Khoảng bốn tháng trước tôi có xin cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để kết hôn. Tuy nhiên, do dịch COVID-19, tôi không tổ chức đám cưới và chưa đăng ký kết hôn. Đến nay, tôi chuẩn bị đăng ký kết hôn thì giấy xác nhận lại bị mất. Tôi nghe nói muốn xin cấp lại thì phải nộp giấy xác nhận đã được cấp trước đó. Nhưng nay giấy xác nhận tình trạng hôn nhân của tôi đã thất lạc, nếu không nộp lại được giấy này thì tôi có được cấp lại giấy xác nhận tình trạng hôn nhân không?
Bạn đọc Huỳnh Văn Hoàn (Thủ Đức, TP.HCM)
Luật sư Lê Dũng, Đoàn Luật sư TP.HCM, trả lời: Theo khoản 6 Điều 22 Nghị định 123/2015, khi giấy xác nhận tình trạng hôn nhân đã hết thời hạn, cá nhân yêu cầu cấp lại thì phải nộp lại giấy xác nhận tình trạng hôn nhân đã được cấp trước đó.
Tại Thông tư 01/2008 của Bộ Tư pháp có nêu rõ khi đương sự yêu cầu xác nhận lại tình trạng hôn nhân trong tờ khai đăng ký kết hôn do xác nhận trước đó đã hết thời hạn sử dụng thì phải nộp lại tờ khai đăng ký kết hôn cũ. Trong trường hợp đương sự khai đã làm mất tờ khai đăng ký kết hôn thì phải có cam kết chưa đăng ký kết hôn. Bản cam kết phải lưu trong hồ sơ cấp xác nhận tình trạng hôn nhân. Việc xác nhận lại tình trạng hôn nhân cũng phải được ghi trong sổ cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, trong đó có ghi rõ lý do xác nhận lại.
Cán bộ hộ tịch hướng dẫn người dân làm thủ tục xác nhận tình trạng hôn nhân. Ảnh: HOÀNG GIANG
Sau đó, Thông tư 01/2008 được bãi bỏ bởi Thông tư 15/2015 (có hiệu lực từ ngày 2-1-2016). Tại Thông tư 15, vấn đề này không được nêu rõ như trong Thông tư 01 trước đó nhưng có hướng dẫn cách ghi trong giấy xác nhận tình trạng hôn nhân. Trong đó, ở mục “Tình trạng hôn nhân” phải ghi chính xác về tình trạng hôn nhân hiện tại của người đó. Cụ thể, nếu chưa bao giờ kết hôn thì ghi “Chưa đăng ký kết hôn với ai”…
Mới đây, Thông tư 04/2020 của Bộ Tư pháp (có hiệu lực kể từ ngày 16-7-2020) có nêu rõ người đề nghị cấp lại giấy tờ này được lập bản cam đoan để cấp lại giấy xác nhận tình trạng hôn nhân khi không nộp lại được bản cấp trước.
Cụ thể, khoản 1 Điều 12 Thông tư 04/2020 quy định: Người yêu cầu cấp lại giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để kết hôn mà không nộp lại được giấy xác nhận tình trạng hôn nhân đã được cấp trước đây thì phải trình bày rõ lý do không nộp lại được.
Trong thời hạn ba ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký hộ tịch có văn bản trao đổi với nơi dự định đăng ký kết hôn trước đây để xác minh.
Trường hợp không xác minh được hoặc không nhận được kết quả xác minh thì cơ quan đăng ký hộ tịch cho phép người yêu cầu lập văn bản cam đoan về tình trạng hôn nhân theo quy định.
Do vậy, dù bị mất giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, anh Hoàn vẫn được cấp lại giấy này với điều kiện phải trình bày rõ lý do không nộp lại được và có thể cam đoan về tình trạng hôn nhân của mình. Anh cần đảm bảo sự trung thực, chịu trách nhiệm pháp lý trong việc cam đoan này.