Một cái chết đã 'xếp hồ sơ' nhưng còn ẩn khuất?

Ngày 21-7-2018, gia đình anh Nguyễn Văn Tâm (sinh năm 1989, ở xã Sông Trầu, Trảng Bom, Đồng Nai) không thấy anh Tâm ở nhà nhưng cho rằng anh đi chơi nên không tìm kiếm. Sáng hôm sau, mẹ ruột anh Tâm phát hiện đôi dép và áo khoác của anh Tâm ở gần ao cá.

Tìm kiếm xung quanh, gia đình phát hiện thi thể anh Tâm ở gần bờ suối trong khuôn viên rẫy ông Trần Quốc Dũng (giáp ranh với rẫy của gia đình anh Tâm). Gia đình nạn nhân liền trình báo công an.

Không khởi tố vụ án

CQĐT Công an huyện Trảng Bom phối hợp với các đơn vị tiến hành khám nghiệm hiện trường. Sau đó, Công an huyện Trảng Bom đã trưng cầu giám định, khám nghiệm tử thi. Kết luận giám định pháp y xác định anh Tâm chết do chấn thương sọ não nặng, tụ máu dưới màng cứng, xuất huyết màng não mềm.

Đồng thời, CQĐT trưng cầu Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an tỉnh Đồng Nai khám nghiệm hiện trường. Cơ quan giám định xác định khả năng đây là vụ chết người do tai nạn rủi ro (tự té). Nguyên nhân: Khả năng anh Tâm đi trong rẫy của ông Dũng theo hướng ngược ra ao cá nhà anh Tâm thì chân trái bị va vào cục đá, mặt quẹt vào cành cây cà phê (tương ứng với vết thương ở cẳng chân trái và mí mắt trái) và làm rơi điện thoại. Sau đó, trong khi loạng choạng, anh Tâm vô tình đạp vào cây chuối đổ trên đất làm mất thăng bằng, ngã ngửa đầu đập vào đá trên đất gây chấn thương sọ não (tại vị trí phát hiện nạn nhân thấy phía dưới đầu và trên đỉnh đầu đều có đá, tương ứng với vết rách da vùng đỉnh chẩm phía sau và chẩm phải) dẫn đến sự việc trên.

Sau khi lấy lời khai những người thân của anh Tâm (gồm mẹ và các anh chị ruột của anh Tâm), CQĐT xác định không phát hiện gì bất thường trước và sau khi sự việc xảy ra. Mở rộng điều tra các mối quan hệ xã hội, CQĐT không phát hiện anh Tâm có mâu thuẫn, thù oán với ai, không phát hiện gì bất thường.

CQĐT Công an huyện Trảng Bom xác định sự việc anh Tâm tử vong không có dấu hiệu của tội phạm nên ngày 30-11-2018 đã ra quyết định không khởi tố vụ án.

Mẹ của anh Nguyễn Văn Tâm cho rằng cái chết của con bà vẫn còn  nhiều điều ẩn khuất. Ảnh: YẾN CHÂU

Nghi ngờ của gia đình nạn nhân

Gia đình anh Tâm cho rằng anh Tâm không có lý do gì để lội ngang con suối. Phía bên kia con suối không có nhà dân, mực nước con suối cũng khá sâu nên việc anh Tâm sang đó và ngã là hoàn toàn vô lý. Nơi phát hiện thấy xác anh Tâm cách xa khu vực có người lui tới, có khả năng anh Tâm bị sát hại chứ không phải ngã.

Cạnh đó, gia đình anh Tâm cung cấp thông tin rằng anh Tâm có quan hệ yêu đương với chị N., là em họ của anh Tâm (con dì ruột anh Tâm) khoảng bảy năm nay. Gia đình hai bên phản đối nhiều lần nhưng hai người vẫn lén lút qua lại. Một năm nay N. có quen với một người đàn ông khác tên H. nên Tâm và H. thường xuyên xảy ra mâu thuẫn. Đêm trước khi phát hiện thi thể Tâm thì giữa Tâm và H. mâu thuẫn, cãi nhau khi ăn nhậu tại nhà N. (kế bên nhà Tâm). Gia đình anh Tâm nghi ngờ cái chết của con em mình có thể có liên quan đến H. nhưng Công an huyện Trảng Bom không làm rõ tình tiết này.

