Lũ lụt đã khiến cho Thái Lan có thể bị mất đi trên 3 triệu tấn lúa, gạo là cơ hội cho Việt Nam soán ngôi quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới... Tại Hội thảo định vị thương hiệu lúa gạo Việt Nam diễn ra tại Sóc Trăng hôm qua 9-11 (trong Festival lúa gạo Việt Nam lần 2), đại diện Thái Lan và một số chuyên qua quốc tế cũng cho rằng lúa gạo Việt Nam đang trước một cơ hội lớn.
Cơ hội cho Việt Nam và Ấn Độ
Ông Lam Sai Ho, một chuyên gia về kinh doanh lúa gạo đến từ Hong Kong, cho biết: “Trung Quốc cũng như Hong Kong đang nhập khẩu lúa gạo chất lượng cao của Thái Lan. Với gạo thơm, gạo trắng chất lượng cao, những người giàu có của Trung Quốc, Hong Kong sẵn sàng trả tiền với giá cao hơn rất nhiều so với các loại gạo thường. Trước sự cố lũ lụt tại Thái Lan, thế giới thiếu hụt khoảng 3 triệu tấn gạo trắng chất lượng cao. Do vậy, tôi nghĩ cơ hội bù đắp khoản thiếu hụt này đang ở trong tay của Việt Nam và Ấn Độ”.
GS-TS Bùi Chí Bửu, Phó Giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam: Hạt gạo được tôn vinh nhưng nhà nông thu nhập quá thấp. Ảnh: TRẦN VŨ
Cùng nhận định này, GS-TS Bùi Chí Bửu, Phó Giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam, nói: “Theo tôi, có hai hướng giúp nông dân tăng thu nhập. Một là nâng cao năng suất, hai là nâng cao chất lượng hay giá trị hạt gạo. Bình quân mỗi năm chúng ta tăng được 0,1 tấn/ha, trong khi thế giới thì đang trong tình trạng năng suất treo hoặc tăng dưới 1%/năm. Chúng ta đang nỗ lực giúp nông dân tiếp tục tăng năng suất bằng nhiều giải pháp khác nhau. Vấn đề còn lại là đẩy mạnh tăng giá trị sản phẩm. Trước sự cố lũ lụt ở Thái Lan, thế giới đang bị hụt một lượng lúa gạo chất lượng cao. Nói cách khác là những người giàu trên thế giới đang thiếu gạo chất lượng cao. Họ ít quan tâm đến giá cả. Chúng ta đang có một cơ hội rất tốt”.
Không dễ soán ngôi lúa gạo Thái Lan
Chuyên gia người Thái Lan Subramanian, thuộc Tổ chức Rice Trader, cho rằng để bù đắp lượng gạo chất lượng cao do Thái Lan mất khả năng cung cấp vì lũ lụt thì Ấn Độ và Việt Nam là hai ứng viên sáng giá nhất hiện nay. Tại các thị trường Trung Quốc, Hong Kong, châu Phi đang cần lượng gạo chất lượng cao đến vài triệu tấn/năm. Đại diện Thái Lan, ông Chookiat Ophaswongse, cũng thừa nhận: “Chúng tôi thiếu hụt vài triệu tấn gạo phục vụ xuất khẩu trong 4-6 tháng tới. Ấn Độ đã trở lại cuộc chơi, năm ngoái họ đã xuất khẩu trên 4 triệu tấn gạo. Còn Việt Nam cũng đang thể hiện sức mạnh xuất khẩu không đơn giản. Năm ngoái, tôi nhớ các bạn đã xuất trên 6 triệu tấn gạo. Chúng tôi lo ngại sẽ bị mất một số thị phần bởi Việt Nam và Ấn Độ”.
Tuy nhiên, chuyên gia người Hong Kong, ông Lam Sai Ho, cảnh báo: “Một cơ hội thật tốt nhưng giới xuất khẩu Việt Nam nên bình tĩnh, tuyệt đối tránh việc bóc ngắn cắn dài, không khéo sẽ mất cơ hội. Thị trường gạo chất lượng cao luôn kéo theo một đặc điểm là cực kỳ khó tính. Chúng ta phải có được những loại gạo thuần khiết, không pha tạp, dù vô tình hay cố ý. Chúng ta phải có chiến lược rõ ràng về giá cả, về chất lượng sản phẩm. Phải xác định mục tiêu của chúng ta là chinh phục thị trường để phục vụ lâu dài”.
Ông Chookiat Ophaswongse, đến từ Thái Lan, cho rằng khả năng hồi phục năng lực sản xuất lúa gạo của Thái Lan là rất mạnh mẽ bởi chính phủ Thái Lan vừa triển khai chính sách trợ giá mua lúa gạo của nông dân, sau lũ lụt những cánh đồng sẽ trù phú hơn và các hồ chứa nước của Thái Lan hiện đã đầy ắp, sẵn sàng cho những mùa vụ kế tiếp.
“Với những yếu tố đó, sau lũ lụt nông dân Thái Lan sẽ không bỏ sót một ngóc ngách nào mà không trồng lúa. Năng suất lúa chắc chắn sẽ cao hơn nhờ lượng phù sa vun đắp sau lũ. Dự kiến sáu tháng nữa, chúng tôi sẽ lấy lại khoản lúa gạo bị lũ thiệt hại này” - ông Chookiat Ophaswongse nói.
TRẦN VŨ