Điều đáng quan tâm là thu nhập bình quân đồng bào dân tộc thiểu số rất thấp, có nơi chỉ bằng 1/3 thu nhập cả nước, dẫn đến chênh lệch giàu nghèo giữa các vùng miền. “Đề nghị Bộ trưởng làm rõ trách nhiệm của Ủy ban Dân tộc và giải pháp gì để khắc phục tình trạng trên?”, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi chất vấn.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến nói: “Câu hỏi của ĐB là vấn đề có tầm chiến lược, là day dứt, trăn trở của nhiều cấp lãnh đạo và chính bản thân tôi”. Ông cho hay tỉ lệ hộ nghèo là đồng bào dân tộc chiếm hơn 52% cả nước. Thu nhập bình quân chỉ được 7-8 triệu đồng/người/năm, như vậy chỉ bằng 1/5 chứ không phải 1/3 cả nước.
“Qua giám sát, khảo sát, chúng tôi thấy các chương trình, chính sách, dự án đầu tư cho dân tộc thiểu số miền núi hiện nay có nhiều nội dung chồng chéo, thiếu tập trung, nhiều đầu mối quản lý, dẫn đến phân tán nguồn lực” - ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng ví dụ, hỗ trợ phát triển sản xuất có bốn chính sách, nước sinh hoạt có đến ba chương trình...
Bộ trưởng Đỗ Văn Chiến cho hay có 13 nhóm chính sách, giao cho 14 bộ chủ trì. Các bộ, ngành chủ yếu là xây dựng chính sách, đôn đốc kiểm tra, theo dõi quá trình thực hiện, còn việc triển khai diễn ra chủ yếu ở các địa phương.
“Kết quả thực hiện tốt hay còn chưa tốt có trách nhiệm của chúng tôi nhưng vai trò chính là ở dưới địa phương” - ông thừa nhận có chính sách nhiều bộ cùng đề xuất, trùng lắp đúng như phản ánh của ĐBQH.
Tham gia giải trình, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh: Trong chỉ đạo điều hành Chính phủ đã xây dựng, ban hành nhiều cơ chế, chính sách, bao phủ hết mọi lĩnh vực, cải thiện đáng kể hạ tầng, đời sống vật chất, tinh thần của người dân; bộ mặt miền núi có nhiều đổi mới… Tuy nhiên, việc thực hiện còn một số tồn tại hạn chế.
“Tôi đã trực tiếp đi khảo sát, làm việc chuyên đề ở trên 20 tỉnh, thành, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của đồng bào, tôi thấu hiểu và chia sẻ với nhiều ý kiến mà các bộ trưởng đã báo cáo cũng như của các ĐB” - Phó Thủ tướng nói và giao các bộ, ngành nghiên cứu, đánh giá việc tích hợp chính sách, bảo đảm khoa học, thực tiễn để thực thi.
Theo Phó Thủ tướng, để phát triển toàn diện vùng dân tộc thiểu số, miền núi, từng bước nâng cao đời sống, thu hẹp khoảng cách phát triển, Chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp.