Lực lượng tình báo của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đánh giá rằng tên lửa hành trình Burevestnik hoạt động bằng năng lượng hạt nhân, có thể trang bị đầu đạn hạt nhân của Nga có thể gây ra mối đe dọa đáng kể đối với hệ thống phòng thủ của khối quân sự này, trang tin Euronews hôm 16-11 đưa tin.
NATO: Burevestnik là "mối đe doạ lớn"
Trích thông tin từ một tài liệu tình báo có được thông qua tờ Die Welt (Đức), Euronews cho biết NATO coi tên lửa Burevestnik (NATO gọi là SSC-X-9 Skyfall) là mối đe dọa lớn do tầm bắn không giới hạn và khả năng cơ động cao.
Theo tài liệu này, việc trang bị động cơ hoạt động bằng năng lượng hạt nhân giúp SSC-X-9 Skyfall có tầm bắn lý thuyết “không giới hạn”, có thể di chuyển hàng chục ngàn km trong thời gian dài mà không cần tiếp nhiên liệu, thay đổi hướng và tiếp cận mục tiêu từ bất kỳ phía nào.
Lực lượng tình báo NATO nhấn mạnh rằng những thách thức hiện tại mà NATO cho là xuất phát từ Nga “sẽ càng trầm trọng hơn do tầm bắn và khả năng cơ động cực lớn” của SSC-X-9 Skyfall.
Tài liệu đặc biệt lưu ý khả năng của tên lửa SSC-X-9 Skyfall trong việc tấn công đường vòng và né tránh các hệ thống phòng không của NATO, nhất là ở các khu vực mà hệ thống giám sát của khối còn hạn chế như Nam Âu và Bắc Cực. Nếu Nga triển khai hệ thống vũ khí này, NATO sẽ phải đối mặt một mối đe dọa rất khó kiểm soát, tài liệu lưu ý.
Tuy nhiên, một số chuyên gia NATO lưu ý rằng tên lửa mới của Nga không đạt được tốc độ siêu thanh và trở nên dễ bị tấn công hơn khi ở trên không trong thời gian dài.
Một số chuyên gia cũng không đánh giá cao khả năng của tên lửa Burevestnik.
Nghiên cứu viên tại Dự án Hạt nhân Oslo (ĐH Oslo, Na Uy) Fabian Hoffmann hồi cuối tháng 10 gọi Burevestnik là một loại “tên lửa vô dụng và thừa thãi”, song không đưa ra phân tích cụ thể.
Cộng tác viên cao cấp tại Diễn đàn Thái Bình Dương, cựu lãnh đạo trung tâm kiểm soát vũ khí của NATO - ông William Alberque và chuyên gia Pavel Podvig thuộc Viện Nghiên cứu Giải trừ quân bị Liên Hợp Quốc (UNIDIR) có cùng mối lo ngại về nguy cơ rò rỉ phóng xạ nếu có sự cố vào thời điểm phóng hoặc trên hành trình của tên lửa Burevestnik.
Hai chuyên gia này nhắc tới việc ít nhất 5 nhà khoa học Nga thiệt mạng trong một vụ thử tên lửa thất bại hồi tháng 8-2019. Phương Tây tin rằng đây là một vụ thử tên lửa Burevestnik, song Nga không xác nhận.
Oreshnik và Poseidon cũng tạo ra mối đe doạ đáng ngại
Các chuyên gia NATO cũng xem xét một tên lửa đạn đạo tầm trung mới của Nga - tên lửa Oreshnik (định danh của NATO là SS-X-28).
Các chuyên gia phương Tây đặc biệt lo ngại về tầm bắn lên tới 5.500 km, tính cơ động cao và đặc biệt là khả năng trang bị đầu đạn hạt nhân giúp SS-X-28 – ngay cả khi NATO chưa thể khẳng định chắc chắn về khả năng này – có thể “đặt ra những thách thức phòng thủ cho NATO”.
Tên lửa Oreshnik đã được sử dụng trong thực chiến lần đầu tiên hồi tháng 11-2024 khi Nga tấn công vào một nhà máy công nghiệp quốc phòng tại TP Dnipro (Ukraine). Dự kiến trong tháng 12-2025, loại vũ khí này sẽ được triển khai tại Belarus với lý do mà Minsk và Moscow đưa ra là nhằm đáp trả sự leo thang căng thẳng của phương Tây.
Tài liệu của NATO cũng xác định phương tiện ngầm không người lái (AUV) Poseidon (NATO gọi là Kanyon) chạy bằng động cơ hạt nhân và có khả năng mang đầu đạn hạt nhân là một vấn đề.
Theo NATO, Kanyon sẽ “khó bị phát hiện và tấn công khi hoạt động ở các vùng nước sâu”, có thể “phá huỷ các căn cứ hải quân, bến cảng và thành phố ven biển ở Thái Bình Dương, ở bờ biển phía đông Mỹ và ở Anh và Pháp”. Trong khi đó, NATO hiện thiếu “ngư lôi chống ngầm có tốc độ và tầm bắn cần thiết” để chống lại loại vũ khí này.
Tài liệu này nêu rõ rằng các năng lực của các hệ thống vũ khí NATO có những thiếu sót, đặc biệt là về năng lực tầm trung và tầm xa và về vũ khí hạt nhân.
NATO và Nga chưa có bình luận công khai về tài liệu tình báo này.
Tuy nhiên trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 4-11 ca ngợi một số loại vũ khí mới nhất của Nga như tên lửa Burevestnik hay AUV Poseidon có khả năng bảo đảm an ninh và cân bằng chiến lược cho Moscow trong suốt thế kỷ XXI.
