Mới đây báo chí phản ánh có nhiều khe hở trong quản lý nhập khẩu phế liệu: Chưa có cơ chế phối hợp liên ngành; chưa có quy định pháp lý ràng buộc trách nhiệm và chế tài xử phạt chủ tàu, hãng vận tải trong vận chuyển phế liệu nhập khẩu; chưa quy định giấy phép nhập khẩu phế liệu là điều kiện trong giao dịch giữa doanh nghiệp nhập khẩu, hãng vận tải biển và nhà xuất khẩu nước ngoài. Nên khi có vi phạm thì không thể xử lý chủ tàu, chủ hãng vận tải biển.
Do vậy Thủ tướng Chính Phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có văn bản yêu cầu Bộ TN&MT có biện pháp nghiêm khắc xử lý nhiều khe hở trong quản lý nhập khẩu phế liệu.
Hàng ngàn container phế liệu nhập khẩu tồn đọng tại các cảng biển ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu của DN.
Trong sáu tháng đầu năm 2018, TP.HCM thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu được 50.200 tỉ đồng, đạt 46,3% dự toán, giảm 4,8% so với cùng kỳ.
Một trong những nguyên nhân khiến số thu từ hoạt động xuất nhập khẩu của Cục Hải quan TP.HCM đạt thấp là do trong những tháng đầu năm 2018 hàng ngàn container phế liệu tồn tại cảng biển TP.HCM đã gây kẹt cảng, hàng hóa dịch chuyển khó khăn làm thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa của DN, đã ảnh hưởng đến số thu ngân sách của thành phố.
Theo số liệu của Cục Hải quan TP.HCM và Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn, tính đến thời điểm ngày 26-6, số lượng phế liệu nhập khẩu tồn đọng tại tất cả các cảng do công ty này quản lý là 4.480 container. Trong đó, riêng tại cảng Cát Lái là 3.464 container, chiếm phần lớn lượng phế liệu tồn đọng tại các cảng biển phía Nam. Đặc biệt, số phế liệu lưu quá 90 ngày tại cảng này là 2.068 container.
Tại các cảng của TP Hải Phòng, theo số liệu báo cáo của Cục Hải quan TP Hải Phòng hiện đang tồn đọng số container quá hạn trên 90 ngày là 737 container và 507 container có thời hạn 30-90 ngày.
Theo ước tính của cơ quan hải quan, số phế liệu đang tồn đọng ở các cảng khoảng 20% là phế liệu giấy và 80% còn lại là phế liệu nhựa và phế liệu khác.
Nguyên nhân tồn đọng phế liệu ở các cảng là từ cuối năm 2017, Chính phủ Trung Quốc đã ban hành quy định dừng nhập khẩu 24 loại phế liệu phục vụ tái chế, bao gồm tám loại phế liệu nhựa nguồn gốc sinh hoạt, 11 loại phế liệu dệt may, bốn loại phế liệu quặng và một loại phế liệu giấy.
Do đó, một số lượng lớn hàng phế liệu nhập khẩu từ các nước phát triển đã tràn về khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam và là một trong những nguyên nhân chính làm gia tăng các container tại các cảng biển, đặc biệt là phế liệu nhựa và giấy phế liệu.
