Hàng chục năm nay, 120 hộ dân tổ 9 và tổ 10 của khu phố 2, phường Trường Thọ, quận Thủ Đức (TP.HCM) sống trong cảnh không có số nhà, không nước sạch và không giấy tờ nhà, đất.
Khốn khổ vì không có CMND
Gia đình bà Nguyễn Kim Loan mua nhà ở hẻm 71 đường số 8, khu phố 2 từ năm 2003. Suốt 12 năm gia đình bà cũng chỉ là tạm trú. Mỗi lần có việc liên quan đến giấy tờ, bà đều phải quay về phường 13, quận Phú Nhuận (nơi đăng ký hộ khẩu trước đây) để lo giấy tờ. Bà Loan kể do gia đình bà dọn đi quá lâu nên việc xác minh giấy tờ cũng khó khăn do địa phương cũ không còn quản lý.
Cám cảnh hơn là trường hợp của bà Nguyễn Thị Anh Đào, cách nhà bà Loan mấy căn hộ. Bà Đào theo chồng mua đất ở đây từ năm 1983, lúc đó bà mới 28 tuổi. Đến nay đã ngót nghét tuổi 60 nhưng căn nhà của bà không được cấp số vì nhà, đất của bà bị xem là lấn chiếm đất công. Do không có số nhà nên bà cũng bị hàng loạt hệ lụy khác: Không thể nhập hộ khẩu, không được cấp CMND. Việc không có giấy tờ tùy thân đã khiến cho bà và bốn người con gặp rất nhiều lận đận trong mưu sinh.
Sáu người trong gia đình (chồng bà đã mất cách đây mấy năm) thì chỉ một mình bà có giấy tờ tùy thân nhưng đó lại là tấm thẻ căn cước chế độ cũ! Bà cho biết ngày xưa khi bà theo chồng về đây, mẹ bà không đồng ý nên cắt luôn hộ khẩu của bà tại nơi ở cũ. Nơi ở cũ đã cắt, nơi ở mới gần 30 năm nay không có số nhà nên cũng chỉ là đăng ký tạm trú dài hạn.
Người dân khu phố 2, phường Trường Thọ, quận Thủ Đức (TP.HCM) đang trình bày tình cảnh của mình. Ảnh: VIỆT HOA
Mỏi mòn chờ cấp giấy tờ nhà, đất
Ông Lý Minh Hải, tổ trưởng tổ 9, cho biết hai tổ 9 và 10 có 120 hộ dân nhưng chỉ 10 hộ có số nhà (được cấp sau năm 1975). Số hộ còn lại gặp rất nhiều khó khăn: Không có hộ khẩu, không có CMND, không thể gắn đồng hồ nước nên bà con phải dùng nước giếng khoan (trừ một số ít hộ ngoài mặt tiền đường lớn).
Hộ ông Hải là một trong những hộ dân cố cựu. Nhà ông được cấp phép xây dựng từ năm 1986 nhưng 30 năm qua vẫn chưa được quận Thủ Đức cấp giấy chứng nhận.
Theo ông Hải, trong số 120 hộ cũng có những trường hợp người dân mua bán giấy tay và chuyển về đây sinh sống sau này. “Do pháp lý đất đai của từng hộ không giống nhau nên lẽ ra quận cần phải rà soát từng trường hợp cụ thể để xem xét cấp giấy cho những hộ dân đủ điều kiện. Các hộ không đủ điều kiện cấp chủ quyền thì họ cũng được câu trả lời hoặc giải thích thỏa đáng từ chính quyền địa phương” - ông Hải nói.
Dân vẫn phải chờ
Theo UBND quận Thủ Đức, trước năm 1975, khu đất (có diện tích khoảng 15.526 m2) thuộc hai tổ nêu trên do chính quyền cũ sử dụng làm trại lính. Sau năm 1975, xã Linh Đông, huyện Thủ Đức quản lý nhưng do chưa chặt chẽ nên đã để các hộ dân lấn chiếm. Đến năm 2004, quận Thủ Đức đề nghị Ban Chỉ đạo 09 TP xem xét, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước. Năm 2008, UBND TP đã ban hành văn bản phê duyệt phương án xử lý tổng thể sắp xếp nhà, đất nêu trên thuộc sở hữu nhà nước. Theo phê duyệt của TP, một phần diện tích của khu đất được xây dựng làm Trường THCS Trường Thọ (đã xây xong và đưa vào sử dụng). Phần diện tích còn lại bị 120 hộ dân chiếm dụng, TP yêu cầu quận Thủ Đức rà soát từng trường hợp để đề xuất xử lý tiếp.
Về việc chậm trễ rà soát theo chỉ đạo của UBND TP (bảy năm), quận Thủ Đức lý giải: Quận có nhiều địa chỉ khu đất phải sắp xếp, xử lý và do khu đất nêu trên có nhiều hộ dân đang sử dụng, giấy tờ phức tạp do các hộ dân chuyển nhượng bằng giấy tay. Tháng 3-2015, quận này mới hoàn thành xong công tác đo vẽ, trên cơ sở đó rà soát, xác định họ tên người sử dụng và diện tích cụ thể.
Giữa tháng 7-2015, quận Thủ Đức mới có văn bản gửi Ban Chỉ đạo 09 - Sở Tài chính để đề xuất hướng giải quyết. Lãnh đạo quận Thủ Đức cho biết hiện đang chờ ý kiến của Ban Chỉ đạo 09 - Sở Tài chính. Tuy nhiên, hỏi về hướng xử lý đối với các trường hợp đủ và không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận thì lãnh đạo quận không tiết lộ.
Sẽ xem xét cấp số nhà Liên quan đến công tác cấp số nhà và nước sạch, UBND quận Thủ Đức cho biết quận vừa ban hành văn bản hướng dẫn phường Trường Thọ xác nhận những nội dung về thời điểm tạo lập nhà. Trong trường hợp nhà xây dựng sai phép, không phép, chưa có hoặc có quyết định xử lý vi phạm xây dựng mà cơ quan có thẩm quyền chưa thực hiện cưỡng chế phá dỡ, không thuộc trường hợp phải tiếp tục tháo dỡ theo quy định thì sẽ cấp số nhà. Mới đây, phường Trường Thọ đã tiếp nhận hồ sơ xin cấp số nhà của người dân ở khu phố 2 để xem xét cấp số nhà. Theo người dân, phường tiếp nhận hồ sơ đã hơn hai tháng nay nhưng vẫn chưa có động tĩnh gì. Về việc cấp nước sạch, quận Thủ Đức cho hay Công ty Cấp nước Thủ Đức đã thi công xong đường ống. Phải chờ được cấp số nhà sau đó người dân nộp đơn lên công ty cấp nước mới được giải quyết. |