LTS: Theo Tổng cục Du lịch Việt Nam và Tổng cục Thống kê, khách quốc tế đến Việt Nam sụt giảm liên tiếp từ tháng 6-2014 đến tháng 3-2015. Hiện các cơ quan chức năng đang tính cách tháo gỡ. Bài viết sau đây ghi nhận những cách làm du lịch rất hay từ các nước lân cận như Thái Lan, Campuchia, Indonesia…
Ở Trung Quốc, ngoài tiêu chuẩn xếp sao khách sạn theo quốc tế, họ còn phân loại cụ thể trong từng hạng sao thành A, B, C và quy định biên độ giá. Danh thắng cũng được xếp hạng theo thứ tự: TP (trực thuộc tỉnh), tỉnh, vùng, quốc gia và di sản thế giới. Mỗi loại lại chia thành các hạng A, B, C và cũng có biên độ giá. Các công ty lữ hành phải mua dịch vụ lưu trú qua mạng với password riêng. Việc làm đơn giản này nhằm chống thất thu thuế và triệt các công ty ma. Nếu không có password riêng (được cấp với mã số thuế) phải mua giá gần gấp đôi.
Đâu đâu cũng có "hàng độc"
Còn ở Lào, đường phố ở Vientiane đều có lối lên xuống và lối đi riêng dành cho người khuyết tật. Đường quốc lộ thường hẹp, chỉ hơn 10 m nhưng cứ cách vài chục cây số lại có chỗ phình ra dành cho xe dừng nghỉ dọc đường. Chợ đêm H’Mông dưới chân núi Phousi ở Vientiane toàn hàng thủ công mỹ nghệ của Lào, gần như không có hàng Trung Quốc. Cố đô Luang Prabang rộng gần 17.000 km2, dân số chưa tới nửa triệu nhưng cấm xe trên 16 chỗ vào trung tâm.
Tại Thái Lan có du lịch đom đóm nhộn nhịp và những cách làm thể hiện sự sâu sát và chuyên nghiệp của Tổng cục Du lịch Thái (TAT). Hay nhất là việc TAT hướng dẫn kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm than hoạt tính từ trái cây điếc, dùng đuổi côn trùng và khử mùi trong các resort rất độc đáo. Nước bông dừa (lấy từ bông dừa) ngọt thanh, thơm dịu. Kỹ thuật lấy nước thốt nốt và đường làm từ nước bông dừa là đặc sản không đụng hàng của du lịch Thái.
Một góc chợ nổi ở Thái Lan. Ảnh: HỒ LAN VY
Trong khi đó Malaysia tổ chức du lịch ở Kinabalu (bang Sabah) quá tuyệt vời. Đỉnh Kinabalu cao 4.095 m, được xem là cao nhất ASEAN. Mỗi ngày tối đa chỉ 120 người leo núi, phải đăng ký và khám sức khỏe trước. Sau khi hoàn thành sẽ được cấp giấy chứng nhận. Khách đến đảo Sapi có thể tắm chung với cá biển tự nhiên và gặp rồng Komodo nhẩn nha quanh resort. Ở Penang có bảo tàng về cây lúa duy nhất của ASEAN. Tại lối vào cáp treo lên đỉnh Gunung Mat Chincang (Langkawi), trước mỗi cabin đón khách có sáu vạch sơn vàng, mỗi vạch năm số, du khách cứ thế xếp hàng theo thứ tự. Langkawi còn có “Salt Water Jacuzzi” rất lạ. Thuyền có hai thân, khi chạy tạo thành thác nhỏ, thả lưới an toàn, khách nhảy xuống tắm Jacuzzi (tạm hiểu là nước nóng có tạo sóng) để massage toàn thân rất đã. Thủ đô Putrajaya, rộng gần 50 km2, được mệnh danh “thủ đô resort - thành phố thông minh - chính phủ điện tử”… được xem là mẫu mực của thế giới, được thiết kế và thi công bởi người Malaysia, chỉ dùng 10% nguyên liệu ngoại nhập.
Túi xách thông minh, chè lạnh không cần rửa chén
Ấn tượng nhất với tôi là đặc sản “túi xách thông minh” tại một cửa hàng ở Kuala Lumpur (Malaysia). Hướng dẫn viên Malaysia giới thiệu đây là cửa hàng cao cấp, điểm đến trong tour, mua hàng hay không tùy khách. Nghe giới thiệu rồi chiếu phim về cửa hàng, tôi chẳng quan tâm vì cứ nghĩ chỉ là PR để bán hàng. Nhưng tới khi thực địa bằng hành động mới giật mình. Túi da xịn, khi bị giật mạnh, móc khóa dây túi sẽ tự động nhả, túi rơi xuống đất. Với túi xách thông minh này, nếu chẳng may gặp cướp, bọn cướp chỉ giật được sợi dây, sẽ rất an toàn cho chủ nhân.
Tại Campuchia, việc quản lý và bán vé ở quần thể Angkor quá chuẩn. Vé bán chung cho cả quần thể rộng 420 km2 với hàng trăm đền đài. Giá vé mấy chục năm nay không thay đổi. Du khách trả mỗi ngày 20 USD, ba ngày thì được miễn phí một ngày. Nếu tham quan cả tuần thì được miễn phí bốn ngày. Cao nguyên Thansur Bokor là khu phức hợp giải trí cao cấp vẫn mở cửa miễn phí cho người dân và cả du khách vào tham quan các thắng cảnh nếu không có nhu cầu nghỉ lại. Ở chợ Mới (Phsar Thmey), Phnom Penh có đôi vợ chồng người Việt bán chè rất mát tay. Họ qua Campuchia lập nghiệp gần 30 năm, bán đủ thứ chè, ngon nhất là chè thốt nốt với sữa đặc, nước cốt dừa, sầu riêng. Do bán chè trong chợ, không thể rửa chén như ở nhà hàng nên chén chè lạnh được lót bằng miếng plasticwroof (làm bằng chất dẻo), ăn xong chỉ việc lột miếng lót, thay miếng mới. Đơn giản, tiện lợi, đảm bảo vệ sinh.
Brunei là xứ sở giàu có nhất ASEAN nhờ lợi nhuận chia 5/5 với hãng Shell từ khai thác dầu lửa. Du lịch kém phát triển như Brunei nhưng quà tặng của họ hết sức độc đáo. Đó là các giọt dầu trong bản đồ Bunei xinh xắn. Tôi thích nhất là các Big Pen. Bút pic bằng nhựa, dài chừng 36 cm, đường kính 3,6 cm. Bút to, ruột bình thường, vỏ bút là các thắng cảnh Brunei…
| Bộ máy cồng kềnh, kém hiệu quả Từ tết đến nay, đang mùa cao điểm du lịch trong nước nhưng khách quốc tế vào Việt Nam liên tục sụt giảm. Việt Nam tụt hậu cả kinh tế lẫn ngành du lịch. Xếp theo lượng khách quốc tế, du lịch Việt Nam chưa thể so sánh với nhóm đầu là Malaysia, Thái Lan, Singapore dù số lượng di sản thế giới của Việt Nam gần gấp đôi tổng số di sản của ba nước trên cộng lại. Xếp theo hiệu quả, du lịch Việt Nam thua cả Lào và Campuchia. Mặt yếu kém nhất của kinh tế lẫn du lịch Việt Nam là yếu tố con người. Chính bộ máy cồng kềnh và kém hiệu quả là cản trở chính khiến kinh tế và du lịch Việt Nam chưa thể cất cánh. NGUYỄN VĂN MỸ, Chủ tịch hội đồng thành viên Công ty Du lịch Lửa Việt |
