Không oan nhưng… sai nghiêm trọng
Mở đầu bản báo cáo của mình, ông Lại Văn Loan, Viện trưởng VKSND tỉnh Bình Thuận xin phép được gửi lời xin lỗi chân thành đến những gia đình những người từng bị VKSND tỉnh truy tố oan trong thời gian qua.
ông Lại Văn Loan, Viện trưởng VKSND tỉnh Bình Thuận
Liên quan đến vụ án ông Nguyễn Bá Kết, TAND tỉnh Bình Thuận kết án 10 năm tù về tội giết người nhưng bị Tòa Phúc thẩm TAND tối cao tại TP.HCM hủy án. Sau đó ông Kết bị chuyển tội danh sang tội gây rối trật tự công cộng.
Tháng 10-2014, Công an huyện Đức Linh ra quyết định đình chỉ điều tra đối với ông Kết theo khoản 1 Điều 25 BLHS vì hành vi không còn nguy hiểm nữa.
Đại biểu Nguyễn Toàn Thiện
Theo ông Loan, vụ án này không oan nhưng sai nghiêm trọng: Đúng người nhưng không đúng tội. Việc đình chỉ điều tra là đúng pháp luật, ông Kết có hành vi gây rối nên không xem xét bồi thường oan sai.
Lập tức đại biểu Nguyễn Toàn Thiện yêu cầu “Bốn yếu tố cấu thành tội phạm của tội giết người và tội gây rối trật tự công cộng có giống nhau không, đề nghị ông viện trưởng VKS phải làm rõ để đừng lặp lại nữa”.
Trả lời, ông Lại Văn Loan cho biết bốn yếu tố cấu thành hai tội mà đại biểu Thiện vừa nêu nếu giải thích thì sẽ rất dài, tốn thời gian của kỳ họp và hứa sẽ trả lời bằng văn bản cho đại biểu.
Không đồng tình, ông Thiện tiếp tục truy “Khách thể tội gây rối là gì? Chủ thể của tội giết người là hung thủ còn khách thể của tội này là nạn nhân. Ông Kết không giết người, như vậy chủ thể không phải là ông ta và kết án tội giết người tức là đã kết án oan cho người ta rồi”.
Đại biểu Huỳnh Thị Hoa cũng yêu cầu viện trưởng VKSND tỉnh Bình Thuận giải thích rõ hơn về việc chuyển biến tình hình như thế nào mà hành vi của ông Kết không còn nguy hiểm cho xã hội nữa. Ông Lại Văn Loan cho biết chưa kịp chuẩn bị và sẽ trả lời các câu hỏi của các đại biểu bằng văn bản sau kỳ họp.
Đình chỉ bị can do… chuyển biến tình hình?
Đối với vụ điều tra, truy tố oan sai anh Mai Văn Hà mà Pháp Luật TP.HCM đã có nhiều loạt bài phản ảnh. Ông Lại Văn Loan cho biết VKSND huyện Bắc Bình đã nhận được yêu cầu bồi thường oan sai cho thời gian 21 tháng bị bắt giam là hơn 1 tỉ đồng, nhà xe Cúc Tư - phương tiện mà anh Hà điều khiển cũng yêu cầu bồi thường hơn 900 triệu đồng. Ông Loan cho biết đã tổ chức tiến hành kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của từng cá nhân từ kiểm sát viên đến người ký cáo trạng của VKSND huyện Bắc Bình trong vụ oan sai này.
Đại biểu Huỳnh Thị Hoa
Đại biểu Huỳnh Thị Hoa truy vấn “Trong vụ việc làm oan sai anh Mai Văn Hà, trách nhiệm của VKSND tỉnh Bình Thuận rất lớn và phải nghiêm túc xem xét trách nhiệm của mình”. Theo bà Hoa, khi không đủ chứng cứ để truy tố anh Hà, VKSND huyện Bắc Bình ra quyết định đình chỉ bị can theo khoản 1 Điều 25 BLHS là “do chuyển biến tình hình” trong khi tình hình tai nạn giao thông ngày càng tăng thì chuyển biến cái gì. Đặc biệt khi anh Hà khiếu nại thì bị VKSND tỉnh bác đơn và cho rằng cấp dưới đã làm đúng. Ông Loan thừa nhận việc đình chỉ anh Hà theo khoản 1 Điều 25 BLHS là chưa chính xác nên sau đó VKSND tỉnh đã hủy. “Đối với trách nhiệm của VKSND tỉnh trong vụ này chúng tôi đã yêu cầu giải trình và sẽ xử lý trong thời hạn hai tháng theo quy định” - ông Loan cho biết.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Thuận, chủ tọa kỳ họp cũng đề nghị liên quan đến vụ án của ông Nguyễn Bá Kết, VKSND tỉnh nên kiểm sát hồ sơ chặt chẽ và có báo cáo cho Thường trực HĐND chậm nhất vào cuối tháng 3-2016.
Đối với việc làm oan sai ông Mai Văn Hà phải tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm những người liên quan và yêu cầu Ban Pháp chế và các đại biểu HĐND tiếp tục giám sát những vụ việc này.