Thời gian qua, hàng loạt vụ việc cưỡng đoạt tài sản bằng hình thức đe dọa tung ảnh, clip nhạy cảm của nạn nhân đã xảy ra. Trong số này, không ít thủ phạm chính là người từng quen biết với nạn nhân, điển hình nhất là người yêu cũ.
Vậy bạn cần làm gì khi rơi vào tình huống trên? Trung tá, NCS Đào Trung Hiếu, Chuyên gia tội phạm học, Bộ Công an, đã khuyến cáo một số kỹ năng xử lý cơ bản cho các nạn nhân.
Trung tá, NCS Đào Trung Hiếu, chuyên gia tội phạm học, Bộ Công an
+ Trung tá Đào Trung Hiếu: Đúng vậy. Khi nhận được thông báo (qua tin nhắn, điện thoại hay Facebook…) về việc bản thân có hình ảnh nhạy cảm đã bị chụp hoặc ghi lại, nếu không muốn bị phát tán thì phải đưa khoản tiền nhất định cho kẻ đang sở hữu những hình ảnh đó, bất cứ ai cũng sẽ rơi vào trạng thái bối rối, thậm chí rất sợ hãi.
Các nạn nhân đều biết nếu hình ảnh đó bị công khai trên môi trường mạng sẽ ảnh hưởng nặng nề đến uy tín, danh dự, nhân phẩm, hạnh phúc gia đình.
Chính vì thế, sự sốt ruột sẽ thúc đẩy người bị đe dọa đi đến những hành động dại dột như việc răm rắp tuân theo mọi chỉ dẫn, đòi hỏi của đối tượng tống tiền vì cả tin ngay vào nội dung đe dọa là thật.
. Nghĩa là nạn nhân cần phải “định vị” vấn đề, không nên lập tức đáp ứng đòi hỏi của đối tượng?
+ Khi dễ dàng chấp nhận ngay yêu cầu của đối tượng, bạn đứng trước hai khả năng. Thứ nhất là bị lừa tiền, vì đối tượng không có những hình ảnh nhạy cảm nhưng bịa tạc ra để đe dọa. Nếu nạn nhân sợ hãi, chúng sẽ tiếp tục rê dắt, đòi tiền nhiều lần dù chẳng có gì để uy hiếp. Nếu dễ dàng làm theo đòi hỏi của đối tượng, bạn trở thành người khờ khạo, bị dắt mũi.
Thứ hai là đối tượng có tài liệu thật, thấy kiếm tiền dễ dàng, lòng tham được kích hoạt, chúng sẽ không dừng lại theo thỏa thuận mà sẽ quấy rối để “quay tiền” bạn bất kỳ lúc nào chúng muốn. Không bao giờ trông mong vào chữ tín của kẻ tống tiền, chúng sẽ không bao giờ chuyển giao toàn bộ hình ảnh, clip nhạy cảm của bạn.
Khi bạn chịu không nổi, không tiếp tục trả tiền, chúng sẽ thực hiện lời đe dọa và như vậy sẽ gây ra những tổn thất vô cùng nặng nề. Bởi vậy, khi lâm vào thế kẹt này, mỗi người cần có những cách ứng phó tỉnh táo, khôn ngoan.
Các vụ tung ảnh, clip "nóng" để tống tiền đang diễn ra ngày càng nhiều. Ảnh minh họa
. Cụ thể là nên hành động như thế nào thưa ông?
+ Trong mọi trường hợp có đối tượng liên lạc với mình, thông báo việc đang nắm giữ những hình ảnh, clip “nóng” và tuyên bố sẵn sàng tung lên mạng, đưa cho người thân, gửi tới cơ quan để hạ uy tín, ảnh hưởng đến công việc, hạnh phúc gia đình…, việc đầu tiên cần làm là phải trấn tĩnh, để có một thái độ ứng xử khôn khéo.
Việc tỏ ra bất cần, thách thức… đối tượng tán phát tài liệu là không khôn ngoan vì có thể do bực tức, đối tượng sẵn sàng chứng minh thứ chúng có. Khi đã bị phát tán trên không gian mạng, việc kiểm soát, ngăn chặn sự lây lan hay tháo gỡ xuống là không thể.
Ứng xử hợp lý nhất lúc này là tỏ thái độ nhũn nhặn, lịch sự, hợp tác để “câu giờ”, nhằm có thời gian xác minh, xác thực lại nguồn thông tin. Trong đối thoại, nếu đối tượng yêu cầu về tiền, hãy tỏ ra sẵn sàng chi tiền theo yêu cầu nhưng đòi hỏi đối tượng phải gửi cho mình xem trước những thứ mà y đang mang ra đe dọa. Tâm lý đối tượng tống tiền là mong muốn kiếm được tiền từ nạn nhân nên sẽ làm theo yêu cầu, thường thì chúng sẽ gửi trước cho nạn nhân xem hình ảnh, clip hoặc sẽ nói về nó.
Căn cứ vào nội dung hình ảnh, thông tin hoặc điều đối tượng nói… bạn có thể hình dung, đánh giá được tính nghiêm trọng của sự việc, cũng như có những nhận định ban đầu về đối tượng liên quan, nhận định được kẻ quay phim, ghi hình hoặc đối tượng đang tống tiền mình. Nếu đối tượng từ chối trả lời, không gửi lại cho bạn thứ mà chúng dùng để đe dọa, có thể tỏ ra nghi ngờ, yêu cầu phải chứng minh điều chúng nói là sự thật.
. Nếu đối tượng đồng ý gửi hình ảnh, clip cho mình thì nạn nhân cần làm gì tiếp theo?
+ Khi thấy tài liệu đối tượng đang nắm giữ về mình là nguy hiểm, bạn cần giữ thái độ bình tĩnh, hợp tác, sẵn sàng chấp nhận mọi yêu cầu, mục đích làm cho đối tượng mất cảnh giác.
Cần đi sâu vào chuyện tiền nong, cố gắng lái sự chú ý của đối tượng sang việc “mua sự im lặng”, “mua lại hình ảnh, clip nhạy cảm”…, làm rõ chúng cần bao nhiêu tiền, phương thức giao dịch, địa điểm chuyển tiền. Đồng thời, đòi hỏi đối tượng không được tán phát hình ảnh, clip lên mạng, cách gửi tài liệu cho mình.
Việc đàm phán thường diễn ra qua điện thoại, nhắn tin Facebook…, do đó cần thể hiện sự thật tâm, không có hành động gì khiến đối tượng nghi ngờ. Điều quan trọng là phải ghi âm, lưu lại tất cả những thông tin, số điện thoại giao dịch với đối tượng, để làm chứng cứ cho việc xử lý về sau của cơ quan pháp luật.
Quan trọng nhất, ngay khi sự việc đe dọa xảy ra, bạn phải trình báo với cơ quan công an vì hành vi của đối tượng đã có dấu hiệu của tội cưỡng đoạt tài sản. Việc trình báo tiến hành càng sớm càng tốt, sau đó bạn nên làm theo những chỉ dẫn nghiệp vụ của cơ quan công an.
Đừng tự ý làm gì ngoài kế hoạch của cơ quan chức năng. Việc trình báo nên kín đáo, đề phòng trường hợp kẻ đe dọa đang ở ngay gần bạn.
Xin cảm ơn ông.