Vì vậy, gia đình anh Tâm khiếu nại, cho rằng việc Công an huyện Trảng Bom không khởi tố vụ án là chưa đúng thực tế, có thể dẫn tới việc bỏ lọt tội phạm, gây oan ức cho người đã khuất. Tuy nhiên, ngày 11-1-2019, Công an huyện Trảng Bom đã bác đơn khiếu nại.

Gia đình anh Tâm tiếp tục khiếu nại đến VKSND huyện Trảng Bom nhưng nơi đây cũng bác đơn khiếu nại. VKS cho rằng công an huyện đã khám nghiệm hiện trường, báo cáo công tác khám nghiệm xác định khả năng anh Tâm chết là do ngã; xác minh, rà soát các mối quan hệ của anh Tâm không xác định có nghi vấn mâu thuẫn gì nên việc công an huyện không khởi tố vụ án là đúng theo quy định.

Thời gian tử vong và chứng cứ ngoại phạm

Để hiểu rõ hơn sự việc, ngày 2-4-2019, PV Pháp Luật TP.HCM đã liên hệ với công an và VKSND huyện Trảng Bom để nêu những nghi vấn của gia đình.

Về nghi vấn của gia đình, CQĐT cho rằng đã thẩm tra, xác minh rất kỹ, đã làm việc nhiều lần với đối tượng tên H. và anh H. có chứng cứ ngoại phạm.

Cụ thể, theo CQĐT anh H. ngồi chơi với chị N., sau đó về xưởng đá nơi anh này làm việc (công an đến xưởng đá làm việc với bảo vệ và xem camera), thời gian từ nhà N. đến xưởng khoảng 15 phút, khoảng thời gian này là phù hợp.

Sau khi anh H. về thì khoảng 17 giờ N. gọi điện thoại cho Tâm. Tâm không trả lời vì Tâm đang đứng ngay võng gần nhà nên Tâm chạy về hướng ngã để nghe điện thoại (vì sợ gia đình biết sẽ ngăn cản). Lời khai của N. cho biết Tâm chạy vì Tâm có bắt máy (bấm nghe) nhưng không nói chuyện và N. nghe có tiếng gió.

Cạnh đó, VKS huyện cho rằng theo lời khai em của Tâm, thời gian Tâm và N. quen nhau, hai người này thường lui tới chỗ này, Tâm thường sang đây nghe điện thoại. Quá trình cặp đôi yêu nhau bị gia đình ngăn cản, trước đêm phát hiện thi thể Tâm, N. tổ chức ăn nhậu có H. Lời khai của N., H. cùng một số nhân chứng khác xác định Tâm hoàn toàn không có qua bên kia suối và không xảy ra sự việc gì. Tâm thấy H. bên nhà N., Tâm ra vào nhà nhiều lần (thể hiện tính ghen), hành động này phù hợp với lời khai của mẹ Tâm là khoảng 14 giờ hôm đó Tâm đi qua đi lại nhiều lần. Tâm để ý việc nhậu nhà N., có khả năng dẫn đến bức xúc về mặt tình cảm.

Theo VKS, N. khai 17 giờ N. gọi điện thoại cho Tâm nhiều lần, đổ chuông nhưng Tâm không nghe máy. Tới cuộc gọi thứ ba thì N. có nghe alô nhưng không nghe Tâm nói gì và nghe thấy tiếng gió, 13 giây sau thì N. tắt máy. Vì vậy, VKS nhận định khi Tâm ngồi ở bờ ao, nghe tiếng chuông điện thoại, Tâm chạy qua bên kia suối nghe, quá trình chạy có khả năng bị vấp ngã như CQĐT kết luận.

Theo VKS, đối tượng H. có chứng cứ ngoại phạm đã được CQĐT xác minh. Theo biên bản làm việc tại mỏ đá thì bảo vệ mỏ đá xác nhận lúc 18 giờ 10 H. có về và ngủ tại đây đến sáng hôm sau.

PV thắc mắc vậy CQĐT và VKS có xác định được thời gian anh Tâm chết để cho rằng tại thời điểm đó H. có chứng cứ ngoại phạm không. VKS cho biết kết luận giám định pháp y không xác định thời gian Tâm chết, VKS thấy khoảng thời gian diễn biến là phù hợp nên không yêu cầu.