Như chúng tôi đã đưa tin, ông Tề Trí Dũng, cựu tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC), cựu chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco) và bà Hồ Thị Thanh Phúc, tổng giám đốc Sadeco, vừa bị bắt về tội tham ô tài sản và tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Thuê công ty không có chức năng thẩm định giá
Theo tài liệu, ông Dũng và bà Phúc có liên quan trực tiếp đến việc bán chín triệu cổ phiếu của Sadeco (lúc này IPC sở hữu đến 44% vốn) cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Nguyễn Kim với giá 40.000 đồng/cổ phiếu vào tháng 6-2017. Mức giá này, theo Thanh tra TP là gây thiệt hại cho Sadeco đến hơn 150 tỉ đồng. Bởi lẽ hồi tháng 9-2016, Công ty Cổ phần Bất động sản Exim bán 5,2 triệu cổ phiếu của Sadeco (trúng đấu giá hồi tháng 3-2015) với mức giá lên đến 57.000 đồng/cổ phiếu.
Theo thông tin có được, mức giá 40.000 đồng/cổ phiếu Sadeco trên được đưa ra sau khi công ty này ký hợp đồng với Công ty Cổ phần Chứng khoán TP.HCM (HSC) để xác định giá trị doanh nghiệp với giá mỗi cổ phiếu của Sadeco là 36.548 đồng.
Theo kết luận của Thanh tra TP, HSC xác nhận công ty chỉ có chức năng tư vấn đầu tư chứng khoán, không có chức năng thẩm định giá theo quy định của Bộ Tài chính. Chuyên viên được giao nhiệm vụ thực hiện xác định giá trị cổ phiếu không được cấp thẻ thẩm định viên về giá. Do đó, HSC không ban hành chứng thư định giá mà chỉ phát hành báo cáo định giá. “Báo cáo định giá này không có giá trị pháp lý mà chỉ nhằm mục đích để Sadeco tham khảo biết được giá trị của cổ phiếu” - kết luận thanh tra ghi rõ.
Thời điểm đó, trong báo cáo định giá, HSC có khuyến cáo Sadeco: “… Các tài liệu này không được xem là cơ sở duy nhất để cung cấp giải pháp đánh giá và không nên xem là sự đề cử cho bất kỳ giao dịch hay vấn đề nào khác. Các tài liệu này không cấu thành đề nghị hay khuyến cáo mua hay bán bất kỳ sản phẩm chứng khoán nào… ”. Tuy nhiên, mức giá 36.548 đồng/cổ phiếu vẫn được Sadeco đưa ra làm cơ sở để bán cho Công ty Nguyễn Kim với giá 40.000 đồng/cổ phiếu.
Bà Hồ Thị Thanh Phúc đang chủ trì một hội nghị của Sadeco. Ảnh: SADECO
Giá cổ phiếu được xác định thấp hơn giá trị thực tế
Theo Thanh tra TP.HCM, căn cứ hồ sơ, tài liệu thể hiện, HSC đã thừa nhận giá trị cổ phiếu 36.548 đồng/cổ phiếu là chưa phản ánh đầy đủ giá trị của tất cả tài sản của Sadeco tại thời điểm định giá và tiềm lực phát triển.
Cụ thể, đối với tài sản là sản phẩm đất nền của các dự án, HSC xác định giá bán dự kiến thấp hơn hoặc bằng giá bán thấp nhất do Sadeco (chủ đầu tư xây dựng) đưa ra là không phù hợp.
Còn đối với các khu đất đã thực hiện bồi thường từ năm 2000 với tổng diện tích hơn 61,7 ha gồm khu định cư Phước Kiển, khu dân cư Sadeco Phước Kiển, Sadeco An Phú, Sadeco Plaza, khu dân cư ven sông Tân Phong…, HSC không xác định lại giá trị thực tế tại thời điểm định giá mà lấy giá trị sổ sách để xác định giá trị phần vốn chủ sở hữu tăng thêm. “Thời điểm định giá, giá trị thực tế của các khu đất trên biến động tăng giá gấp nhiều lần so với giá trị sổ sách” - Thanh tra TP.HCM kết luận và cho rằng cách tính này là không hợp lý và không phù hợp tình hình thực tế.
Thanh tra TP.HCM kết luận: Việc lựa chọn đơn vị thẩm định không có năng lực phù hợp, không có chức năng thẩm định giá đã đánh giá giá trị tài sản không đầy đủ, dẫn đến giá phát hành cho cổ đông chiến lược xác định chưa sát giá trị thực tế tài sản và tiềm lực của Sadeco, gây thiệt hại đối với các cổ đông hiện hữu (cổ đông nhà nước và các tổ chức chính trị-xã hội chiếm 62,8%).
IPC còn bán cổ phiếu giá rẻ cho ai nữa? Trong hai năm 2016 và 2017, ngoài việc bán chín triệu cổ phiếu của Sadeco cho Nguyễn Kim, theo kết luận của Thanh tra TP, IPC còn liên quan đến việc chỉ định cổ đông chiến lược và bán 20 triệu cổ phiếu của Công ty Cổ phần Khu công nghiệp Hiệp Phước (HIPC) cho Công ty Tuấn Lộc, gây ra nhiều thiệt hại. Cụ thể, trước khi phát hành cổ phiếu, HIPC có vốn điều lệ 300 tỉ đồng, trong đó IPC sở hữu 60,8% (hơn 182 tỉ đồng). Năm 2016, HIPC đề xuất tăng vốn điều lệ lên thành 600 tỉ đồng bằng phương án phát hành 30 triệu cổ phần cho cổ đông hiện hữu (10 triệu cổ phần) và cổ đông chiến lược (20 triệu cổ phần). Công ty Tuấn Lộc được chỉ đích danh là cổ đông chiến lược. Từ đề xuất của nhóm đại diện vốn của IPC tại HIPC, IPC chỉ đạo nhóm này biểu quyết thống nhất với phương án trên và biểu quyết thống nhất phát hành 20 triệu cổ phần cho cổ đông chiến lược là Công ty Tuấn Lộc. Tháng 10-2016, Hiệp Phước phát hành 10 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu (mệnh giá 10.000 đồng/cổ phiếu) và bán 20 triệu cổ phiếu cho Tuấn Lộc (giá 15.000 đồng/cổ phiếu). Kết luận thanh tra xác định quá trình lựa chọn Công ty Tuấn Lộc làm cổ đông chiến lược đã không được báo cáo đầy đủ, minh bạch cho UBND TP. Việc xây dựng tiêu chí đối với nhà đầu tư chiến lược không có lợi cho HIPC, giá phát hành không đúng thực tế giá trị tài sản và tiềm lực của HIPC, không đảm bảo lợi ích cho HIPC và các cổ đông hiện hữu. Bên cạnh đó, IPC đã chỉ đạo nhóm đại diện vốn biểu quyết tăng vốn đầu tư vào HIPC và chỉ đạo bổ sung tiêu chí nhà đầu tư chiến lược mà không báo cáo UBND TP. IPC cũng không báo cáo UBND TP về việc đại hội đồng cổ đông HIPC đã chọn Công ty Tuấn Lộc làm nhà đầu tư chiến lược. Giá bán cho Công ty Tuấn Lộc chỉ 15.000 đồng/cổ phiếu cũng không phù hợp, có khả năng gây thiệt hại cho cổ đông hiện hữu và Nhà nước. |