Ngày 18-8, TAND TP Vũng Tàu (Bà Rịa-Vũng Tàu) xử sơ thẩm vụ án Lê Văn Minh bị truy tố về tội cố ý gây thương tích. Sau gần bốn năm với bốn lần hoãn xử, trả hồ sơ để điều tra bổ sung, lần này tòa đã tuyên bị cáo Minh vô tội vì cho rằng chưa đủ chứng cứ để buộc tội bị cáo.
Tại tòa, VKS vẫn bảo lưu quan điểm truy tố và đề nghị tòa xử phạt bị cáo 5-6 năm tù.
Tự đến cơ quan điều tra nhận tội
Theo cáo trạng, chiều 29-11-2010, sau khi nhậu xong, bị hại Nguyễn Quang Khải đến nhà của vợ chồng ông Vương Đình Hoan (phường 9, TP Vũng Tàu) chơi. Tại đây, Khải gây sự và đánh nhau với Hoan. Vợ của Hoan vào can thì bị Khải túm tóc ghì đầu xuống vỉa hè. Hoan cùng người khác gỡ tay Khải ra, Khải bỏ đi sau khi đe dọa sẽ kêu người đến đập phá nhà Hoan. Nghe vậy, Hoan gọi điện thoại nhờ Minh đến can thiệp.
Khoảng một tiếng sau, Khải đi xe máy đến trước nhà Hoan tiếp tục chửi, đe dọa và xông vào nhà Hoan. Hoan nói vợ chốt cửa, gọi điện thoại báo công an còn Hoan đi lên lầu. Khải nhặt bình thủy tinh, ly ném vỡ cửa kính nhà Hoan. Lúc này Minh cũng vừa tới, yêu cầu Khải dừng lại nhưng Khải không nghe. Minh đã dùng dao trong nhà của Hoan chém nhiều nhát vào người Khải gây bị thương tật 33% (tạm thời).
Tại cơ quan điều tra, Hoan thừa nhận đã nhờ Minh tới và Minh gây thương tích cho Khải.
Một tháng sau, Minh ra trình diện và khai sau khi gây án đã giấu con dao vào đống cát bên nhà Hoan. Khi ra trình diện, Minh đã chỉ cho Hoan chỗ giấu con dao để Hoan lấy mang giao nộp công an (!).
Rồi phản cung, kêu oan
Hồ sơ vụ án thể hiện có nhiều bản cung nhận tội của Minh khi bị cáo ra đầu thú. Tuy nhiên, sau khi bị bắt giam, bị cáo bắt đầu phản cung, Minh cho rằng mình không chém Khải mà chỉ nhận tội thay cho Hoan. Lý do: Sau khi vụ án xảy ra, vợ chồng Hoan gặp Minh nhờ nhận tội thay và hứa sẽ xóa nợ cho Minh. Ngoài ra, Hoan còn hứa sẽ cho Minh thêm vài trăm triệu đồng để lấy vốn làm ăn và sẽ lo để Minh ra ngoài…
Minh lý giải do đang khó khăn, cần tiền trị bệnh cho vợ nên đồng ý làm theo đề nghị của Hoan, ra công an đầu thú và khai báo như trên. Con dao được cho là hung khí cũng do Hoan đưa tới nộp cho công an và Minh ký tên vào biên bản bàn giao vật chứng. Đặc biệt, khi Minh bị bắt tạm giam, ông Hoan có viết thư (dự định sẽ gửi vào trong trại) hứa sẽ lo cho Minh, nếu không được thì Minh sẽ phản cung. Sau đó, do không thấy Hoan đưa tiền như đã hứa, biết hành vi chém người gây thương tích nặng có thể bị tuyên án ở mức cao nên bị cáo phản cung. Khi được hỏi về chi tiết con dao đã chém Khải, Minh cũng không biết đó là loại dao nào.
Chưa đủ căn cứ buộc tội
Về phía ông Hoan, trong các bản khai và tại tòa ông đều khẳng định mình không chém Khải. Vợ chồng Hoan cũng không xúi giục nói Minh nhận tội thay hay có bàn bạc gì trước về lời khai.
