Chiều 18-4, tiếp tục phiên họp thứ 33, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Phó chủ tịch HĐND qua làm phó chủ tịch UBND?
Trình bày tờ trình về sửa đổi, bổ sung luật trên, Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết Chính phủ đề xuất giảm số lượng từ hai phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện (hiện nay) xuống còn một phó chủ tịch. Quy định này nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ về cơ cấu tổ chức HĐND cấp tỉnh, cấp huyện trong phạm vi cả nước.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng các TP trực thuộc trung ương và đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I cần giữ nguyên hai phó chủ tịch HĐND; các tỉnh loại II, loại III và tất cả đơn vị hành chính cấp huyện giảm chỉ còn một phó chủ tịch HĐND.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định đề nghị cần làm rõ nếu giảm số phó chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện, số phó/trưởng ban chuyên trách của HĐND cấp tỉnh thì trên toàn quốc sẽ giảm được bao nhiêu và sẽ sắp xếp, bố trí vào vị trí công việc nào cho phù hợp.
Cũng theo ông Định, do chưa có đánh giá tác động kỹ nên ý kiến trong Ủy ban Pháp luật còn khác nhau. Cụ thể, một số ý kiến đề nghị giữ nguyên như luật hiện hành để tăng cường, nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND. Ý kiến khác lại đề nghị chuyển số phó chủ tịch HĐND sang làm phó chủ tịch UBND để tăng cường hoạt động chỉ đạo, điều hành cho UBND. Cũng có ý kiến đề nghị chỉ giảm số phó chủ tịch HĐND ở cấp huyện, còn giữ nguyên số phó chủ tịch HĐND, số phó trưởng ban chuyên trách của HĐND cấp tỉnh.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình phát biểu. Ảnh: TTXVN
Nhiều ý kiến băn khoăn
“Hiện nay đang giảm các sở/ngành thì quyền lực tập trung vào UBND. Vậy mà HĐND lại giảm người đi thì ai giám sát?” - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình băn khoăn.
Cạnh đó, ông Bình cho rằng khi ba văn phòng nhập lại chỉ làm hành chính mà giảm người ở HĐND nữa thì người nào, bộ phận nào chịu trách nhiệm giám sát chuyên môn?
Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cũng không đồng tình với việc giảm số lượng phó chủ tịch HĐND. Bà cho hay vừa qua, khi đi cùng ba phó chủ tịch Quốc hội dự giao ban HĐND các tỉnh ở cả ba miền thì thấy các ý kiến đều băn khoăn việc giảm phó chủ tịch.
“Có một phó chủ tịch nêu một ngày họp HĐND phải thông qua hàng chục dự án, duyệt quyết định khung giá đất, chủ trương đầu tư, dự toán thu chi… nhưng bộ máy giúp việc lại rất ít. Người này nói: “Tôi rất run vì việc ký, sau 5-10 năm chủ trương đầu tư này chưa đủ cơ sở thì lo nhưng nếu chậm một ngày không thông qua lại ảnh hưởng đến chủ trương thu hút đầu tư của tỉnh”” - bà Hải kể lại và cho biết các ý kiến đều “không dám xin thêm nhưng xin giữ nguyên như bây giờ”.
Cơ sở nào để bên tăng, bên giảm?
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng nếu giảm phó chủ tịch bên cơ quan dân cử mà đề nghị tăng bên ủy ban là không hợp lý. Bà nhắc lại thời điểm bàn sửa hiến pháp đã bàn mãi việc làm sao nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp. Sau 10 năm thí điểm bỏ HĐND, một số đơn vị đã khôi phục, chính quyền địa phương đã có UBND thì phải có HĐND.
Theo Chủ tịch Quốc hội, việc tăng một phó chủ tịch HĐND thời gian qua xuất phát từ thực tế trước đây có một phó chủ tịch và một ủy viên thường trực. Sau trung ương bàn thấy chức danh ủy viên thường trực chơi vơi không rõ nên đưa lên làm phó chủ tịch.
Bà Ngân sau đó đề nghị Chính phủ đánh giá lại, cơ sở nào để giảm số phó ở HĐND và cơ sở nào để tăng số phó UBND. “Nếu nói việc tăng này tạo áp lực về biên chế là không đúng” - Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết tới đây sẽ có báo cáo cụ thể với Ủy ban Thường vụ Quốc hội lý do vì sao tăng, vì sao giảm ở HĐND, UBND các cấp.
| Tỉnh gọn, sở tinh? Theo Chính phủ, cần giữ nguyên cơ cấu tổ chức của UBND như hiện nay gồm chủ tịch, phó chủ tịch và các ủy viên là người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc UBND. Ông Nguyễn Khắc Định cho rằng luật hiện hành quy định người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện là thành viên UBND nhằm phát huy trí tuệ tập thể của UBND trong quản lý, điều hành, giải quyết công việc của UBND. Việc này đồng thời cũng thuận lợi cho việc giám sát, chất vấn, lấy phiếu tín nhiệm đối với người do HĐND bầu. Tuy nhiên, thực tế đang phát sinh một số vướng mắc, bất cập do số lượng thành viên UBND quá đông làm ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động. Chính phủ cũng chưa có hướng dẫn cụ thể việc bầu, bổ nhiệm chức danh ủy viên UBND và người đứng đầu cơ quan chuyên môn. “Một số ý kiến trong Ủy ban Pháp luật đề nghị cần sửa đổi quy định về cơ cấu tổ chức của UBND theo hướng gọn hơn. Theo đó, cơ cấu của UBND gồm chủ tịch, các phó chủ tịch và một số người giỏi, tinh tường đứng đầu cơ quan chuyên môn (9-11 người) như Luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 là phù hợp” - ông Định cho biết. |
