Bạch Tuyết, Ngọc Giàu, Lệ Thủy được phong tặng danh hiệu NSND nhưng lòng vẫn lấn cấn khi đi kèm danh hiệu của họ là chữ “xét đặc cách”.
Khán giả đã ngậm ngùi biết bao khi không nhìn thấy tên nữ nghệ sĩ Út Bạch Lan trong danh sách đặc cách phong tặng danh hiệu NSND lần này. Bà đã từng được dân gian phong tặng nghệ nhân “Giọng ca sầu nữ”, “Đệ nhất đào thương”. Bà là tiền bối, là đàn chị, là thầy của cả “Nữ hoàng sân khấu” Thanh Nga, “Cải lương chi bảo” Bạch Tuyết… Giọng ca ngọt ngào của bà đến nay vẫn ngân nga một cách thầm lặng phục vụ khán giả khắp nơi và tận tình trong những chuyến từ thiện quý giá. Còn nữa, những nghệ sĩ cống hiến một đời, tên tuổi tài nghệ đã được khẳng định qua năm tháng nhưng tới nay vẫn âm thầm đứng bên ngoài chuyện phong tặng danh hiệu và bị lãng quên trong xét đặc cách. Đó là nghệ sĩ Tuấn Thanh, khắc đậm dấu ấn trong lòng người xem với vai Nguyễn Huệ trong Tâm sự Ngọc Hân, Chơn trong Tiếng hò sông Hậu… Gần đây, ông làm khán giả như sống lại thời vàng son của cải lương năm nào với vai Lê Hoàn trong Thái hậu Dương Vân Nga và Thi Sách trong Tiếng trống Mê Linh…
Ở mảng sân khấu tuồng cổ, tài nghệ của các nghệ sĩ Thanh Thế, Trường Sơn đã vào hàng bậc thầy. Những vai Thần Nữ của Thanh Thế; Bao Công, Tố Hiến Thành, Lý Đạo Thành của Trường Sơn… không phai theo năm tháng trong lòng khán giả. Họ cũng là những bậc thầy từng kèm cặp, truyền nghề cho các nghệ sĩ ưu tú hàng con hàng cháu như Vũ Linh, Kim Tử Long, Kim Tiểu Long, Thoại Mỹ, Quế Trân… Vậy nhưng cho đến nay, những nghệ sĩ này vẫn không thể nào trở thành NSƯT, cho dù tài năng, sự đóng góp cho sân khấu của họ đã xứng đáng ở mức là NSND.
Trong niềm vui giới nghệ sĩ đón nhận thêm nhiều danh hiệu NSND, NSƯT hôm nay còn có nỗi ngậm ngùi khi danh sách nhận danh hiệu lại thiếu vắng tên những nghệ sĩ rất xứng đáng trở thành NSND như NSƯT Bảo Quốc, NSƯT Thành Lộc. Họ dù đủ huy chương để làm hồ sơ xét tặng nhưng từ chối vì muốn có danh hiệu phải làm đơn xin, làm đơn kê khai thành tích.
Thế nên, bao giờ quy chế xét tặng danh hiệu cho nghệ sĩ không còn quy định phải làm đơn xin, làm đơn kê khai thành tích hay cứ đủ huy chương vàng thì xét trao danh hiệu… thì niềm vui về việc phong tặng danh hiệu mới trọn vẹn trong lòng nghệ sĩ và công chúng.
HÒA BÌNH
