Sáng 28-11, TAND tỉnh Đắk Nông tiếp tục đưa vụ án bảy cựu chiến binh ra xét xử phúc thẩm lần hai về tội huỷ hoại rừng.
Ngay trong phần khai mạc phiên toà, luật sư của các bị cáo đã đề nghị hội đồng xét xử hoãn phiên toà để triệu tập điều tra viên và giám định viên. Tuy nhiên phía đại diện VKS cho rằng lời khai của những vị này đã có đầy đủ trong hồ sơ nên không cần thiết phải hoãn phiên toà.
Sau khi vào trong hội ý, toà quyết định hoãn phiên toà để triệu tập điều tra viên và giám định viên để đảm bảo quyền lợi cho bảy cựu chiến binh.
Như Pháp Luật TP.HCM từng nhiều lần phản ánh, theo cáo trạng, tại cuộc họp tháng 1-2015, cho rằng rừng đã bị lấn chiếm nên Chi hội Cựu chiến binh thôn 6 đã thống nhất phát dọn rừng để lấy đất trồng cây keo gây quỹ. Trong hai ngày, bảy cựu chiến binh đã chặt những cây bụi, cây nhỏ, dây leo với diện tích 0,4 ha, sau đó chặt dọn tiếp 0,38 ha (thiệt hại hơn 42 triệu đồng).
Tháng 4-2016, TAND thị xã Gia Nghĩa xử sơ thẩm lần đầu đã phạt bảy bị cáo 6-7 tháng tù về tội hủy hoại rừng. Bảy bị cáo kháng cáo kêu oan cho rằng thời điểm dọn dẹp thì đã không còn rừng.
TAND tỉnh xử phúc thẩm hủy án. Tại tòa, đại diện VKS tỉnh cũng đề nghị hủy án vì cho rằng tháng 3-2015, Chi cục Kiểm lâm thị xã Gia Nghĩa xác định cả khu rừng 0,98 ha (nơi các bị cáo phát dọn 0,78 ha) bị hủy hoại đã thiệt hại 100%. Đến tháng 9-2017, xử sơ thẩm lần hai, tòa vẫn kết luận bảy bị cáo đã hủy hoại tổng cộng 0,78 ha rừng và phạt họ 6-7 tháng tù.
Trước ngày xét xử sơ thẩm lần hai bất ngờ TAND thị xã Gia Nghĩa ra lệnh bắt tạm giam các cựu chiến binh. Ảnh: CTV
Theo các chuyên gia phân tích cho rằng hành vi của bảy cựu chiến binh này không cấu thành tội phạm.
Cụ thể, bản án sơ thẩm không chỉ ra được mỗi bị cáo dọn dẹp cây bụi trên diện tích bao nhiêu, mà chỉ nói tổng cộng bảy bị cáo dọn 0,78 ha để làm căn cứ xử lý tội hủy hoại rừng là gây bất lợi cho các bị cáo.
Nhân chứng khai trước ngày các bị cáo dọn dẹp cây bụi vào tháng 1-2015 thì đã không còn rừng nhưng tòa đã không làm rõ nội dung này.
Cạnh đó, Chi cục Kiểm lâm thị xã Gia Nghĩa có văn bản vào tháng 3-2015 xác định 0,98 ha rừng (nơi các bị cáo phát dọn 0,78 ha) bị hủy hoại, đã thiệt hại 100%.
Như vậy, giả sử nếu cơ quan tố tụng có chứng minh được các bị cáo có hành vi hủy hoại 0,4 ha (4.000 m2) rừng sản xuất trong hai ngày tháng 1-2015 đi chăng nữa, thì cũng chỉ có thể xử phạt hành chính họ với số tiền 30-50 triệu đồng theo khoản 5 Điều 20 Nghị định 157/2013.
Điều đáng nói, bất ngờ vào 23-8 vừa qua, TAND thị xã Gia Nghĩa ra lệnh bắt tạm giam các bị cáo trước khi phiên toà sơ thẩm lần hai được diễn ra. Bảy cựu chiến binh bị khởi tố thì có 5 người thuộc hộ nghèo và cận nghèo. Một cựu chiến qua đời trước khi toà ra lệnh bắt, hai cựu chiến binh có sức khoẻ yếu phải đi cấp cứu khi đang ở trại tạm giam.
Thấy vậy, gia đình xin cho chồng, cha được tại ngoại vì theo Nghị quyết số 144/2016/QH13 áp dụng các quy định có lợi cho người phạm tội theo quy định của BLHS 2015 và BLTTHS 2015. Trong đó theo Điều 119 BLTTHS 2015 thì trong vụ án này các cựu chiến binh có nhân thân tốt, có nơi cư trú rõ ràng và không thuộc bất cứ trường hợp nào phải áp dụng biện pháp tạm giam.
Như vậy, việc TAND thị xã Gia Nghĩa ra lệnh bắt tạm giam trước khi xét xử là chưa phù hợp nhưng vẫn chưa được các cơ quan tố tụng giải quyết.