Hiện nay, cảnh xe cộ va quẹt nhẹ với nhau rồi hai bên dùng những lời lẽ thô tục để cãi cọ, thậm chí đánh nhau diễn ra như ăn cơm bữa trên đường phố. Mọi người rất lo lắng, bất an khi phải sống trong môi trường hở chút là đem “luật rừng” ra giải quyết.
Bản thân tôi cũng đã thường xuyên chứng kiến và là nạn nhân của những va chạm, xung đột tương tự. Một đêm trên đường Quang Trung (phường 8, quận Gò Vấp), tôi nhìn thấy có ba thanh niên không đội mũ bảo hiểm chạy xe gắn máy lạng lách, đánh võng, nẹt pô. Họ băng ào qua đường rồi chạy ngược chiều với tốc độ nhanh và đã tông phải chiếc Attila do một phụ nữ điều khiển khiến chị này ngã nhào xuống đường. Chiếc xe đè lên người nên chị không thể nào đứng dậy nổi. Nhưng ba thanh niên này đã mặc kệ, không đến giúp đỡ người phụ nữ mà còn hỗn xược chửi bới chị…
Lần đó, khi tôi đang chạy xe trên đường Nguyễn Ái Quốc (TP Biên Hòa, Đồng Nai) thì từ đằng sau có hai chiếc xe máy rồ ga vượt lên trước rồi cãi nhau. Tôi không rõ sự việc ban đầu, chỉ nghe người điều khiển một xe nói: “Mày chạy sai còn nói kiểu đó nữa hả? Dừng lại ngay!”. Mặc dù anh kia đã bỏ đi nhưng người này vẫn không chịu bỏ qua và đã rượt theo, ép xe vào lề, chỉ tay xỉ vả, đòi đánh…
Đôi bên cần kiềm chế, ứng xử có văn hóa trong nhũng cú va quẹt như thế này. Ảnh: HTD
Có lần tôi đang đi trên đường Dương Quảng Hàm (phường 6, Gò Vấp) thì bị một thanh niên uống rượu say chạy xe loạng choạng ngược chiều rồi tông thẳng vào tôi. Người dân đến đỡ tôi đứng dậy và yêu cầu bên kia xin lỗi, khắc phục hậu quả. Nhưng người ấy nhất quyết không thừa nhận lỗi của mình. Liền sau đó, người của hắn kéo đến và dàn cảnh cho hắn chạy mất. Sau đó họ quay lại hăm dọa tôi: “Bây giờ mày muốn sao? Nếu mày muốn lớn chuyện thì tụi tao kêu giang hồ đến xử đẹp luôn…” (!?).
Theo các chuyên gia tâm lý, cách ứng xử thiếu kiềm chế của một số người khi tham gia giao thông là do đường quá chật chội, hay bị ùn tắc… khiến tính cộc cằn dễ bột phát, nhất là đối với đàn ông. Tuy nhiên, với những mâu thuẫn đơn giản như trên, việc giải quyết bằng bạo lực chẳng đem lại kết quả tốt đẹp mà ngược lại là họa lớn cho nạn nhân lẫn bản thân.
Trở lại trường hợp của người phụ nữ chạy chiếc xe Attila nêu ở phần trên, được trợ giúp của người xung quanh, chiếc xe đã được dựng lên và chị đã điều khiển xe chạy tiếp… Hỏi: “Sao dễ dàng bỏ qua như vậy?”, chị đáp: “Tôi tức lắm nhưng hơn thua gì với người thiếu văn hóa”. Không nghe ai nói gì thêm nhưng tôi tin chắc rằng số đông ủng hộ chị bởi ông bà ta vẫn dạy: “Một điều nhịn, chín điều lành”.
VĂN CHÍ THIỆN (Quận 7, TP.HCM)
| Thái độ của người thứ ba rất quan trọng Văn hóa của xã hội mà mỗi con người học được sẽ biến thành văn hóa riêng của người đó (nền văn hóa xã hội biến thành trình độ văn hóa của từng người). Cho nên trình độ văn hóa cao hay thấp là tùy thuộc vào người đó tiếp xúc với nền văn hóa xã hội (cả trong sách vở lẫn đời sống) nhiều hay ít và sử dụng như thế nào. Trên đường phố, không phải lúc nào CSGT cũng có mặt kịp thời khi tai nạn xảy ra để giải quyết. Trong những trường hợp như vậy, tốt nhất hai bên phải thật bình tĩnh để nói chuyện với nhau, thừa nhận ai có lỗi, ai không có lỗi hoặc cả hai cùng có lỗi. Hai bên tự thỏa thuận với nhau như xin lỗi hoặc đền tiền sửa xe, thuốc men. Tự hai người giải quyết với nhau là cách tốt nhất, là cách ứng xử có văn hóa; còn ngược lại là hành vi thiếu văn hóa. Khi một vụ va quẹt xe xảy ra mà hai bên rất căng thẳng, không thể giải quyết được thì người thứ ba (những người chứng kiến) cũng góp phần quan trọng. Người này phải khách quan phân tích ai đúng, ai sai chứ không được can thiệp theo cảm tính. Hoặc người này có thể cùng giữ nguyên hiện trạng và gọi CSGT, công an phường đến xử lý. Tuy nhiên, tâm lý của người dân còn rất e ngại bị vạ lây nên khi một vụ tông xe xảy ra thì thường họ dừng lại đứng xem rồi bỏ đi. Như trong vụ hai thanh niên bị đâm chết ở quận 1 từ một vụ va quẹt xe máy, nếu người dân can thiệp kịp thời thì hậu quả đáng tiếc đó có thể đã không xảy ra. PGS-TS TRẦN TUẤN LỘ, Trưởng khoa Tâm lý, Trường ĐH Văn Hiến Sáng đó, khi chạy xe đến ngã tư Bùi Hữu Nghĩa-Vũ Tùng thì tôi nhìn thấy đèn tín hiệu giao thông phía đường Bùi Hữu Nghĩa đang là đèn đỏ. Từ xa tôi nhìn thấy mọi người tấp nập qua lại (bất kể đèn tín hiệu màu gì), chỉ duy nhất một thanh niên người nước ngoài đi xe đạp đứng chờ tín hiệu đèn xanh để tiếp tục đoạn đường của mình. Lúc tôi vừa tới thì đèn cũng chuyển sang màu xanh. Không biết bạn trẻ đó nghĩ gì về thái độ chấp hành luật giao thông của người Việt mình nhưng tôi thấy xấu hổ vô cùng. TRẦN THỊ THU CÚC (lymacsauly@...) CSGT hay có kiểu “vạch lá tìm lỗi”. Trong khi đó, đối với những lỗi nhỏ, lực lượng này có thể nhắc nhở để người tham gia giao thông biết đường khắc phục. MẠNH CƯỜNG (nguyenmanhcuong66@...) Đồng ý là phải biết kiềm chế nhưng đôi lúc những sự cố trên đường dễ khiến những người va chạm mất bình tĩnh và nổi nóng. Những khi đó, thái độ và cách hành xử đúng đắn của CSGT sẽ góp phần giải quyết gọn vụ việc, giúp những cái đầu nóng nguội dần. Vậy nên, CSGT hãy chấm dứt ngay những gương mặt đằng đằng sát khí, miệng quát tháo inh ỏi, rút chìa khóa xe, rồi chống nạnh hỏi: “Mày biết lỗi gì chưa? Lập biên bản giam xe hết bây giờ”… Cung cách này vừa phản cảm, vừa có thể mang lại tác dụng ngược. thuong0012@... |
