Ngày 8-3, Tổng thống Mỹ Donald Trump đạo ký duyệt đạo luật áp thuế suất 25% đối với thép, 10% đối với nhôm nhập khẩu vào Mỹ, ngoại trừ từ Canada và Mexico. Đạo luật sẽ có hiệu lực sau 15 ngày, theo Nhà Trắng.
Bên cạnh việc miễn trừ với hai nước đối tác Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA), Nhà Trắng sẽ cho các nước khác cơ hội để chứng minh lý do họ không nên bị áp thuế.
"Nếu có thể đạt được cùng mục tiêu bằng những biện pháp khác, Mỹ sẽ sẵn sàng điều chỉnh hay dỡ bỏ thuế với các nước riêng rẽ, chừng nào chúng ta có thể nhất trí về cách thức đảm bảo sản phẩm của họ không còn đe dọa an ninh của chúng tôi", ông Trump nói.
Tổng thống Mỹ cảnh báo có thể sẽ đánh thuế thêm những mặt hàng khác, nói rằng ông dự định sẽ theo đuổi điều mà ông gọi là "thuế có đi có lại" đối với hàng nhập khẩu từ các quốc gia đánh thuế hàng Mỹ cao hơn so với mức thuế hiện nay của Mỹ đối với sản phẩm từ các nước đó.
Ông Trump cũng nói rằng các nhà lãnh đạo Mỹ trước ông đã bỏ mặc nền công nghiệp sản xuất của Mỹ đi xuống. "Các nhà máy của chúng ta bị bỏ mục nát và hoen rỉ khắp nơi nơi", ông nói.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ký thông qua đạo luật áp thuế với nhôm, thép nhập khẩu tại Nhà Trắng ngày 8/3. Ảnh: AFP.
Như vậy là với quyết định mới của ông Trump, ngành thép Việt Nam sẽ nằm trong nhóm những nước bị ảnh hưởng nhiều nhất. Thông tin này khiến giới đầu tư lo ngại các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu thép sang Mỹ sẽ gặp phải nhiều khó khăn.
Tuy vậy các nhà phân tích của Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cho rằng mức độ ảnh hưởng thực tế sẽ không quá nghiêm trọng. Lý do là Mỹ hiện chỉ chiếm tỷ trọng khoảng 11% tổng giá trị xuất khẩu các mặt hàng sắt thép của Việt Nam.
Còn theo Công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC), các doanh nghiệp thép Việt vẫn còn nhiều cách tiếp cận thị trường Mỹ, bởi mục tiêu của chính phủ nước này là chặn các mặt hàng có nguồn gốc Trung Quốc được gia công hoặc tạm nhập tại các nước khác để né thuế.
Bằng việc sản xuất từ thượng nguồn hoặc sử dụng bán thành phẩm được sản xuất trong nước, các doanh nghiệp vẫn có thể chứng minh xuất xứ Việt Nam để bán hàng tại thị trường khắt khe như Mỹ, khối EU và Úc.
Hiện có nhiều doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu thép vào Mỹ, chủ yếu là tôn mạ như Tập đoàn Hoa Sen, thép Nam Kim, tôn Nam Kim...
Trong khi đó, trả lời báo chí, ông Hồ Nghĩa Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Thép VN (VSA), cho rằng theo tuyên bố của Bộ Thương mại Mỹ (DOC), có khả năng nước này sẽ áp thuế nhập khẩu với mức tối thiểu 24% lên các nước. 12 quốc gia, trong đó có Việt Nam, sẽ bị áp thuế lên tới 53%.
Nếu biện pháp này được áp dụng, chắc chắn thép của Việt Nam không vào được Mỹ và bị cạnh tranh ngày càng gay gắt hơn. Hiện có nhiều doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu thép vào Mỹ, chủ yếu là tôn mạ như thép Nam Kim, tôn Nam Kim...
VSA sẽ tìm kiếm hợp tác với một số nước có hoàn cảnh tương tự để tham vấn và phối hợp trong tất cả giai đoạn. Nếu tham vấn và hòa giải không đạt, có thể xem xét phối hợp để kiện ra WTO.