Những ngày cuối cùng của nhiệm kỳ, ông Dương Anh Dũng (Bảy Dũng, 63 tuổi), Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh Cà Mau, uống trà đậm hơn, hay ngã lưng ra ghế ngó trần nhà bằng đôi mắt đầy tâm trạng. Nhiệm vụ một đại biểu HĐND suốt ba nhiệm kỳ liên tiếp cho ông một đoạn đời sôi động, buồn vui chất chồng. Nghĩ về nó, ông thấy thật ngổn ngang, không rõ vui hay buồn. Nhưng có một cảm giác thường trực được ông mô tả: “Đó là thứ cảm giác của một con nợ. Bồn chồn, lo âu, khó chịu!”
Món nợ với dân
Trong nhiệm kỳ vừa qua, HĐND và Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau thể hiện được sức mạnh thực sự của một cơ quan dân cử, phát huy vai trò làm chủ của dân ngày càng tốt hơn. Hàng loạt vụ việc bê bối trong quy hoạch, trong xây dựng, trong thực thi pháp luật tại địa phương được chấn chỉnh, bị phanh phui đưa ra pháp luật là có công lớn của hai tổ chức này.
Ông Lê Thanh Toàn, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo tỉnh Cà Mau, nhận định: “Có nhiều vụ nếu không có sự can thiệp của hai tổ chức dân cử này thì chắc chắn chìm. Như vụ án Camimex, vụ xây mới bệnh viện đa khoa tỉnh, những dự án quy hoạch treo làm khổ dân chúng… Nếu không có sự giám sát của các cơ quan trên thì những vụ việc này thật tệ hại”. Người dân cũng không quên vai trò HĐND tỉnh trong việc thu hồi 13 “dự án treo” năm 2009, phanh phui vụ ăn chặn tiền chính sách xã hội tại huyện Đầm Dơi, những vụ giải oan cho thương binh bị rút thẻ oan…
Nguyên tắc của ông Bảy Dũng là đeo bám đến cùng những vấn đề mình đã nêu ra phản biện. Ảnh: TRẦN VŨ
Trong những thành tích ấy, vai trò của ông Dương Anh Dũng thể hiện rõ nét. Ông nổi bật trên diễn đàn các kỳ họp HĐND bởi lối chất vấn mạnh mẽ, quyết liệt; ông được dân nhớ đến với những kỳ công đeo bám các vụ việc đến cùng. Hình ảnh ông Bảy Dũng một chân tật nguyền, khập khiễng đi lại nhưng không nhân nhượng trước sai trái, trước cái ác, không làm ngơ trước nỗi oan, những bất bình của dân… ít nhiều đi vào lòng người dân từ lâu nay.
Ông trầm tư:
+ Chẳng bao lâu nữa, chỉ vài tuần, tôi rời khỏi vị trí một đại biểu HĐND. Trong khi còn hai vụ án có dấu hiệu oan tôi chưa giúp dân giải mã được. Một số vụ khác về thực hiện chính sách người có công, tôi vẫn chưa làm xong. Đó là nỗi băn khoăn, ray rứt đến khó ngủ.
. Ông làm nhiệm vụ dân cử suốt ba nhiệm kỳ liền. Tại sao vẫn còn những điều ray rứt đó?
+ Nó thuộc trường hợp những vụ mới phát sinh và hóc búa. Nhưng dù với một sự vụ bình thường, như kháng nghị một bản án chẳng hạn, nếu làm một cách có trách nhiệm thì khó vô cùng. Có những vụ việc chúng ta phải đeo bám gần nhiệm kỳ mới giải quyết được.
Đôi khi “châu chấu đá xe”
Ông Bảy Dũng chia sẻ về những khó khăn trong công việc: “Nói nôm na, công việc của một đại biểu của dân là phản biện. Chúng ta phản biện những việc làm chưa đúng của các cơ quan chức năng, trong đó có cả các cơ quan luật pháp. Chúng ta chỉ có một, một vài, tối đa là một nhóm người của tổ chức HĐND, trong khi đối tượng phản biện của chúng ta là một loạt các cơ quan, với rất nhiều những người tường tận luật. Công việc phản biện đôi khi như là châu chấu đá xe”.
Rồi ông kể tiếp về một lần “đá xe” cách đây không lâu.
