“Chính phủ vừa qua rất băn khoăn trong việc điều hành giá điện, xăng dầu vì ít nhiều ảnh hưởng đến niềm tin xã hội”. Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên thảo luận tổ đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, ngân sách nhà nước năm 2018 và những tháng đầu năm 2019.
Công nhân ngành điện kiểm tra tại một trạm biến điện
Tăng giá điện để bù đắp chi phí
Với báo cáo giá điện vừa gửi đến đại biểu (ĐB) Quốc hội, ông Vương Đình Huệ cho rằng đây là ý kiến chính thức của Chính phủ. Theo đó, cân đối nguồn điện là một trong những cân đối lớn của kinh tế vĩ mô. Bình quân ba năm qua sản lượng điện tăng 10,21%/năm, dự báo năm 2019 tổng công suất điện tăng 11,23% mới bảo đảm được sản xuất, yêu cầu của người dân. Vì vậy, cần có chính sách điện hợp lý nhằm thu hút các nhà đầu tư đảm bảo cân đối điện, đây là yêu cầu số một.
Sản lượng điện EVN sản xuất đang giảm dần, chủ yếu là mua ngoài. Nếu không có giá hợp lý thì không có nhà đầu tư nào bỏ tiền vào đầu tư… “Năng lượng tái tạo đang phát triển nhưng rất đắt vì phải có hệ thống tích điện, bởi không phải khi nào cũng có thể phát điện…” - ông Huệ nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng cũng khẳng định Công ty Đầu tư tài chính EVN đang lãi và không gánh lỗ cho đầu tư ngoài ngành như nhiều thông tin nêu.
Về bậc giá điện, ông cho rằng Chính phủ sẽ tiếp tục điều tra nghiên cứu số người trung lưu dùng trên 200 số tăng lên để có sự điều chỉnh phù hợp. Ông nhấn mạnh không có nước nào không dùng cách tính bậc thang để ủng hộ người nghèo, tiết kiệm điện năng.
Về hóa đơn tiền điện tăng, ông cho biết kết quả kiểm tra cho thấy có ba nguyên nhân. Cụ thể là việc điều chỉnh tăng giá, điều kiện nắng nóng và thời gian tháng 4 dài hơn tháng 3. Ông cũng cho hay qua kiểm tra chưa phát hiện trường hợp nào gian lận. Các hộ khiếu nại đã được giải thích và chưa có đơn thư khiếu nại nào gửi lên Chính phủ.
Về minh bạch giá điện, ông Huệ khẳng định hằng năm đều có kiểm toán độc lập và kiểm toán nhà nước. “Hiện Thanh tra Chính phủ đang tiếp tục thanh tra làm kỹ hơn và tôi cũng báo cáo Thủ tướng cho kiểm toán tập trung vào báo cáo tài chính điều hành giá điện năm 2019, nếu có sai sót thì sửa” - ông nhấn mạnh.
Lo lắng giá điện tiếp tục tăng
Liên quan đến giá điện, ĐB Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An, cho rằng Chính phủ vẫn cần làm rõ hơn để người dân yên tâm. Vì cử tri không biết cách tính giá nhưng biết tăng giá sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống và so sánh với giá cả khác thì việc tăng của mặt hàng này chưa phù hợp. Đồng thời, vị ĐB đề nghị Kiểm toán Nhà nước vào cuộc kiểm toán lại giá điện và giá xăng dầu.
“Nếu kiểm toán vào trả lời thì dù tăng hay giảm, người dân cũng thấy minh bạch. Người dân nói tăng giá dù có ảnh hưởng thu nhập, cuộc sống nhưng quan trọng nhất là lòng tin và sự minh bạch trong điều hành giá cả. Kiểm toán nên vào cuộc cho cử tri yên tâm” - ông Nguyễn Hữu Cầu khẳng định.
Biểu giá điện
Với giải trình của Chính phủ, ĐB Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) cho rằng cách chia biểu giá điện thành sáu bậc thang hiện nay chưa hợp lý nên phải sửa. Ông nêu hiện Nhật Bản chỉ có ba bậc thang giá điện, Thái Lan bảy bậc, Việt Nam sáu bậc nhưng cách chia và định mức mỗi bậc của Việt Nam chưa thật hợp lý với bối cảnh hiện nay.
“Nhu cầu sử dụng điện của người Việt Nam tăng lên do thu nhập tăng, nhu cầu và điều kiện sử dụng các thiết bị phục vụ sinh hoạt cũng cao hơn. Do đó bậc thang tính giá điện phải thay đổi để mức tăng giá điện 8,36% không ảnh hưởng nhiều đến người dân” - ông Ngân nói và đề xuất gộp bậc 1 và bậc 2 thành một bậc (0-100 kWh), bậc 3 và bậc 4 thành một bậc (101-300 kWh).
Trong khi đó, ĐB Trần Văn Minh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, lo lắng giá điện tiếp tục tăng vì nguồn điện trong nước phụ thuộc chủ yếu vào thủy điện. Trong khi thủy điện đã khai thác hết công suất và phụ thuộc thiên nhiên. “Như vậy, thời gian tới khó trông chờ vào nguồn điện tái tạo mà tập trung nhiệt điện, điện than. Trong khi đó, nhiên liệu này chi phí cao và đang tăng giá… nên giá điện có thể tiếp tục tăng…” - ông Minh nhận định.
| Tăng giá để bù đắp 20.000 tỉ đồng chi phí Trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội, ông Dương Quang Thành, Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), khẳng định trước đề xuất của ĐB Quốc hội nên rút bậc thang giá điện từ sáu bậc xuống còn ba bậc, chiều nay (23-5) Cục Điều tiết điện lực sẽ làm việc với EVN về vấn đề này. “Tôi cũng đang yêu cầu tập hợp lại số liệu về lượng khách hàng dùng điện, tỉ lệ khách hàng cũng như giá trị chi phí khách hàng trả từng bậc thang để cân đối, đưa ra đề xuất cụ thể. Đề xuất thế nào ngành điện sẽ nghiên cứu, tính toán dựa trên cơ sở thực tế” - ông Thành nói. Cũng theo ông Thành, giá điện tăng do chi phí của các yếu tố đầu vào như giá than tăng. “20.000 tỉ đồng tăng thêm do chi phí đầu vào tăng thì bắt buộc phải điều chỉnh giá điện để bù đắp. Toàn bộ điều chỉnh giá điện lên 8,36% chỉ đủ bù đắp cho 20.000 tỉ đồng chi phí thiếu hụt” - ông Thành giải thích. |
