Thời gian qua, nhiều người dân tại quận Bình Tân có đất nông nghiệp nằm trong quy hoạch được quận này ký hợp đồng cho thuê đất ngắn hạn để sử dụng tạm trong khi chờ Nhà nước thực hiện quy hoạch. Người dân đã đóng thuế đầy đủ nhưng chờ cả năm trời vẫn không được xây dựng tạm theo hợp đồng và cam kết đã ký.
Cho thuê rồi không cấp phép xây dựng
Ông Huỳnh Nhục Sáng có khu đất 1.640 m2 tại phường Bình Trị Đông A, quận Bình Tân. Toàn bộ khu đất này nằm trong quy hoạch đường dự phóng. Tháng 10-2014, ông Sáng làm đơn xin sử dụng hơn 1.100 m2 làm nhà kho và đã được UBND quận Bình Tân ký hợp đồng cho thuê đất hằng năm (trong thời gian năm năm).
Trong văn bản thuận cho ông Sáng được sử dụng tạm khu đất nêu trên để làm nhà kho, quận Bình Tân lưu ý ông Sáng chỉ được phép xây dựng công trình bằng vật liệu dễ tháo ráp, tối đa một tầng. Khi Nhà nước thực hiện quy hoạch, ông Sáng phải bàn giao khu đất, không được nhận bồi thường giá trị tài sản công trình trên đất.
Ông Sáng sau đó đóng đầy đủ tiền thuê đất cho Chi cục Thuế quận Bình Tân và làm đơn xin xây dựng nhà kho theo hợp đồng đã ký. Tuy nhiên, đã hơn một năm nay quận vẫn không giải quyết cấp phép xây dựng cho ông. “Điều đó khiến mọi kế hoạch kinh doanh của gia đình bị đảo lộn. Hợp đồng ký cho tôi thuê đất năm năm nhưng đã hơn một năm qua tôi không được làm gì cả” - ông Sáng bức xúc.
Ông Huỳnh Nhục Sáng đã ký hợp đồng thuê đất với quận Bình Tân, đã đóng thuế đầy đủ nhưng hơn một năm nay vẫn chưa được giải quyết quyền lợi. Ảnh: VIỆT HOA
Nhiều trường hợp cho chuyển mục đích
Theo UBND quận Bình Tân, ông Sáng là một trong 57 trường hợp có đất nông nghiệp nằm trong quy hoạch nhưng chưa có quyết định thu hồi đất cũng như chưa xác định được thời gian thực hiện quy hoạch. Sau khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực (ngày 1-7-2014), quận Bình Tân đã tạm ngưng cấp phép xây dựng cho 21/57 trường hợp nêu trên, cũng như ngưng giải quyết cho sử dụng tạm đất với những trường hợp tương tự.
Ông Nguyễn Gia Thái Bình, Phó Chủ tịch UBND quận Bình Tân, cho biết năm 2013, Sở TN&MT có Thông báo số 3339 hướng dẫn 24 quận, huyện giải quyết cho người dân tạm sử dụng đất trong khu vực có quy hoạch mà chưa xác định được thời gian thực hiện. Thông báo nêu rõ: “Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đã và đang sử dụng nhà, đất hoặc xin sử dụng đất thực hiện dự án với mục đích sản xuất, kinh doanh… được phép sử dụng đất ngắn hạn (hằng năm, năm năm, 10 năm…) cho đến khi thực hiện quy hoạch”.
Căn cứ hướng dẫn trên, quận Bình Tân đã giải quyết cho người dân được tạm sử dụng đất trống trong khu vực có quy hoạch. Giữa quận và người có đất ký hợp đồng thuê đất ngắn hạn năm năm hoặc hằng năm. Người dân phải cam kết tháo dỡ mà không được bồi thường công trình khi Nhà nước thực hiện quy hoạch. Có 36/57 trường hợp đã ký hợp đồng thuê đất và được quận Bình Tân cấp phép xây dựng. 21 trường hợp còn lại đều chưa được cấp phép xây dựng.
