Tờ South China Morning Post (SCMP) ngày 17-9 đưa tin, một nhân viên chính phủ Trung Quốc vừa bị nhà chức trách Mỹ bắt giữ tại Fort Lee, thuộc bang New Jersey. Người này phải đối mặt với bản cáo trạng tại Tòa án Liên bang New York với cáo buộc âm mưu gian lận thị thực để đưa các viên chức Trung Quốc đến Mỹ.
Văn phòng Bộ Tư pháp Mỹ cho biết tòa đã buộc tội Liu Zhongsan, 57 tuổi, với âm mưu gian lận thị thực.
Họ cáo buộc người này âm mưu đưa các nhân viên chính phủ Trung Quốc đến Mỹ với danh nghĩa tìm kiếm học bổng nghiên cứu, trong khi thực tế các nhân viên này sẽ chiêu dụ các nhà khoa học và kỹ sư hàng đầu của Mỹ đến Trung Quốc. Hình phạt cao nhất cho tội danh này có thể lên đến năm năm tù.
"Chúng tôi hoan nghênh các học sinh và nghiên cứu sinh nước ngoài, bao gồm những người đến từ Trung Quốc nhưng chúng tôi không chào đón những người gian lận thị thực, đặc biệt là những người đại diện cho một chính phủ" - trợ lý bộ trưởng Tư pháp John Demers phát biểu.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục chống lại những nỗ lực của chính phủ Trung Quốc nhằm phá vỡ các quy tắc pháp luật Mỹ để gia tăng lợi ích quốc gia của họ bằng việc chuyển những bí quyết và nghiên cứu của Mỹ về Trung Quốc" - ông Demers nhấn mạnh.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington hiện chưa đưa ra bình luận về vấn đề này.
Trợ lý bộ trưởng Tư pháp Mỹ John Demers. Ảnh: REUTERS
Tuyên bố của Bộ Tư pháp Mỹ cho rằng với tư cách là nhân viên trong Hiệp hội Trao đổi cán bộ quốc tế của Trung Quốc, Liu đã tham gia âm mưu này từ năm 2017. Liu đã làm thị thực nghiên cứu J-1 cho các nhân viên của hiệp hội này làm việc tại khu vực New York, trong khi mục đích chính của họ là hỗ trợ các nhà khoa học, học giả, kỹ sư và chuyên gia Mỹ tới làm việc tại Trung Quốc.
Chẳng hạn, bản cáo trạng chỉ ra Liu đã tuyển một phụ nữ đến Mỹ phục vụ toàn thời gian giúp tuyển dụng nhân tài toàn thời gian cho hiệp hội này nhưng thị thực của người này được lập theo diện nghiên cứu sinh tại trường đại học. Liu đã hướng dẫn người này đến gặp cố vấn học tập tại trường đại học định kỳ để tránh bị nghi ngờ.
"Cục Điều tra Liên bang (FBI) công nhận lợi ích to lớn của sự tự do học thuật trong xã hội mở của Mỹ và chúng tôi sẽ điều tra những ai cố gắng vi phạm pháp luật nhằm lợi dụng sự tự do đó" - trợ lý giám đốc Đơn vị phản gián của FBI John Brown nói.
Bản cáo trạng đưa ra một số thông tin về các phương pháp điều tra của FBI liên quan đến Chương trình ngàn tài năng của Trung Quốc. Sáng kiến này được chính phủ Trung Quốc thực hiện từ năm 2008 để chiêu dụ những chuyên gia quốc tế hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo và doanh nghiệp.