Hiện chương trình dành cho thiếu nhi của các đài truyền hình trong nước tuy đã tăng về lượng nhưng vẫn chưa thay đổi nhiều về chất. Do phần lớn chương trình chưa đủ sức hút và phát vào thời điểm không hợp lý, nhiều khán giả nhí đành phải xem ké các chương trình của người lớn.
Hè này, các đài truyền hình quan tâm hơn đến khán giả nhỏ tuổi bằng nỗ lực sản xuất thêm nhiều chương trình truyền hình mới phục vụ các em: Ngon miệng nhé bé yêu (HTV7), Bạn chọn nghề nào (HTV7)... Trước đó, HTV và VTV cũng có nhiều chương trình: Chúc bé ngủ ngon, Chuyện nhỏ, Vườn âm nhạc, Cầu vồng xanh, Vườn cổ tích, Em yêu khoa học, Đồ rê mí, Tí hon tranh tài... Tuy nhiều về lượng nhưng hiếm chương trình nào của các đài truyền hình lôi cuốn được khán giả nhí.
Ngón tay cái dừng ở kênh ngoại
Rất nhiều phụ huynh ở TP.HCM cho biết con họ thường xuyên xem các kênh thiếu nhi của truyền hình trả tiền như Sao TV, Disney Chanel, Cartoon Network... chứ hiếm khi xem chương trình của đài truyền hình trong nước. Chị Thùy Trang (quận Thủ Đức, TP.HCM) giải thích: “Hầu hết các chương trình thiếu nhi của VTV đều phát sóng vào giờ con tôi đi học. Do đó, cháu chỉ xem một chương trình yêu thích là Chúc bé ngủ ngon. Nhưng có lúc gần 22 giờ chương trình mới phát sóng khiến cháu đợi dài cổ”.
Thực tế, gần như hiện nay chỉ có HTV dành khung giờ vàng 19 giờ cho thiếu nhi với chương trình phim truyện, gameshow Chuyện nhỏ. Bên cạnh khung giờ không hợp lý, chương trình thiếu nhi của các đài còn bộc lộ nhiều khiếm khuyết và không hấp dẫn được trẻ. Chị Mai Lan (quận 3, TP.HCM) nhận xét: “Vô bổ nhất là chương trình CYCM (VTV3). Các nhân vật nói những điều giáo điều, khiên cưỡng với trẻ. Đỉnh điểm của sự phản cảm là tập phim có cảnh lật ngửa một con mèo xuống nước để giải thích cho trẻ vì sao vịt bơi được mà mèo không bơi được. Từ đó, tôi chọn kênh thiếu nhi nước ngoài cho con xem”. Ngay cả chương trình đình đám và thu hút nhiều khán giả nhí như Đồ rê mí cũng bị một số phụ huynh phàn nàn vì đánh mất tính hồn nhiên, thơ ngây của các bé. HTV cũng dành riêng kênh HTV3 phục vụ cho thiếu nhi nhưng chương trình chủ yếu là phim.
Ngon miệng nhé bé yêulà một trong những chương trình mới phục vụ thiếu nhi của đài HTV. Ảnh: ĐÔNG TÂY
Trong khi đó, truyền hình trả tiền lại nở rộ ở thành thị với các kênh chuyên biệt dành cho thiếu nhi hết sức đa dạng, phong phú: Sao TV, Disney Chanel, Cartoon Network, KidsTV, Bibi... Các gia đình ở thành thị không ngần ngại trả tiền để con mình được xem những chương trình hấp dẫn này và bản thân cũng được thưởng thức nhiều chương trình giải trí thú vị. “Cháu thích xem hoạt hình trên Cartoon Network hơn các kênh HTV, VTV” - bé Hoàng Quý (bảy tuổi) nói.
Thiếu chương trình, thiếu nhi xem... quảng cáo
Với thiếu nhi ở thành thị, nếu không thích xem chương trình truyền hình trong nước, các em chỉ cần chuyển tới một trong vô vàn kênh thiếu nhi nước ngoài của truyền hình trả tiền. Tuy nhiên, phần đông thiếu nhi khu vực nông thôn chỉ biết ngóng trông vào truyền hình phát miễn phí của đài truyền hình trung ương và các địa phương. Nhưng chương trình thiếu nhi ở các đài địa phương cũng chỉ phát sóng vào sớm tinh mơ hoặc vào giờ các em đang trong lớp học hay… trên đường về nhà.
Dễ nhận thấy hầu hết các đài đều dành khung giờ vàng mỗi ngày (18 giờ - 20 giờ) cho các chương trình dành cho người lớn: thời sự, phim truyện, gameshow... Và với khung giờ hợp lý của sự sum họp gia đình, trẻ con thường ngồi xem ké các chương trình của người lớn. Anh Huy Nguyên (Tây Ninh) băn khoăn: “Đôi lúc xem tivi chung với con buổi tối có cảnh phim hôn hít, diễn viên ăn mặc hở hang, vợ chồng tôi ái ngại lắm nhưng chẳng lẽ cứ chuyển kênh liên tục”.
Xem truyền hình với cả gia đình vào giờ vàng đồng nghĩa với việc thiếu nhi cũng bị “ép” xem lượng quảng cáo khổng lồ thi nhau phát vào giờ đẹp. Một điều dễ nhận thấy là truyền hình không giới hạn bất kỳ sản phẩm nào vào giờ vàng, từ băng vệ sinh đến thuốc bổ thận... Và theo PGS-TS Trần Thị Tâm Đan (nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Thanh thiếu niên Nhi đồng của Quốc hội), trẻ em hiện nay đang bị ô nhiễm quảng cáo.
Thiếu chương trình hay cho trẻ, các bậc phụ huynh đành để con mình “thưởng thức” quảng cáo. Trong khi đó, trẻ dưới 14 tuổi rất dễ bị ảnh hưởng và tác động bởi quảng cáo. Từng câu, từng từ, từng hình ảnh các em đều nhớ, đều thuộc và có thể nhắc lại làu làu. Nếu ngôn ngữ, hình ảnh quảng cáo không chọn lọc, chắc chắn sẽ ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển tâm hồn của trẻ.
| Đây là thực trạng chung của các đài Khung giờ vàng không phát sóng chương trình thiếu nhi là thực trạng chung của các đài truyền hình hiện nay. Trong giờ vàng, các đài truyền hình thực hiện nhiệm vụ chính trị, thông tin thời sự. Và các đài cũng phải tự chủ tài chính nên cần thu tài trợ, quảng cáo từ các chương trình giờ vàng. Trong khi chương trình dành cho thiếu nhi rất khó kêu gọi tài trợ. Đài PT-TH Đồng Nai cũng cố gắng sắp xếp các chương trình thiếu nhi vào sáng Chủ nhật để các em tiện theo dõi, chẳng hạn chương trình Phòng mạch Mực tím (phát sóng vào 9 giờ sáng Chủ nhật). Ông MAI SÔNG BÉ, Giám đốc Đài PT-TH Đồng Nai Do thiếu kinh nghiệm thực tế về các món hàng quảng cáo trên truyền hình, xem các mẩu quảng cáo, các cháu có thể hiểu lầm về công dụng của món hàng. Điều này ảnh hưởng tới quyết định mua món hàng của trẻ và suy nghĩ non nớt của trẻ về một món hàng… Có thể trẻ sẽ cảm thấy hụt hẫng và mất niềm tin vào người lớn khi thực tế món hàng lại khác xa với quảng cáo trên truyền hình. Bà NGUYỄN THỊ THU, chuyên viên tâm lý Trung tâm Tư vấn tâm lý Táo Xanh |
TRÀ GIANG