Đặc biệt, trong 57 hồ sơ này, có nhiều trường hợp quận Bình Tân đã ban hành quyết định cho chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp theo hình thức thuê đất ngắn hạn năm năm hoặc hằng năm. Sau đó quận ký hợp đồng thuê đất với người dân. Theo ông Bình, trước thời điểm Luật Đất đai 2013 có hiệu lực, quận Bình Tân vẫn giải quyết theo hình thức này nhưng sau thời điểm trên thì chỉ làm văn bản thuận cho sử dụng tạm rồi ký hợp đồng cho thuê.
Ngay sau thời điểm 1-7-2014, quận Bình Tân có văn bản hỏi Sở TN&MT hướng giải quyết các trường hợp này. Sở TN&MT trả lời đối với các khu đất hộ gia đình, cá nhân xin chuyển mục đích sử dụng đất mà không phù hợp quy hoạch và chưa xác định được thời gian thực hiện thì “quan điểm của Sở TN&MT không thống nhất việc giải quyết thuê đất ngắn hạn hằng năm theo đề xuất của quận Bình Tân”.
Đã có hướng dẫn, vẫn bí
Đến năm 2015, quận Bình Tân tiếp tục có văn bản báo cáo Sở TN&MT về việc đã giải quyết chuyển mục đích cho nhiều trường hợp đất nằm trong quy hoạch. Trước khi phản hồi cho quận, Sở TN&MT đã xin ý kiến Bộ TN&MT. Tại văn bản xin ý kiến, Sở TN&MT khẳng định: “Theo quy định của Luật Đất đai và quy định về cấp phép xây dựng trên địa bàn TP hiện nay thì việc giải quyết như trên là chưa chặt chẽ”.
Trả lời Sở TN&MT, Bộ TN&MT yêu cầu việc giải quyết cho các trường hợp tương tự phải thực hiện đúng Luật Đất đai 2013. Sở TN&MT cần tham mưu cho UBND TP rà soát quy hoạch sử dụng đất để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất.
Từ văn bản của Bộ TN&MT, tháng 10-2015, Sở TN&MT tiếp tục có công văn hướng dẫn với nội dung: Các trường hợp quận Bình Tân giải quyết trước ngày 1-7-2014 thuộc thẩm quyền của quận. Sau thời điểm trên thì thực hiện theo hướng dẫn của Bộ TN&MT. Tuy nhiên, đến nay quận Bình Tân vẫn chưa tìm được lối ra cho các trường hợp chưa cấp phép xây dựng.
“Quận Bình Tân đã làm việc với các sở TN&MT, Xây dựng nhưng vẫn chưa thống nhất được hướng giải quyết. Quận mong muốn giải quyết hết cho 57 trường hợp sử dụng tạm đã nộp hồ sơ tại quận. Sau đó sẽ không giải quyết cho bất kỳ trường hợp nào tương tự. Nếu không được các sở, ngành chấp thuận, quận sẽ trả lại hồ sơ và tiền đã thu của người dân” - ông Bình nói.
| Trao đổi với ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM, Pháp Luật TP.HCM đặt vấn đề: Việc quận Bình Tân cho chuyển mục đích sử dụng đất trong khu vực đã có quy hoạch dưới dạng thuê đất ngắn hạn có đúng quy định? Các trường hợp đã ký hợp đồng nhưng chưa cấp phép xây dựng liệu có đủ điều kiện để tiếp tục được cấp phép xây dựng? Các văn bản hướng dẫn của Sở TN&MT đã đảm bảo chặt chẽ về mặt pháp lý?… Ông Nguyễn Toàn Thắng cho biết Sở ghi nhận các vấn đề Pháp Luật TP.HCM đặt ra và sẽ rà soát toàn bộ hồ sơ liên quan. Sau đó, Sở sẽ họp với quận Bình Tân để thống nhất hướng giải quyết. |
