Sáng 25-10, Ủy ban Người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM tổ chức hội nghị phổ biến Luật Quốc tịch 2008 (luật sửa đổi, bổ sung 2014) và các văn bản hướng dẫn Luật Quốc tịch đối với người Việt Nam ở nước ngoài.
Ông Hà Tôn Vinh, kiều bào Mỹ, cho biết mình gặp khó khăn khi làm thủ tục ở Việt Nam. Ảnh: L.THOA
Hội nghị nhằm giúp kiều bào nắm rõ quy định về quốc tịch đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Từ đó nâng cao nhận thức trách nhiệm của mỗi kiều bào trong việc thực hiện chính sách pháp luật. Đồng thời đảm bảo các quyền lợi cơ bản của kiều bào thông qua nghĩa vụ thực hiện các thủ tục hành chính.
Tại đây, ông Hà Tôn Vinh, kiều bào Mỹ, chia sẻ rằng bản thân dù đã sống ở nước ngoài 50 năm nhưng vẫn rất yêu quê hương, muốn đóng góp cho quê hương, đất nước. Tuy nhiên, ông cùng nhiều kiều bào tại Mỹ cho rằng mình không phải là người Việt Nam sống ở nước ngoài. Lý do là không còn hộ chiếu, CMND, giấy khai sinh cũng không dùng được.
“Qua nhiều năm làm giấy tờ thủ tục đó ở Việt Nam thì tôi gặp rất nhiều khó khăn” - ông Vinh nói.
Ông Lâm Đức Nhiều, đại diện Ban liên lạc người Việt Nam ở nước ngoài quận 9, nói tiếng nói của kiều bào về việc nhập hộ khẩu khó khăn. Ảnh: L.THOA
Tuy nhiên, theo ông Vinh, một số bạn bè của ông cho biết họ làm hộ chiếu Việt Nam rất dễ dàng, có người chỉ làm một tháng là xong. “Điều khác biệt giữa cách làm của tôi và họ là tôi muốn làm theo đúng trình tự thủ tục nhưng tôi bó tay. Còn những người khác họ bỏ ra 1.000 USD thì làm rất nhanh. Những công ty làm thủ tục đó bảo đảm rằng sẽ được giấy tờ thủ tục mà không mất thời gian” - ông Vinh kể.
Còn TS Đặng Bình, kiều bào Đức, cũng ý kiến nhiều kiều bào gặp khó khi làm thủ tục ở quê hương. Có trường hợp mua căn hộ ở quận 7 nhưng làm thủ tục hai năm qua vẫn chưa thể có được giấy đỏ dù chủ nhà đã có hộ chiếu Việt Nam. Một kiều bào khác mua đất ở huyện Cần Giờ để đầu tư nhà máy năng lượng mặt trời nhưng đã ba năm vẫn bó tay dù có nhờ luật sư giải quyết.
Ông Lâm Đức Nhiều, đại diện Ban liên lạc người Việt Nam ở nước ngoài quận 9, kể nhiều kiều bào về nước đã có hộ chiếu ở Việt Nam nhưng muốn nhập hộ khẩu còn rất khó khăn. “Họ về lại muốn gắn bó với đất nước, thậm chí có người muốn nằm lại ở quê nhà nhưng lại không được. Vì nhiều người trong số họ đã lớn tuổi, không kịp đợi đến khi xong hồ sơ. Điều này khiến tôi rất trăn trở” - ông Nhiều xúc động nói.
Ông Nguyễn Triều Lưu, Trưởng phòng Tư pháp Hộ tịch (Sở Tư pháp TP), khẳng định nếu kiều bào gặp khó về thủ tục cứ đến Sở để được hướng dẫn. Ảnh: L.THOA
Sau khi lắng nghe những ý kiến, quan tâm của kiều bào, ông Nguyễn Triều Lưu, Trưởng phòng Tư pháp Hộ tịch (Sở Tư pháp TP), nhìn nhận đối với việc kiều bào phải "chạy" vì làm thủ tục khó khăn là có nhưng không quản lý được. “Nếu bà con gặp khó khăn khi làm thủ tục ở Việt Nam thì đến Sở Tư pháp gặp tôi để được hướng dẫn”.
Theo ông Lưu, kiều bào đã thôi quốc tịch Việt Nam nay muốn xin nhập lại thì thủ tục hơi khó và lâu. Còn việc xác nhận quốc tịch thì chỉ trong ít ngày. Chỉ cần nộp hồ sơ gồm CMND, hộ chiếu, bản khai lý lịch...
Ông Lưu cũng cho biết kiều bào đã nhập quốc tịch nước ngoài nhẽ ra phải được hủy đăng ký hộ khẩu thường trú và CMND nhưng không thực hiện. Nên có tình trạng người Việt sang nước ngoài định cư, nhập quốc tịch nhưng vẫn giữ CMND và hộ khẩu. Đến khi về lại Việt Nam làm thủ tục thì y hệt như người công dân trong nước, rồi cuối cùng lại không được thừa nhận.