Bộ GTVT vừa đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai và TP.HCM cùng các bộ, ngành liên quan tham gia ý kiến đối với báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành.
Báo cáo này được liên danh tư vấn gồm Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI) - Công ty CP Tư vấn thiết kế giao thông vận tải phía Nam (TEDI SOUTH) lập.
Toàn tuyến sẽ có 20 nhà ga
Theo liên danh tư vấn, dự án đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành dự kiến dài 41,8km. Trong đó, đoạn qua địa phận TP.HCM dài 11,75km và qua Đồng Nai 30,08km.
Tuyến bắt đầu từ ga Thủ Thiêm, đi song song về bên phải đường bộ cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây và đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Sau khi giao cắt với đường vành đai 3, tuyến rẽ phải đi song song về bên trái đường vành đai 3 tiếp tục vượt sông Đồng Nai tại vị trí cách tim cầu Đồng Nai trên vành đai 3 khoảng 62,5m về phía thượng lưu.
Sau khi vượt sông Đồng Nai, tuyến vẫn bám sát đường vành đai 3 và đi vào giải phân cách bên trái của đường vành đai 3 theo quy hoạch của huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai. Đến khu vực giao cắt với tỉnh lộ 25B, hướng tuyến rẽ trái và đi vào giải phân cách giữa đường tỉnh lộ 25B.
Tới địa phận xã Long An, huyện Nhơn Trạch hướng tuyến rẽ phải, sau khi giao cắt với Quốc lộ 51 tuyến sẽ đi ngầm cùng hàng lang của tuyến đường sắt tốc độ cao vào bên trong sân bay Long Thành, điểm cuối của dự án.
Như vậy, dự án sẽ chạy qua các phường An Phú, Phú Hữu, Long Trường thuộc TP.HCM. Còn tại Đồng Nai tuyến sẽ đi qua xã Long Tân, Phú Thạnh, Phú Hội, Hiệp Phước (huyện Nhơn Trạch); xã Long An, Long Phước, Bình Sơn (huyện Long Thành).
Dự án đường sắt được xây dựng theo tiêu chuẩn đường đôi, khổ 1.435 mm, điện khí hóa. Trên tuyến bố trí 16 ga trên cao và 4 ga ngầm, tốc độ thiết kế với vận tốc 120 km/h trên chính tuyến và 90 km/h trong hầm.
Dự án cũng bố trí một khu depot rộng hơn 21 ha tại xã Cẩm Đường, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai. Một bãi đỗ tàu, vệ sinh tàu rộng 1,2 ha tại Thủ Thiêm, TP Thủ Đức.
Tuyến có năng lực chuyên chở khoảng 40.000 người/hướng/giờ.
Với quy mô đầu tư như trên, dự án có sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 84.752 tỉ đồng (tương đương 3,454 tỉ USD). Thời gian khởi công dự án dự kiến trong năm 2026, hoàn thiện đưa vào khai thác năm 2030.
Đề xuất nhiều chính sách đặc thù
Với khoản tiền đầu tư lớn, tư vấn đề xuất đầu tư dự án kết hợp vốn ngân sách nhà nước với vốn ODA. Trong đó, vốn ngân sách khoảng 58.609 tỉ đồng (tương đương 2,388 tỉ USD), chiếm tỉ lệ 69% tổng mức đầu tư; vốn vay ODA khoảng 26.143 tỉ đồng (tương đương 1,065 tỉ USD), chiếm tỉ lệ 31% tổng mức đầu tư.
Để bảo đảm đồng bộ, tư vấn đề xuất đầu tư hạ tầng và phương tiện trong giai đoạn đầu khai thác theo hình thức đầu tư công. Sau khi đưa vào khai thác sẽ kêu gọi doanh nghiệp đầu tư phương tiện, kinh doanh vận tải và trả phí thuê hạ tầng cho Nhà nước.
Để rút ngắn tiến độ dự án, tư vấn đề xuất trình Quốc hội chấp thuận 12 cơ chế đặc thù. Chẳng hạn như trao quyền cho Thủ tướng xem xét, quyết định huy động vốn ODA và vốn vay ưu đãi có chi phí thấp hơn vay trong nước, ít điều kiện ràng buộc.
Chủ đầu tư dự án được chỉ định thầu đối với gói thầu tư vấn, xây lắp, thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng.
Sau khi Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư, cho phép lập thiết kế kỹ thuật tổng thể (FEED) thay cho thiết kế cơ sở trong báo cáo nghiên cứu khả thi.
UBND cấp tỉnh được điều chỉnh chức năng sử dụng các khu đất trong vùng phụ cận ga đường sắt để khai thác quỹ đất và giá trị tăng thêm từ đất; quyết định điều chỉnh cục bộ quy hoạch vùng phụ cận ga đường sắt trong quy hoạch phân khu hoặc tương đương và không phải thực hiện thủ tục điều chỉnh cục bộ đồ án quy hoạch được phê duyệt trước đó.
Trong vùng phụ cận ga đường sắt đô thị, UBND tỉnh được quyết định các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, các yêu cầu về không gian và sử dụng đất khác với quy định tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng, bảo đảm phù hợp với quy hoạch tỉnh.
Ngoài ra, tư vấn cũng đề xuất các cấp trình Quốc hội cho phép HĐND các tỉnh, thành được sử dụng ngân sách địa phương để thực hiện dự án khai thác quỹ đất vùng phụ cận ga đường sắt đô thị theo quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt…
Các chính sách đặc thù trên được tư vấn đề xuất tương đối giống với các chính sách đặc thù đang được đưa ra ở dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.
