Bộ Tư pháp vừa công bố dự thảo thông tư liên tịch (Bộ Tư pháp - TAND Tối cao -VKSND Tối cao - Bộ Nội vụ) hướng dẫn thực hiện trách nhiệm hoàn trả và xử lý kỷ luật người thi hành công vụ (THCV) trong lĩnh vực bồi thường nhà nước để lấy ý kiến nhân dân.
Tờ trình của Cục Bồi thường Nhà nước (Bộ Tư pháp) cho hay: Thực tiễn thi hành các quy định về trách nhiệm hoàn trả và xử lý kỷ luật người THCV trong lĩnh vực bồi thường nhà nước còn tồn tại một số vướng mắc. Chẳng hạn như về mức hoàn trả, pháp luật hiện hành mới chỉ xác định mức hoàn trả tối đa tương ứng với mức độ lỗi của người THCV (ví dụ, mức hoàn trả tối đa không quá ba tháng lương hiện hưởng nếu người THCV có lỗi vô ý…). Việc chưa cụ thể hóa được từng mức hoàn trả cụ thể khiến cho việc xem xét trách nhiệm hoàn trả của người THCV chưa bảo đảm sát thực với trách nhiệm của họ, qua đó, khó bảo đảm tính răn đe trên thực tiễn. Bên cạnh đó, pháp luật hiện hành cũng chưa quy định về một số trường hợp hoàn trả đặc biệt như người THCV chết, nghỉ hưu hoặc không còn làm việc cho các cơ quan nhà nước nữa… Do đó, Cục Bồi thường Nhà nước cho rằng việc ban hành thông tư liên tịch để lấp những khoảng trống này là cần thiết.
Theo dự thảo, đối với người THCV có lỗi vô ý gây ra thiệt hại, nếu số tiền bồi thường thực tế đã chi trả dưới 30 triệu đồng thì mức hoàn trả tối đa không quá một tháng lương của người đó tại thời điểm quyết định việc hoàn trả. Nếu số tiền bồi thường từ 30 đến 100 triệu đồng thì mức hoàn trả từ một đến hai tháng lương. Nếu số tiền bồi thường trên 100 triệu đồng thì mức hoàn trả tối đa không quá ba tháng lương.
Đối với người THCV có lỗi cố ý gây ra thiệt hại nhưng chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu số tiền bồi thường dưới 100 triệu đồng thì mức hoàn trả từ ba đến 12 tháng lương. Trường hợp số tiền bồi thường từ 100 đến 500 triệu đồng thì mức hoàn trả từ 12 đến 24 tháng lương. Trường hợp số tiền bồi thường trên 500 triệu đồng thì mức hoàn trả từ 24 đến 36 tháng lương.
Cũng theo dự thảo, trường hợp người có nghĩa vụ hoàn trả là cán bộ, công chức đã nghỉ hưu thì mức hoàn trả cũng được áp dụng như trên. Nếu họ cố ý không thực hiện nghĩa vụ hoàn trả thì cơ quan bảo hiểm xã hội đang trả lương hưu cho họ sẽ có trách nhiệm thu hồi hoặc trừ dần vào lương hưu hằng tháng theo mức từ 10% đến 30% lương hưu hằng tháng của họ.
Dự thảo thông tư cũng quy định rõ việc xem xét trách nhiệm hoàn trả trong trường hợp người có nghĩa vụ hoàn trả không còn làm việc trong các cơ quan nhà nước. Theo đó, nếu họ đang làm việc tại doanh nghiệp hoặc tổ chức khác thì các đơn vị này có trách nhiệm thu hồi số tiền hoàn trả theo mức và phương thức đã được xác định tại quyết định hoàn trả hoặc trừ dần vào lương hằng tháng theo mức từ 10% đến 30% lương hằng tháng của người đó. Trường hợp người có nghĩa vụ hoàn trả không làm việc tại bất cứ đâu thì quyết định hoàn trả được gửi cho người đó và họ phải thực hiện.
Trường hợp cơ quan có trách nhiệm bồi thường đã ban hành quyết định hoàn trả mà người có nghĩa vụ hoàn trả chết thì những người thừa kế di sản phải thực hiện nghĩa vụ của người có nghĩa vụ hoàn trả theo quy định của pháp luật về thừa kế. Trường hợp người có nghĩa vụ hoàn trả chết trước khi có quyết định hoàn trả thì cơ quan có trách nhiệm bồi thường không xem xét trách nhiệm hoàn trả đối với người đó.
TTH
