"Chính phủ đoàn kết dân tộc" (NUG) tại Myanmar hôm 5-5 đã thành lập "lực lượng phòng vệ nhân dân" để bảo vệ những người dân nước này khỏi các hành vi bạo lực do chính quyền quân sự gây ra, tờ The Straits Times đưa tin.
NUG là lực lượng được thành lập vào tháng trước, tập hợp các nhà lập pháp được dân bầu lên trong cuộc tổng tuyển cử cuối năm 2020 nhưng không được quân đội Myanmar công nhận. Cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi và tổng thống đã bị phế truất Win Myint cũng có tên trong NUG.
NUG cho biết lực lượng quân sự mới sẽ được phát triển trên nền tảng "quân đội liên bang" - tổ chức vũ trang gồm nhiều nhóm nổi dậy liên kết với nhau. Lực lượng mới được mô tả có trách nhiệm chấm dứt các cuộc nội chiến kéo dài hàng chục năm và đối phó với "các cuộc tấn công và bạo lực quân sự" của chính quyền quân sự chống lại người dân Myanmar.
Các tay súng thuộc Liên minh Quốc gia Karen - nhóm nổi dậy lâu đời nhất Myanmar. Ảnh: AFP
Các phong trào biểu tình và nổi dậy phản đối cuộc chính biến của quân đội Myanmar đã kéo dài ba tháng qua sau khi bà Suu Kyi, ông Win Myint và nhiều lãnh đạo dân sự Myanmar bị bắt giữ và phế truất hôm 1-2.
Theo một báo cáo độc lập, ít nhất 769 người đã thiệt mạng khi lực lượng an ninh của chính quyền quân sự trấn áp người biểu tình.
Các binh sĩ của quân đội chính phủ cũng bị thiệt mạng do các cuộc tấn công của các nhóm nổi dậy vũ trang. Riêng Lữ đoàn 5 của Liên minh Quốc gia Karen - lực lượng nổi dậy được lập ra sớm nhất ở Myanmar - hôm 5-5 thông báo 194 binh sĩ quân đội chính phủ đã bị tiêu diệt trong các đợt giao tranh từ cuối tháng 3 tới nay.
Nhiều thanh niên Myanmar được cho là có ý định gia nhập các nhóm nổi dậy để chống lại quân đội chính phủ. Mạng lưới huấn luyện của các lực lượng nổi dậy đang được triển khai trong các khu rừng vùng biên giới. Đã có một số báo cáo về việc người muốn gia nhập quân nổi dậy bị quân đội chính phủ Myanmar bắt và giam giữ.
Tại các thành phố và thị trấn, một số vụ nổ nhằm vào các văn phòng chính phủ và cơ sở quân sự đã xảy ra. Không có bên nào nhận trách nhiệm, song chính quyền quân sự đổ lỗi rằng người dân Myanmar đang tự gây bất ổn cho đất nước.
Trong khi đó, một chính trị gia đồng minh với bà Suu Kyi trong đảng Liên đoàn Quốc gia vì dân chủ (NLD), cùng ba cảnh sát đào ngũ và một người khác, đã thiệt mạng sau khi một bom thư phát nổ hôm 3-5 tại thị trấn Pyay, vùng Bago (miền trung Myanmar). Trong vụ việc này, NUG cáo buộc thủ phạm là giới lãnh đạo quân đội Myanmar vì chính trị gia và ba cảnh sát trên đang lẫn trốn và có hành vi phản đối chính quyền quân sự.
NUG còn cáo buộc chính phủ quân sự đang thực hiện các vụ "giết người và tội ác chống lại loại người" và đang "hủy hoại đất nước Myanmar".