Riêng bức thư tay ông Hoan thừa nhận đúng là do mình viết cho Minh sau khi Minh bị tạm giam khoảng hai tuần. Theo đó, anh của Minh đến nhà Hoan nói Minh đã chém người nhưng nếu Hoan (là chủ nhà) nhận tội sẽ nhẹ hơn, còn Minh nhận tội sẽ nặng và phức tạp. Vì muốn động viên Minh nên Hoan đã viết thư này. Nội dung thư là động viên Minh an tâm, vợ chồng Hoan sẽ lo cho Minh được tại ngoại. Còn có vấn đề gì Minh cứ khai rằng nhận tội thay cho Hoan. Nhưng sau đó Hoan nghĩ lại, thấy mình không phạm tội mà nhận như thế sẽ phức tạp. Đồng thời việc gửi thư vào trong trại rất khó khăn nên Hoan giữ lại. Khi Minh được cho tại ngoại ra về, có trách móc không quan tâm nên Hoan lấy thư đưa ra và Minh cầm luôn rồi nộp cho cơ quan tố tụng.
Cuối cùng TAND TP Vũng Tàu đã tuyên bị cáo không phạm tội.
Thẩm phán Lương Thị Thanh Hảo, chủ tọa phiên tòa, cho biết tại cơ quan điều tra bị cáo nhận tội, sau thì phản cung và có đơn kêu oan, không thừa nhận hành vi dùng dao để chém bị hại. Nhân chứng và nạn nhân đều không biết rõ ai là người chém nạn nhân. Quá trình thu thập chứng cứ, cơ quan tố tụng có vi phạm tố tụng. “Tòa nhận thấy lời phản cung và trình bày tại tòa của bị cáo có nội dung phù hợp với lời khai của các nhân chứng khác. HĐXX nhận định chưa đủ cơ sở, chứng cứ để kết tội bị cáo nên phải tuyên bị cáo không phạm tội” - Thẩm phán Hảo nói.
Thẩm phán Hảo cho biết thêm do bị cáo Minh không phải là chủ thể của tội khai báo gian dối nên tòa không kiến nghị xem xét, xử lý bị cáo về hành vi này. Ngoài ra, ai là người thật sự gây án trong vụ này thì cơ quan điều tra phải chứng minh.
| Không thể xử bị cáo tội khai báo gian dối Nếu bị cáo Lê Văn Minh được xác định là không phạm tội (bằng bản án có hiệu lực pháp lực) thì theo tôi, Minh vẫn không chịu trách nhiệm hình sự về hành vi khai báo gian dối. Khoản 1 Điều 307 BLHS (tội khai báo gian dối hoặc cung cấp tài liệu sai sự thật) quy định: “Người giám định, người phiên dịch, người làm chứng nào mà kết luận, dịch, khai gian dối hoặc cung cấp những tài liệu mà mình biết rõ là sai sự thật thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc bị phạt tù từ ba tháng đến một năm”. Như vậy, chủ thể của tội này là chủ thể đặc biệt, chỉ gồm ba đối tượng nêu trên. Trong khi ngay từ đầu anh Minh không được xác định là người làm chứng mà tư cách tố tụng của anh ta là bị can nên không thể xử lý anh ta về hành vi khai báo gian dối được. Khi được xác định là bị can thì anh ta không phải có nghĩa vụ khai báo trung thực như người làm chứng (có quyền và nghĩa vụ theo Điều 55 BLTTHS), ngược lại anh ta có thể thay đổi lời khai từ trắng thành đen. Trong khi theo luật, nghĩa vụ chứng minh tội phạm thuộc cơ quan tiến hành tố tụng, bị can/bị cáo không phải tự chứng minh mình vô tội. TS PHAN ANH TUẤN, Trưởng bộ môn Luật hình sự ĐH Luật TP.HCM T.TÙNG ghi |
NGÂN KHÁNH