Thư nặc danh hăm dọa ông Bảy Dũng tháng 7-2006. Ảnh: TRẦN VŨ
Đó là vào năm 2007, ông nhận đơn của ông Phạm Thành Tâm ở xã Việt Thắng, huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau kêu oan vì bị tỉnh rút lại thẻ thương binh. Sau khi xem xét hồ sơ, gọi điện thoại xác minh qua một vài người quen, ông Bảy Dũng quyết định làm rõ trắng đen. Ông cùng một chuyên viên đã nhiều lần đến tận địa phương, xác minh, tìm chứng cứ rồi về đấu tranh với các cơ quan chức năng tỉnh. Kết quả, năm 2010, ông Tâm được UBND tỉnh ra quyết định phục hồi chế độ thương binh. “Kể thì nghe đơn giản nhưng làm mới gian lao. Bởi chuyện khi đến tay chúng tôi thì nó đã qua biết bao khâu xác minh, xét duyệt từ ấp, xã, các phòng ban, huyện, tỉnh. Với một tập thể đông đảo như vậy khẳng định ông Tâm là thương binh giả thì việc phản biện của chúng tôi rõ là không đơn giản chút nào” - ông Bảy Dũng nói.
Dù “đá xe” nhưng ông Bảy Dũng đã thể hiện bản lĩnh của người đại biểu nhân dân khi liên tiếp gặt hái được những thành quả đáng nể. Trong nhiệm kỳ vừa qua, ông cùng các cộng sự kháng nghị 15 bản án thì được TAND Tối cao xem xét và hủy án 13 vụ, còn hai vụ đang xem xét. Đã có ba thương binh là ông Tâm nói trên, ông Ký Thành Gương ở Cái Đôi Vàm, bà Phan Thị Hem ở Phú Mỹ (cùng huyện Phú Tân) được Bảy Dũng giúp phục hồi danh phận, chế độ.
Câu chuyện về sự hy sinh
Bị chửi bới bóng gió, bị gửi thư nặc danh, nhắn tin qua điện thoại hăm dọa, Bảy Dũng đều đã trải qua. Tháng 7-2006, trong một kỳ họp HĐND tỉnh Cà Mau, ông mạnh mẽ chất vấn ngành xây dựng về những bê bối trong việc xây dựng BV Đa khoa tỉnh Cà Mau. Sau những chất vấn đanh thép này, ông Dũng nhận được một bức thư nặc danh gửi qua bưu điện. Nội dung lá thư bảo ông phải câm miệng lại nếu không muốn bị hãm hại. Ông không “câm miệng” mà đưa cả việc bị hăm dọa ra trước kỳ họp để phản ánh. Ông muốn gửi một thông điệp đến với kẻ viết thư nặc danh ấy rằng dù có bị cắt cổ ông vẫn nói.
Ông nhớ lại: “Khi nhận được bức thư, tôi thật tức giận. Tôi biết có kẻ mạo danh Sở Xây dựng gây mất đoàn kết và khiến tôi nao núng. Tôi đắn đo cả đêm, phân vân rằng nên đem việc này ra nói với tập thể hay bỏ qua. Thật ra, bức thư đó không để lại dấu vết, bởi thư đánh máy, gửi bằng đường bưu điện, công an sẽ khó tìm ra người viết. Nhưng cuối cùng tôi quyết định đưa ra là vì muốn nói với mọi người rằng, một đại biểu được dân tin giao nhiệm vụ thì dù dao kề cổ vẫn không e ngại”.
Một vài lần ông bị nhắn tin bằng SIM, card khuyến mãi hăm cắt cổ nếu không câm miệng. Nhưng ông chưa bao giờ nao núng. “Đã hăm thì nó không dám làm. Mà dù chúng có thực sự làm thì tôi cũng không sợ. Tôi từng sống qua chiến tranh, cái thời mà sống nay, chết mai như trở bàn tay ấy” - ông Dũng quả quyết.
Ông không nói về việc một HĐND phải dũng cảm như thế nào, chỉ kể câu chuyện về một đồng đội. Đó là năm 1969, trong chiến dịch “nhổ cỏ U Minh” của quân Sài Gòn. Một đồng chí của ông tên Quốc Việt, người Cần Thơ, đã dũng cảm hy sinh bảo vệ cách mạng, bảo vệ đồng đội. Ông Bảy Dũng đã chứng kiến toàn bộ sự hy sinh đó và mang theo suốt cuộc đời: “Khi đó, phân đội chúng tôi đóng ở huyện Thới Bình, Cà Mau. Một trận bố ráp bất ngờ của địch khiến phân đội không trở tay kịp. Đồng chí Quốc Việt ôm súng nhảy ra giữa trận chiến đấu, yểm trợ cho phân đội chúng tôi rút về nơi an toàn. Đồng chí ấy đã hy sinh để cứu chúng tôi. Là vì cái gì?”.
| Ông Bảy Dũng cho rằng phản biện là linh hồn của một HĐND. “Tất nhiên, đó là một công việc rất khó. Nó đòi hỏi người đại biểu phải dũng cảm đối đầu, có bản lĩnh và tâm huyết” - ông Bảy Dũng chia sẻ. Với ông, phản biện là một đề tài lớn, có nghiên cứu tài liệu, chính sách pháp luật và nhất thiết phải thu thập được tất cả chứng cứ cần thiết trước khi cất lời. |
TRẦN VŨ
